Tôn Kính Chúa Chỉ Bằng Môi Bằng Miệng
Cách Xa Ngài Từ Đáy Dạ Đáy Lòng
Lời tiên tri của ngôn sứ Isaia đã ứng nghiệm từ thời Chúa Giêsu. Và ngày nay càng ứng nghiệm hơn, vì người ta càng văn minh thì càng chú trọng hình thức hơn nội tâm.
Về cơ bản, cái gì cũng có hai phần, khác nhau nhưng không thể thiếu nhau: trước – sau, trái – phải, xuôi – ngược, trên – dưới, ra – vào, trong – ngoài,… Cụ thể đơn giản nhất như chiếc lá cũng có hai mặt. Chiếc bình hoặc cái hộp có phần trong và phần ngoài, con người cũng vậy. Và người ta nói: “Tốt gỗ hơn tốt nước sơn.” Nội dung cần hơn hình thức, chất lượng quý hơn số lượng.
Vấn đề tranh luận về truyền thống của người Pharisêu được đề cập trong trình thuật Mc 7:1-8, 14-15, 21-23. Người Pharisêu chỉ chú trọng bề ngoài mà coi thường bề trong, lấy cái PHỤ làm cái CHÍNH, hiểu nghĩa đen mà không hiểu nghĩa bóng. Họ và một số kinh sư đến từ Giêrusalem, chợt thấy vài môn đệ của Chúa Giêsu dùng bữa mà không rửa tay, nghĩa là còn ô uế.
Người Pharisêu và người Do Thái giữ truyền thống của tiền nhân là “không ăn gì khi chưa rửa tay,” thứ gì mua ngoài chợ về cũng phải rảy nước đã rồi mới ăn. Họ còn giữ nhiều tập tục khác nữa như rửa chén bát, bình lọ và các đồ đồng. Hình thức áp bức nội tâm, ngoại tại làm hại nội tại. Họ câu nệ truyền thống, chẳng hay gì mà vẫn hãnh diện về sự cố chấp của mình. Họ hỏi vặn Chúa Giêsu về chuyện các môn đệ không theo truyền thống của tiền nhân, không rửa tay mà dùng bữa. Họ giữ vệ sinh bề ngoài mà mất vệ sinh tâm hồn, dơ bẩn mà mạo nhận sạch sẽ, hôi rình mà tưởng mình thơm tho. Kinh dị thật!
Lúc đó, Chúa Giêsu thản nhiên trả lời họ: “Ngôn sứ Isaia thật đã nói tiên tri rất đúng về các ông là những kẻ ĐẠO ĐỨC GIẢ, khi viết rằng: Dân này tôn kính Ta BẰNG MÔI BẰNG MIỆNG, còn lòng chúng thì lại xa Ta. Chúng có thờ phượng Ta thì cũng VÔ ÍCH, vì giáo lý chúng giảng dạy chỉ là giới luật phàm nhân. Các ông gạt bỏ điều răn của Thiên Chúa, mà duy trì truyền thống của người phàm.” (Mc 7:6-8) Cái gì làm cho con người ô uế?
Có hai dạng ô uế cơ bản: thể lý và tinh thần. Tố cáo nhóm Pharisêu và kinh sư xong, Chúa Giêsu gọi đám đông tới mà bảo: “Xin mọi người nghe tôi nói đây, và hiểu cho rõ: Không có cái gì từ bên ngoài vào trong con người lại có thể làm cho con người ra ô uế được; nhưng chính cái từ con người xuất ra, là cái làm cho con người ra ô uế.” Ngài nói “toạc móng heo” luôn, nhưng Ngài vẫn tế nhị dùng từ ngữ. Khi Đức Giêsu đã rời đám đông mà vào nhà, các môn đệ hỏi Ngài về dụ ngôn ấy, Ngài nói: “Cả anh em nữa, anh em cũng NGU TỐI như thế sao? Anh em không hiểu sao? Bất cứ cái gì từ bên ngoài vào trong con người, thì không thể làm cho con người ra ô uế.” Ui da, các môn đệ bị Thầy rủa là “ngu tối.” Đau lắm, nhưng đáng lắm. Phải nói thẳng, nói thật như vậy mới được “sáng mắt, sáng lòng.”
