VỤ ÁN ĐẶC BIỆT

Không ai là quan tòa trong vụ án của chính mình. Một danh nhân đã nói như vậy. Tại sao? Bởi vì ai cũng có tội, chẳng ai nhân từ trừ một mình Thiên Chúa. (Mc 10,:18) Vì thế, Ngài dạy phải cố gắng sống nhân từ như Chúa Cha (Lc 6:36) và nỗ lực hoàn thiện. (Mt 5:48)

Có nhân từ mới biết yêu thương, có yêu thương mới biết tha thứ. Có tình yêu thương thì người ta có thể làm được mọi chuyện, ngay cả tử thần cũng không thể làm cho họ nao núng, sợ hãi, hoang mang,…

Biết yêu thương là nên giống Thiên Chúa, vì Ngài là tình yêu. (1 Ga 4:8 và 16) Nhà hóa học Orlando Aloysius Battista (1917-1995), người Mỹ gốc Canada và là một tín hữu Công giáo ngoan đạo, nói: “Điểm yếu nhất của hầu hết người ta là do dự nói lời yêu thương người khác khi họ còn sống.” Một nhận xét chính xác, nhưng đó là điều đáng buồn cho loài người chúng ta!

Vấn đề giàu – nghèo liên quan sang – hèn. Giàu sang và nghèo hèn về lĩnh vực gì mới là quan trọng. Có người giàu mà chẳng sang, có người nghèo mà không hèn. Không lấy bậy của ai, đó là người giàu; không bị nhục với ai, đó là người sang. Thi sĩ Rainer Maria Rilke (1875-1926), người Áo, nói: “Có điều kỳ diệu xảy đến với những người thực sự biết yêu thương: họ càng cho nhiều thì họ càng có nhiều.” Có nhiều thứ gì cũng là “giàu,” nhưng cái “có” tỷ lệ thuận với cái “cho” ở đây không nên chỉ hiểu về lĩnh vực vật chất. Những người thực dụng và ưa hình thức thì chắc chắn sẽ không thích “kiểu giàu” như vậy.

Tuy nhiên, đối với Thiên Chúa thì cái giàu là cái nghèo – và ngược lại. Đó là triết-lý-sống của Nước Trời, được đề cập trong Hiến Chương Nước Trời – Bát Phúc, Tám Mối Phúc. (Mt 5:3-12)

1. VỤ ÁN NHÂN NGHĨA

Abraham Lincoln (1809-1865) nổi tiếng với “Emancipation Proclamation” (Tuyên Ngôn Giải Phóng) năm 1863, giải thoát những người nô lệ. Ông được hậu thế tôn vinh là anh hùng dân tộc, hy sinh vì quyền tự do của con người, và là một trong 4 tổng thống vĩ đại nhất lịch sử nước Mỹ, được khắc chân dung lên núi đá Rushmore cùng Georges Washington, Thomas Jefferson và Theodore Roosevelt.

Xuất thân từ gia đình nghèo, cha mẹ mù chữ, Lincoln trải qua tuổi thơ rất gian khó. Với trí thông minh vượt trội và nghị lực, ông mong theo đuổi con đường học tập để thay đổi số phận nhưng cha mẹ ông muốn con trai tham gia lao động để nuôi sống bản thân và gia đình, ông phải bỏ nhà đi kiếm tiền và học luật. Ông được nhiều người giúp đỡ, trong đó có vợ chồng nông dân Hannah và Jack. Tuần vài lần, Lincoln đến nhà vợ chồng này cùng ăn uống, chuyện trò, trông trẻ và giúp bổ củi. Ra trường, Lincoln luôn quan tâm giúp đỡ người nghèo.

Năm tháng trôi qua, Lincoln được bầu vào Cơ quan Lập pháp của nước Mỹ và bắt đầu thực hành lật. Con trai của vợ chồng Hannah là William đã là một thanh niên mạnh mẽ, tốt bụng và hào phóng, nhưng khá liều lĩnh.

Một cuộc cắm trại năm 1857 xảy ra vụ ẩu đả giữa William với Metzker và Norris. Không ngờ 3 ngày sau Metzker tử vong. Kết quả giám định cho thấy nạn nhân bị đánh, có hai vết bầm lớn ở đầu và mắt phải. William và Norris bị bắt và bị kết tội sát nhân. Vợ chồng Hannah suy sụp. Ông Hannah vốn ốm yếu và chết, ông dặn vợ kiếm tiền để cứu con.

