(tưởng nhớ Nữ tu NGUYỄN THỊ MỸ, nguyên Phó chủ tịch UBĐKCGVN)
Sáng sớm tinh sương ngày 16.3.2017, thành phố như còn ngái ngủ thì tại Nhà hưu dưỡng dòng Nữ Tử Bác ái Vinh Sơn, Quận Bình Thạnh, TPHCM, hàng trăm nữ tu sĩ và tu sinh, kể cả các Soeurs đã về hưu cao tuổi ngồi xe lăn, quí Linh Mục các dòng, giáo dân ngậm ngùi tiễn biệt Nữ tu Béatrice – Maria Elizabeth NGUYỄN THỊ MỸ, nguyên Bề Trên Giám tỉnh được Chúa gọi về lúc 4giờ 55 phút ngày 13.3.2017. Linh Mục Phêrô Trần Văn Minh, đại diện Tỉnh Dòng tại Việt Nam đã cử hành Thánh lễ an táng lúc 5 giờ 30 phút.
Tôi hân hạnh được biết và hoạt động với chị Mỹ, (theo cách xưng hô của chị em trong dòng, dù nay chị đã 85 tuổi), từ những năm 80 trong Ủy Ban Đoàn Kết Công Giáo Thành Phố Hồ Chí Minh. Trong dáng dấp hiền từ, đôn hậu của người phụ nử Nam bộ, có thể nói chị là lớp Nữ tu đầu tiên của Thành phố sau năm 1975 được nhà Dòng và Tòa Tổng Giám Mục khuyến khích giới Tu sĩ mạnh dạn “ra vùng ngoại biên”, như tham gia lao động trên nông trường, tham gia thành lập các tổ đội lao động sản xuất, hợp tác xã tiểu thủ công nghiệp tại các cơ sở dòng tu cùng với quí Soeur các dòng nữ như: Trương ngọc Hạnh, Nguyễn Thị Thể, Hồ Thị Chính, Mai Thành, Tô Thị Ánh, Nguyễn Thị Chung, Quỳnh Giao… Năm 1981, trong đại hội của Hội Liên hiệp Phụ nữ Thành Phố Hồ Chí Minh, chị được bầu vào Ban Chấp hành và là Ủy viên Hội liên tục nhiều nhiệm kì cho đến năm 1993, vì công việc của dòng, chị xin thôi nhiệm vụ. Trong suốt thời gian là thư ký cho Nữ tu Bề trên Giám tỉnh Trương ngọc Hạnh, chị tham gia vào Ủy Ban ĐKCG/TPHCM trong vai trò là ủy viên đặc trách giới Nữ tu, sau là Phó Chủ tịch, chị đã cùng với Ban Thường trực liên hệ với chính quyền Thành phố qua Sở Giáo dục, Sở Y tế mở các lớp bồi dưỡng kiến thức chuyên môn về Sư phạm, về điều dưỡng cho nữ tu sĩ các dòng. Chính từ những hoạt động của tổ chức liên dòng nữ mà chị khi đó, như một con thoi liên tục qua lại, gặp gỡ các cấp chính quyền, các hội dòng. Sau này, với chủ trương xã hội hóa của nhà nước, các nữ tu được theo học các khóa đào tạo chính qui tại các trường trung học, cao đẳng về sư phạm, y tế để có đủ khả năng, tiêu chuẩn đứng lớp và tham gia vào công tác điều dưỡng, điều trị tại các phòng khám bệnh từ thiện, trại phong, bệnh viện. . . Cũng từ năm 1993, Nữ tu Béatrice – Maria Elizabeth NGUYỄN THỊ MỸ được tín nhiệm là Bề trên Giám tỉnh dòng Nữ tử Bác ái Vinh Sơn Việt Nam đến năm 2002, trong thời kỳ này hội dòng đã có thêm nhiều đổi mới như:
-Phát triển Hội dòng: Chương trình Mùa Hè Vui truyền giáo ở miền Bắc.
– Gởi các chị em sang học Thần học và chuyên môn trong và ngoài nước.
– Chương trình học bổng cho học sinh nghèo Đồng Bằng Sông Cửu Long.