Có cái bẩn thể lý thì cũng có cái bẩn linh hồn – tức là tội lỗi, Chúa Giêsu lý giải: “Vì từ bên trong, từ lòng người, phát xuất những ý định xấu: tà dâm, trộm cắp, giết người, ngoại tình, tham lam, độc ác, xảo trá, trác táng, ganh tỵ, phỉ báng, kiêu ngạo, ngông cuồng. Tất cả những điều xấu xa đó, đều từ bên trong xuất ra, và làm cho con người ra ô uế.” (Mc 7:21-23) Quả thật, bẩn tinh thần và bẩn linh hồn mới thực sự đáng sợ, chứ bẩn thể lý chỉ là “chuyện nhỏ.” Thể lý bẩn thì tắm rửa bằng nước và xà bông. Xong! Nhưng tâm linh bẩn thì chỉ có thể “tắm” bằng hồng ân, phải thành tâm dìm mình trong Biển Tình Lòng Thương Xót của Chúa.
Có những người rất bẩn mà vẫn ảo tưởng cho là mình sạch. Lạ thật! Có những tư tưởng bẩn thỉu và hôi thối mà vẫn được lưu truyền, phát tán. Kỳ thật! Dạng bẩn này nguy hiểm vô cùng, nguy hiểm theo cấp số nhân, vì họ không chỉ “duy trì” cái bẩn cho chính mình mà còn làm bẩn người khác. Người bẩn mà không bẩn, người sạch lại bẩn, đôi khi càng có chức có quyền càng bẩn. Thế mới đáng sợ!
Chắc chắn ô nhiễm nhất và bẩn nhất chính là TỘI LỖI. Thiên Chúa vô cùng ghê tởm dạng ô uế này. Thánh Phaolô nhắc nhở: “Hãy tẩy rửa hồn xác cho sạch mọi vết nhơ, và đem lòng kính sợ Thiên Chúa mà lo đạt tới mức thánh thiện hoàn toàn.” (2 Cr 7:1) Tuy nhiên, chúng ta không thể tự rửa sạch, mà phải cầu xin để được Thiên Chúa rửa sạch: “Xin rửa con sạch hết lỗi lầm tội lỗi con, xin Ngài thanh tẩy.” (Tv 51:4)
Nhưng chúng ta thực sự diễm phúc vì được tẩy rửa tội mình trong Máu và Nước nơi Thánh Tâm Chúa Giêsu Kitô trên Đồi Sọ. Hãy chân thành sám hối: “Pater, peccavi – Thưa Cha, con đã phạm tội.” Chắc chắn Thiên Chúa vẫn đại lượng và tha thứ, vì Chúa Giêsu đã hứa với Thánh nữ Maria Faustina Kowalska (1905-1938): “Lòng thương xót của Ta lớn hơn tội lỗi của con và toàn thế giới.” (Nhật Ký, số 1485) Muôn đời xin tạ ơn Thiên Chúa và xin chúc tụng Ngài!
Kinh Thánh xác định việc giữ luật Chúa là khôn ngoan: “Giờ đây, hỡi Israel, hãy NGHE những thánh chỉ và quyết định tôi dạy cho anh em, để anh em đem ra THỰC HÀNH. Như vậy anh em sẽ được sống và sẽ được vào chiếm hữu miền đất mà Đức Chúa, Thiên Chúa của cha ông anh em, ban cho anh em. Anh em đừng thêm gì vào lời tôi truyền cho anh em, cũng đừng bớt gì, nhưng phải giữ những mệnh lệnh của Đức Chúa, Thiên Chúa chúng ta, mà tôi truyền cho anh em.” (Ðnl 4:1-2) Khoảng cách giữa hai động thái NGHE và THỰC HÀNH vừa gần vừa xa. Thật vậy, khoảng xa nhất không phải từ chỗ chúng ta đứng tới một nước khác, tới cung trăng hoặc sao Hỏa, mà “khoảng cách xa nhất là từ miệng tới tay.” Một triết lý sống rất thâm thúy.