Lúc này Lincoln đã kết hôn, bận rộn với công việc mới, được bầu vào Quốc hội, là một luật sư giỏi và nhân vật quan trọng của bang Illinois. Ông vẫn dành thời gian quan tâm, theo dõi về vùng đất từng cưu mang ông thời tuổi trẻ. Khi biết tin về vụ án xảy ra với William, ông viết thư cho bà Hannah đề nghị được bào chữa miễn phí.

William không nhận tội và chờ làm việc với luật sư nên Norris được tách ra xét xử trước. Norris bị xét xử trong phiên tòa tháng 5-1958, khai mình và William cùng đánh Metzker, nhưng những cú đánh của William khiến nạn nhân chết. Norris bị kết án tù 8 năm. Luật sư Lincoln xem lời khai được trình bày trong phiên tòa xét xử Norris, biết bằng chứng chống lại thân chủ của mình là Allen, tuyên bố thấy William tấn công Metzker vào đầu bằng súng cao su. Luật sư Lincoln biết đó là chứng cứ mấu chốt của vụ án, ông cũng linh cảm William bị oan.

Phiên sơ thẩm xét xử William diễn ra ngày 7-5-1858. Nhân chứng Allen thề thốt đã thấy bị cáo tấn công Metzker bằng khẩu súng cao su to, cho rằng Norris tiếp tay cho cuộc tấn công, nhưng William mới là sát nhân thực sự. Lincoln điềm tĩnh bước lên, mời nhân chứng trở lại, kể lại mọi chuyện và dồn anh ta với nhiều chi tiết: William dùng loại vũ khí gì, cầm tay nào, đánh vào bên nào đầu nạn nhân, bị cáo mặc quần áo thế nào? Allen ấp úng.

Bất ngờ Lincoln lấy ra cuốn niên giám năm 1857, và chỉ tay vào ngày 29-8, đêm đó xảy ra án mạng. Ông đưa cho nhân chứng và yêu cầu nói to cho bồi thẩm đoàn biết mặt trăng hôm đó đang ở giai đoạn nào. Allen đọc: “Hôm đó trăng khuyết gần như hoàn toàn. Nhân chứng khó có thể nhìn xa 5m, chứ nói chi 50m. Cuộc đối chất đầy kịch tính đến nỗi phiên tòa phải hoãn ngay lập tức.

Lần xử sau, người ta chỉ trích Lincoln, nhưng ông vẫn điềm đạm cởi áo khoác, bước lên và nói: “Đầu tiên, tôi muốn nhấn mạnh, tôi không nhận tiền trong vụ bào chữa này.” Ông kể về 6 năm được gia đình William cưu mang, những nông dân bần cùng nhưng lương thiện và hào hiệp. Ông tiếp tục thảo luận về chứng cứ nguỵ tạo trong vụ án. Khi ông ngồi xuống, nhiều bồi thẩm viên đã rơi nước mắt. Bà Hannah bật khóc. Người ta kể lại với vẻ thán phục: “Những lập luận của ông Lincoln như có sức thôi miên, vừa quyết liệt vừa đầy xúc cảm.” Tất nhiên hôm đó William thoát tội sát nhân nhờ luật sư Abraham Lincoln.

Điều gì hợp ý Chúa thì thuận buồm xuôi gió. Thiên Chúa toàn năng có thể làm mọi sự, từ không thành có, từ có hóa không. Ngài là Đấng xót thương, “mau quên” lỗi lầm của tội nhân, nhưng Ngài nhớ mãi những gì tội nhân thực hiện với ý tốt – dù chỉ là điều nhỏ nhoi. Thật lạ lùng, chính sự khốn nạn của chúng ta đã khiến Thiên Chúa động lòng trắc ẩn. Thánh Vịnh gia đã thốt lên: “Khi Chúa dẫn tù nhân Sion trở về, ta tưởng mình như giữa giấc mơ. Vang vang ngoài miệng câu cười nói, rộn rã trên môi khúc nhạc mừng.” (Tv 126:1-2a) Mơ mà thật. Quá bất ngờ, quá ngạc nhiên, ngay cả dân ngoại cũng bàn tán: “Việc Chúa làm cho họ, vĩ đại thay!” (Tv 126:2b)

