TÌM HIỂU

Thắc mắc của ông Gioan Tẩy Giả về Đấng Cứu Thế được đề cập trong trình thuật Mt 11:2-11. Vì thắc mắc mà phải tìm hiểu cho rõ ràng. Đó là vấn đề đương nhiên đối với những ai thật lòng muốn tìm hiểu – về điều gì hoặc người nào đó.

Mặc dù đang bị ở tù, ông Gioan vẫn biết những việc Chúa Giêsu đã làm. Vì cần xác định, ông sai môn đệ đến hỏi xem Chúa Giêsu có đúng là Đấng phải đến hay còn phải đợi Đấng nào khác. Chúa Giêsu không nói đúng hay không, mà Ngài nói họ cứ về thuật lại cho ông Gioan biết những điều họ đã thấy tỏ tường: Người mù nhìn thấy, kẻ què được đi, người cùi được sạch, kẻ điếc được nghe, người chết sống lại, kẻ nghèo được nghe Tin Mừng. Rồi Ngài nói: “Phúc thay người nào không vấp ngã vì tôi.”

Các môn đệ của ông Gioan đi về, Chúa Giêsu nói với đám đông: “Anh em ra xem gì trong hoang địa? Một cây sậy phất phơ trước gió chăng? Thế thì anh em ra xem gì? Một người mặc gấm vóc lụa là chăng? Kìa những kẻ mặc gấm vóc lụa là thì ở trong cung điện nhà vua. Thế thì anh em ra xem gì? Một vị ngôn sứ chăng?” Một loạt câu hỏi được Chúa Giêsu đặt ra, cũng rất lạ đối với cách nói của Ngài.

Ngài biết không ai có thể trả lời, và Ngài cũng biết người ta thắc mắc về ông Gioan vì ông là con người khác thường, đến nỗi người ta tưởng ông là Đấng Cứu Thế mà Kinh Thánh đã đề cập. Chúa Giêsu nói cho họ biết luôn về ông Gioan: “Đúng thế đó. Mà tôi nói cho anh em biết, đây còn hơn cả ngôn sứ nữa. Chính ông là người Kinh Thánh đã nói tới khi chép rằng: Này Ta sai sứ giả của Ta đi trước mặt Con, người sẽ dọn đường cho Con đến. Tôi nói thật với anh em: trong số phàm nhân đã lọt lòng mẹ, chưa từng có ai cao trọng hơn ông Gioan Tẩy Giả. Tuy nhiên, kẻ nhỏ nhất trong Nước Trời còn cao trọng hơn ông.” Người nhỏ nhất trong Nước Trời mà còn lớn hơn ông Gioan. Một sự thật kỳ lạ. Thông thường, người ta thích làm lớn chứ không muốn làm nhỏ, chỉ vì “cái tôi” của người ta phức tạp, nhỏ bé mà rất cồng kềnh, gây vướng víu và rắc rối lắm.

Người sáng suốt là người khôn ngoan, họ biết giới hạn của mình nên không dám khoác lác, cái gì biết thì nói, cái gì không biết thì nói không biết. Ngược lại, kẻ khờ dại lại cứ tưởng mình khôn, luôn ra vẻ “ta đây,” luôn tự ái vì sợ người ta thấy cái dốt của mình. Văn sĩ và ký giả Franklin Patrick Herbert (1920-1986, Mỹ) nói: “Người sáng suốt, khi không hiểu thì họ nói: ‘Tôi không hiểu.’ Còn kẻ khờ không biết xấu hổ về sự ngu dốt của mình.” Tại Việt Nam ngày nay, người ta thấy kinh tởm với cách suy luận của các giáo sư và tiến sĩ. Thật kinh dị!

Biết thắc mắc là cửa ngõ dẫn vào cõi khôn ngoan, tới vùng hiểu biết. Tuy nhiên, muốn thắc mắc cũng phải biết cách thắc mắc, nếu không sẽ hóa ngớ ngẩn hoặc dớ dẩn. Sử gia Thomas Fuller (1608-1661, Anh) nói: “Không phải câu hỏi nào cũng xứng đáng có câu trả lời.” Thật vậy, cũng có những câu hỏi Chúa Giêsu không cần trả lời.

Ông Gioan Tẩy Giả không xa lạ với Chúa Giêsu, vậy mà ông vẫn thấy thắc mắc về Đấng Cứu Thế. Ông sai đệ tử đến hỏi Chúa Giêsu, nhưng Ngài không xác định đúng hay sai. Có lẽ không phải là ông Gioan chưa tin Chúa Giêsu là Đấng Cứu Thế, mà ông muốn cho đệ tử biết Chúa Giêsu là Đấng Kitô. Phong cách của Chúa Giêsu luôn khác người, giống như kiểu nói của người Việt: “Người khôn ăn nói nửa chừng, để cho kẻ dại nửa mừng nửa lo.”

Cuộc sống có nhiều lý do để người ta vui, đặc biệt thời gian gần Lễ Giáng Sinh. Lý do ngôn sứ Isaia đưa ra rất cụ thể: “Sa mạc được tặng ban ánh huy hoàng của núi Libăng, vẻ rực rỡ của núi Cácmen và đồng bằng Saron. Thiên hạ sẽ nhìn thấy ánh huy hoàng của Đức Chúa, và vẻ rực rỡ của Thiên Chúa chúng ta. Hãy làm cho những bàn tay rã rời nên mạnh mẽ, cho những đầu gối bủn rủn được vững vàng.” (Is 35:2-3) Về tinh thần, ông khuyên mạnh dạn động viên những kẻ nhát gan: “Can đảm lên, đừng sợ! Thiên Chúa của anh em đây rồi; sắp tới ngày báo phục, ngày Thiên Chúa thưởng công, phạt tội. Chính Người sẽ đến cứu anh em. Bấy giờ mắt người mù mở ra, tai người điếc nghe được. Bấy giờ kẻ què sẽ nhảy nhót như nai, miệng lưỡi người câm sẽ reo hò.” (Is 35:4-6a) Nghe thì nghe, nhưng không dễ dàng chút nào!