Kinh Thánh cho biết thêm: “Anh em phải GIỮ và đem ra THỰC HÀNH, vì nhờ đó anh em sẽ được các dân coi là KHÔN NGOAN và THÔNG MINH. Khi được nghe tất cả những thánh chỉ đó, họ sẽ nói: ‘Chỉ có dân tộc vĩ đại này mới là một dân khôn ngoan và thông minh!’ Phải, có dân tộc vĩ đại nào được thần minh ở gần, như Đức Chúa, Thiên Chúa chúng ta, ở gần chúng ta, mỗi khi chúng ta kêu cầu Người? Có dân tộc vĩ đại nào được những thánh chỉ và quyết định công minh, như tất cả Lề Luật mà hôm nay tôi đưa ra trước mặt anh em?” (Ðnl 4:6-8) Những câu hỏi nhẹ nhàng mà vẫn đủ sức xoáy sâu vào tâm khảm. NGHE – HIỂU – LÀM có những “khoảng” nhỏ hẹp mà vẫn lớn rộng, ngỡ như vô bờ bến. Nói suông dễ hơn làm thật, chỉ tay ra lệnh dễ hơn nêu gương. Thực tế là thế!
Người khôn ngoan và thông minh là người nghe và thực hành lời Chúa, họ có thể vào Nhà Chúa và lên Núi Thánh. Họ là ai? Kinh Thánh liệt kê rõ ràng: “Là kẻ sống vẹn toàn, luôn làm điều ngay thẳng, bụng nghĩ sao nói vậy, miệng lưỡi chẳng vu oan, không làm hại người nào, chẳng làm ai nhục nhã, coi khinh phường gian ác, trọng ai kính Chúa Trời, lỡ thề mà bị thiệt thì cũng chẳng rút lời, cho vay không đặt lãi, chẳng nhận quà hối lộ mà hại đến người ngay. Phàm ai làm những điều này không hề nao núng chuyển lay bao giờ.” (Tv 15:2-5) Khó, phải cố gắng.
Chắc chắn ai cũng muốn được vào Nhà Chúa, nhưng phải có ơn Chúa. Quả thật, ơn Chúa vô cùng cần thiết, vì Chúa Giêsu nói: “Không có Thầy, anh em chẳng làm gì được.” (Ga 15:5) Và Thánh Giacôbê phân tích: “Mọi ơn lành và mọi phúc lộc hoàn hảo đều do từ trên, đều tuôn xuống từ Cha là Đấng dựng nên muôn tinh tú; nơi Người không hề có sự thay đổi, cũng không hề có sự chuyển vần khi tối khi sáng. Người đã tự ý dùng Lời Chân Lý mà sinh ra chúng ta, để chúng ta nên như của đầu mùa trong các thọ tạo của Người.” (Gc 1:17-18) Về việc “nói và làm,” Thánh Giacôbê khuyên: “Hãy khiêm tốn đón nhận lời đã được gieo vào lòng anh em; lời ấy có sức cứu độ linh hồn anh em. Anh em hãy đem Lời ấy ra THỰC HÀNH, chứ ĐỪNG NGHE SUÔNG mà lừa dối chính mình.” (Gc 1:21-22) Hành động luôn có giá trị hơn lời nói. Như điều kiện ắt có và đủ, Thánh Giacôbê nói: “Đức tin không có hành động là đức tin chết.” (Gc 2:17 và 26) Rất rõ ràng, rất rạch ròi!
Về lòng đạo đức, Thánh Giacôbê giải thích: “Có lòng đạo đức tinh tuyền và không tỳ ố trước mặt Thiên Chúa Cha, là thăm viếng cô nhi quả phụ lâm cảnh gian truân, và giữ mình cho khỏi mọi vết nhơ của thế gian.” (Gc 1:27) Đến nhà thờ là điều tốt, nhưng đừng tưởng như vậy là đạo đức, là thánh thiện, nếu không chú ý hành động. Đừng “ảo thuật” kiểu David Copperfield, nghĩa là đừng “tàng hình” – ở trong nhà thờ là chiên ngoan, ở ngoài nhà thờ là cọp dữ.
Lạy Thiên Chúa chí thánh, xin hoán cải chúng con, xin tẩy rửa chúng con từ trong ra ngoài để chúng con được hiện diện trước Tôn Nhan Ngài. Chúng con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu, Đấng Cứu Độ duy nhất của nhân loại. Amen.
TRẦM THIÊN THU