Thế cờ cuộc đời chúng ta ở thế bí, bị triệt buộc, nhưng Thiên Chúa đã đảo ngược thế cờ, chuyển bại thành thắng, đổi buồn thành vui, biến nước mắt thành tiếng cười: “Ai nghẹn ngào ra đi gieo giống, mùa gặt mai sau khấp khởi mừng. Họ ra đi, đi mà nức nở, mang hạt giống vãi gieo; lúc trở về, về reo hớn hở, vai nặng gánh lúa vàng.” (Tv 126:5-6) Niềm hạnh phúc quá lớn, vượt ngoài ước mong, trên cả tuyệt vời!

Mất Chúa là mất trắng. Có Chúa là có tất cả. Một khi tin nhận và theo bước Chúa, người ta bất chấp mọi đau khổ, kể cả cái chết. Thánh Phaolô thổ lộ: “Tôi coi tất cả mọi sự là thiệt thòi, so với mối lợi tuyệt vời, là được biết Đức Kitô Giêsu, Chúa của tôi. Vì Người, tôi đành mất hết, và tôi coi tất cả như rác, để được Đức Kitô và được kết hợp với Người.” (Pl 3:8-9a) Đối với những người không có đức tin hoặc chưa hiểu được ý nghĩa của sự đau khổ, họ coi những người “cam chịu đau khổ” là những người “không bình thường,” có thể là “điên khùng” hoặc “có vấn đề” về tâm thần. Tuy nhiên, ai khoe mình khôn ngoan thì lại là điên rồ, ngu xuẩn. (x. Rm 1:22)

Con người vốn dễ ảo tưởng, dễ ngủ quên trong chiến thắng, thế nên phải luôn cảnh giác cao độ, vì tính kiêu ngạo lúc nào cũng chỉ rình “bật lên” bất cứ lúc nào. Thói kiêu ngạo có thể len lỏi vào những công việc đạo đức, nó có thể làm mờ mắt của chúng ta, khiến chúng ta lầm tưởng mình tốt lành, đôi khi chỉ là giả hình. Kiêu ngạo là đốm lửa nhỏ nhưng lại rất mạnh, trong thoáng chốc nó có thể thiêu rụi hết những gì chúng ta đã khó nhọc tạo dựng. Rất khó khăn và tốn thời gian xây dựng, nhưng phá bỏ thì rất mau, một que diêm đủ thiêu rụi tất cả.

Tất cả tín nhân chúng ta phải luôn sẵn sàng để Thiên Chúa chiếm hữu mình, để chúng ta thuộc trọn về Ngài, và học được bài học của Thánh Phaolô: “Nói thế, không phải là tôi đã đoạt giải, hay đã nên hoàn thiện đâu; nhưng tôi đang CỐ GẮNG CHẠY TỚI, mong chiếm đoạt, bởi lẽ chính tôi đã được Đức Kitô Giêsu chiếm đoạt. Thưa anh em, tôi không nghĩ mình đã chiếm được rồi. Tôi chỉ chú ý đến một điều là QUÊN ĐI CHẶNG ĐƯỜNG ĐÃ QUA, để LAO MÌNH VỀ PHÍA TRƯỚC. Tôi chạy thẳng tới đích, để chiếm được phần thưởng từ trời cao Thiên Chúa dành cho kẻ được Người kêu gọi trong Đức Kitô Giêsu.” (Pl 3:12-14) Mong lắm thay!

2. VỤ ÁN THƯƠNG XÓT

Đây là trọng án đặc biệt được Thánh Gioan tường thuật qua trình thuật Ga 8:1-11. Một phụ nữ bị bắt quả tang phạm tội ngoại tình. Tội rành rành ra đó, nhưng chị được trắng án nhờ Thẩm Phán Giêsu Kitô. Kinh Thánh không cho biết tên phụ nữ này, có lẽ vì tế nhị, thế nên đừng suy diễn ra cô kia, bà nọ!