Cuộc sống cho chúng ta thấy có nhiều người nói đâu ra đó, nhưng khi phải đối diện với sự thật – nhất là liên quan vấn đề công lý, rất có thể họ là những kẻ chuồn trước, tìm cách “bỏ của chạy lấy người.” Những kẻ “yếu bóng vía” thường như vậy, khoác lác đủ thứ, hợm mình đủ kiểu, nhưng chẳng tích sự gì.

Tương tự, thuyết giảng hoặc viết lách thì chưa khó lắm, nhưng hành động thì khó vô cùng. Nói và viết mà không làm thì nên im lặng còn hơn, vì Thiên Chúa không ưa những người có máu Biệt Phái. Ngôn hành phải đi đôi. Chúa Giêsu đến thế gian để làm chứng cho sự thật, (Ga 18:37) ai bảo vệ sự thật thì được Thiên Chúa giải thoát, và được hưởng niềm vui: “Những người được Đức Chúa giải thoát sẽ trở về, tiến đến Sion giữa tiếng hò reo, mặt rạng rỡ niềm vui vĩnh cửu. Họ sẽ được hớn hở tươi cười, đau khổ và khóc than sẽ biến mất.” (Is 35:10)

Thánh Vịnh gia xác nhận: “Thiên Chúa xử công minh cho người bị áp bức, ban lương thực cho kẻ đói ăn. Chúa giải phóng những ai tù tội, Chúa mở mắt cho kẻ mù loà. Chúa cho kẻ bị dìm xuống đứng thẳng lên, Chúa yêu chuộng những người công chính. Chúa phù trợ những khách ngoại kiều, Người nâng đỡ cô nhi quả phụ, nhưng phá vỡ mưu đồ bọn ác nhân.” (Tv 146:7-9) Lưới trời lồng lộng, chắc chắn không ai thoát khỏi. Thiên Chúa thấu suốt mọi sự và nắm giữ mọi điều: “Chúa nắm giữ vương quyền muôn muôn thuở, Sion hỡi, Chúa Trời ngươi hiển trị ngàn đời.” (Tv 146:10)

Mùa Vọng là dịp thuận tiện để suy tư về ngày Chúa quang lâm. Tận thế là vấn đề khiến người ta luôn thắc mắc xưa nay. Tuy nhiên, chắc chắn không ai biết lúc nào, chỉ có Chúa Cha biết mà thôi. (Mt 24:36; Mc 13:32) Không thể biết thì đừng tò mò hoặc suy đoán theo óc thiển cận của mình. Thánh Giacôbê nhắn nhủ: “Xin anh em cứ kiên nhẫn cho tới ngày Chúa quang lâm. Kìa xem nhà nông, họ kiên nhẫn chờ đợi cho đất trổ sinh hoa màu quý giá: họ phải đợi cả mưa đầu mùa lẫn mưa cuối mùa. Anh em cũng vậy, hãy kiên nhẫn và bền tâm vững chí, vì ngày Chúa quang lâm đã gần tới.” (Gc 5:7-8)

Ai cũng có cách mong chờ theo công việc của mình, mỗi lĩnh vực đều có kiểu mong chờ đặc trưng. Khi mong chờ, người ta nôn nóng nên dễ nổi nóng. Về tâm linh cũng tương tự. Thánh Giacôbê khuyên: “Anh em đừng phàn nàn kêu trách lẫn nhau, để khỏi bị xét xử. Kìa Vị Thẩm Phán đang đứng ngoài cửa. Thưa anh em, về sức chịu đựng và lòng kiên nhẫn, anh em hãy noi gương các ngôn sứ là những vị đã nói nhân danh Chúa.” (Gc 5:9-10) Xem chừng việc trách cứ lẫn nhau chỉ là chuyện nhỏ nhặt, nhưng không như chúng ta tưởng, vì có ảnh hưởng xấu tới nhiều thứ và người khác. Người hay cằn nhằn không chỉ “làm phiền” người khác mà còn tự chuốc khổ. Đó là ích kỷ, thiếu yêu thương. Tiền nhân đã xác định: “Tâm phẫn xí tắc bất đắc kỳ chính.”

Về cách mong chờ, Thánh Phêrô cho biết: “Anh em hãy sống tiết độ và tỉnh thức, vì ma quỷ, thù địch của anh em, như sư tử gầm thét, rảo quanh tìm mồi cắn xé. Anh em hãy đứng vững trong đức tin mà chống cự, vì biết rằng toàn thể anh em trên trần gian đều trải qua cùng một loại thống khổ như thế.” (1 Pr 5:8-9) Kiên trì chịu đựng là điều cần thiết để sống Mùa Vọng. Thánh Rosa Lima nói: “Thiếu gánh nặng đau khổ thì không thể đạt đến đỉnh cao ơn thánh. Những tặng phẩm ơn thánh gia tăng khi các cuộc giao chiến gia tăng.”

Lạy Thiên Chúa, xin cho chúng con được trí thông minh để vâng theo luật Ngài và hết lòng tuân giữ, (Tv 119:34) xin dạy chúng con biết những gì cần thiết, không tò mò những gì không cần thiết, biết tập trung vào điều Ngài muốn, xin cho chúng con được sống vui thánh đức. Chúng con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu, Đấng Cứu Độ duy nhất của nhân loại. Amen.

TRẦM THIÊN THU