Một trong những hoạt động mang nhiều ý nghĩa nhất là việc dòng Nữ tử Bác ái Thánh Vinh Sơn đã được nhà nước tạo điều kiện để thành lập trung tâm Mai Hòa, nơi nuôi dưỡng chăm sóc những nạn nhân của căn bệnh thế kỷ HIV-AIDS không nơi nương tựa đầu tiên tại Việt Nam. Còn nhớ vào một buổi chiều ngày thứ tư Lễ Tro năm 1999, tại Văn phòng Ủy Ban Đoàn Kết Công Giáo TPHCM, cùng Ban thường Trực, tôi được dự cuộc gặp gỡ với Nguyên Thũ Tướng Võ Văn Kiệt; khi đó là cố vấn Ban Chấp hành Trung ương Đảng và bà Phạm Phương Thảo, Phó Chủ tịch UBND TPHCM. Ông Võ Văn Kiệt đã hỏi hai nữ tu hiện diện là Phó chủ tịch UBĐKCGTP, Chị Mai Thành và chị Nguyễn Thị Mỹ có nguyện vọng gì cứ đề đạt. Chị Mỹ đã mạnh dạn thưa việc nhà Dòng đang xúc tiến xin giấy phép mở trung tâm Mai Hòa, mọi việc xem ra thuận lợi, chỉ còn chờ ý kiến của cơ quan về môi trường Huyện Củ Chi là xong. Ông Võ Văn Kiệt quay sang Bà Phạm Phương Thảo, chỉ đạo xem xét giải quyết nhanh cho nhà dòng. Ông nói vui: “Bà con nhân dân huyện Củ Chi kiên cường qua hai cuộc kháng chiến thần thánh, là nơi đất thép thành đồng mà lại sợ con virut H.I.V sao?”. Mọi người tham dự ai cũng vỗ tay. Riêng chị Mỹ thì vui ra mặt, và chỉ ít tháng sau đó nhà dòng nhận được giấy phép của chính quyền Thành phố. Ngày 29 tháng1 năm 2000, lãnh đạo Thành phố và chức sắc Giáo hội đã tham dự lễ khởi công xây dựng nhà chăm sóc và nuôi dưỡng bệnh nhân AIDS đầu tiên, do các nữ tu Công giáo điều hành. Nữ tu Béatrice – Maria Elizabeth Nguyễn Thị Mỹ phát biểu với các đại biểu có mặt tại buổi lễ khởi công ngày rằng: “Ðã nhiều lần chúng tôi lắng nghe các bệnh nhân AIDS cô đơn than khóc, vì họ bị chính gia đình họ bỏ rơi“. Chị bề trên Tu hội Nữ tử Bác ái Thánh Vinh Sơn nói tiếp: “Họ cần có người biết thông cảm và an ủi họ trong những ngày cuối đời” (Ucan News). Trả lời câu hỏi của nhà báo Quốc Chung: “Tại sao các chị lại chọn những công việc này?”, Chị Mỹ tâm tình: “Chúng tôi muốn đáp trả những gì mà chúng tôi đã lãnh nhận được. Trước hết, đối với nhân loại, với xã hội, đặc biệt đối với đất nước Việt Nam là đất Mẹ đã cưu mang chúng tôi, đã sinh ra, nuôi dưỡng và tạo mọi điều kiện để chúng tôi được lớn lên, trưởng thành… Tiếp đến đối với Thiên Chúa là Đấng Tạo Hóa, chúng tôi cũng muốn đáp trả tình yêu mà Ngài đã ban cho, vì “Tình yêu phải được đáp trả bằng tình yêu”. Hơn nữa là Nữ tử Bác ái, chúng tôi muốn noi gương Đấng sáng lập, cụ thể hóa tình yêu bằng hành động như Lời Chúa nói trong Tin Mừng “Những gì các con làm cho một trong những anh em bé mọn nhất của Ta đây là làm cho chính Ta” (Cgvdt số 1245).
Ngoài những hoạt động trong nhà Dòng, trong Giáo hội, chị còn là Ủy viên Trung ương MTTQVN và Ủy ban MTTQVN TPHCM; Ủy viên UBĐKCGVN nhiệm kỳ II, Phó Chủ tịch UBĐKCGVN các nhiệm kỳ III, IV, V; Phó Chủ tịch UBĐKCGVN TPHCM từ nhiệm kỳ II đến nhiệm kỳ VII. Quá trình cống hiến cho xã hội, chị đã được trao tặng “Huân chương Đại đoàn kết dân tộc” của Chủ tịch nước và Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp đại đoàn kết dân tộc” của MTTQVN năm 2016.
Ngày 15.3.2017, khi biết tin chị từ trần, đoàn đại biểu Thành Ủy do Bà Võ Thị Dung, Phó Bí Thư Thành Ủy dẫn đầu cùng Ủy Ban MTTQVN/TPHCM, Hội Liên hiệp Phụ Nữ Thành Phố; đoàn UBĐKCGVN/TPHCM do linh mục Phêrô Phan Khắc Từ dẫn đầu đã đến viếng và tiễn biệt nữ tu. Chia sẻ với cộng đoàn, cha Phêrô bày tỏ tiếc nuối vì sự ra đi của nữ tu và cho rằng đây là mất mát lớn của hội dòng. Cha nhấn mạnh, cả cuộc đời nữ tu đã dấn thân cống hiến cho xã hội, với những hoạt động thiết thực, ý nghĩa và thầm lặng. Nữ tu Béatrice – Marie Elizabeth là tấm gương sáng thực thi thánh ý Chúa bằng đời sống tu trì, là người chị kính mến của hội dòng.
Chị Béatrice – Maria Elizabeth Nguyễn Thị Mỹ rất thân thương, Chị đã về với Chúa, chúng tôi, những người còn ở lại mãi ghi nhớ cuộc đời tận tụy phục vụ Thiên Chúa, Giáo hội, đất nước và mọi người của Chị, nguyện noi gương sống của chị để “Sống niềm tin Đức Kitô giữa dân mình” theo lời dạy của Đức Thánh Cha Bênêdictô XVI. Chúng ta tiếp tục cầu nguyện cho chị.
Fx Đỗ Công Minh