Đó là Tình Khúc Thương Xót với giai điệu êm đềm của những nốt tha thứ. Thánh sử Gioan cho biết rằng hôm đó Chúa Giêsu trở lại Đền Thờ lúc trời vừa tảng sáng. Toàn dân đến với Ngài để lắng nghe Ngài giảng dạy. Ngay lúc đó, các kinh sư và nhóm Biệt Phái dẫn một phụ nữ bị bắt gặp đang ngoại tình đến trước mặt Ngài. Họ để chị đứng ở giữa, rồi nói với Ngài: “Thưa Thầy, người đàn bà này bị bắt quả tang đang ngoại tình. Trong sách Luật, ông Môsê truyền cho chúng tôi phải ném đá hạng đàn bà đó. Còn Thầy, Thầy nghĩ sao?” Nghe có vẻ tốt lành, nhưng chỉ là đạo đức giả!

Thật ra họ nói thế để thử Ngài, tìm cách gài bẫy Ngài để có chứng cứ mà tố cáo Ngài. Không hề nói gì, Ngài cúi xuống lấy ngón tay viết trên đất. Thế nhưng họ cứ hỏi mãi, Ngài ngước lên và nói: “Ai trong các ông sạch tội thì cứ việc lấy đá mà ném trước đi.” Rồi Ngài lại cúi xuống viết trên đất. Họ cứng lưỡi. Và rồi chẳng ai bảo ai, họ lần lượt kẻ trước người sau, bắt đầu từ những người lớn tuổi. Rõ ràng càng nhiều tuổi càng nhiều tội. Bao nhiêu cục đá còn đó cho thấy có bấy nhiêu người bỏ đi…

Cuối cùng không còn ai, chỉ còn lại Chúa Giêsu và nữ tội nhân. Ngài nhìn chị và hỏi: “Này chị, họ đâu cả rồi? Không ai lên án chị sao?” Chị đáp: “Thưa ông, không có ai cả.” Chắc là chị vẫn run, dù chỉ còn chị đối diện với Chúa Giêsu. Chị run một phần vì chưa hết sợ bị ném đá, một phần vì quá xấu hổ. Chắc hẳn chị cũng đã nghe người ta bàn tán về Ông Giêsu, và hôm nay chính con người đó đang ở bên cạnh chị.

Ánh mắt nhân từ của Chúa Giêsu soi thấu tâm hồn chị và chị nhận ra mình là kẻ tội lỗi khốn nạn. Chị đang hồi sinh và bắt đầu hành trình cuộc đời mới. Chúa Giêsu ôn tồn: “Tôi cũng vậy, tôi không lên án chị đâu! Thôi chị cứ về đi, và từ nay đừng phạm tội nữa!”

Lúc này chị lại run, nhưng chị không run vì sợ, mà chị run vì hạnh phúc và sung sướng: Chị được trắng án và thoát án tử, nghĩa là chị được tái sinh. Chắc chắn không còn niềm vui nào to lớn hơn và mãnh liệt hơn nữa. Lòng Thương Xót tỏa ánh sáng Tha Thứ, bao la và tròn đầy mãi mãi – từ hồng hoang tới đời đời.

Phụ nữ ngoại tình kia là “hình bóng” mỗi chúng ta. Thiên Chúa không chỉ tha thứ mà còn giải án tuyên công. Chúng ta được trắng án nhờ Chúa thương xót, thế thì chúng ta không thể không xóa án cho nhau – nghĩa là chúng ta cũng phải mau mắn tha thứ cho tha nhân, không chỉ tha 7 lần mà là 70 x 7, (Mt 18:22) tha hằng ngày và tha mãi mãi – bất kỳ lúc nào.

Chúa Giêsu có quyền xét xử nhưng Ngài không kết án, phàm nhân không có quyền xét xử nhưng lại tìm mọi cách để kết án, thích xử mà không thèm xét. Than ôi!

Lạy Thiên Chúa từ bi nhân hậu, xin cảm tạ Ngài luôn thương tình tha thứ. Xin gia ân tăng lực để chúng con sống làm chứng Lòng Thương Xót của Ngài, mọi nơi và mọi lúc, hôm nay và mãi mãi. Chúng con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu, Đấng Cứu Độ duy nhất của nhân loại. Amen.

TRẦM THIÊN THU

▶ Trắng Án – https://youtu.be/ETzTv5YnUXk