Phận lữ hành bước vào Mùa Chay trong hy vọng
SUY NIỆM THỨ TƯ LỄ TRO
(Mt 6, 1-6. 16-18)
Khai mạc Mùa Chay Thánh, bằng nghi thức làm phép tro và mỗi người nhận tro trên đầu, cùng lúc đó sẽ nghe được một trong hai câu Lời Chúa : Hãy ăn năn sám hối và đón nhận Tin Mừng, hoặc: Ta là thân cát bụi sẽ trở về cát bụi (SLRM). Như vậy, với nghi thức sám hối xức tro trên đầu, chúng ta bắt đầu cuộc hành hương thường niên của Mùa Chay Thánh, trong đức tin và đức cậy.
Tro, dù nhỏ nhặt, nhưng nhắc nhở chúng ta một thực tế rằng chúng ta theo đuổi và lo lắng mỗi ngày, chăm chỉ làm việc, muốn chiếm hữu tất cả, nhưng chúng ta sẽ không mang theo được sự giàu có khi từ giã cuộc sống này, chúng ta sẽ không còn gì. Thực tại trần gian biến mất như tro trong gió. Những thứ chúng ta đang có chỉ là tạm thời, quyền lực qua đi, thành công sẽ phai nhòa. Nó giống như một ngọn lửa: một khi lụi tàn, chỉ còn lại tro.
Mùa Chay là thời gian để giải thoát bản thân khỏi ảo ảnh đuổi theo cát bụi và những sự phù vân, giúp chúng ta vững bước lữ hành trong niềm hy vọng. Chúng ta được tạo thành vì Chúa, chứ không phải vì thế gian; vì sự vĩnh cửu của thiên đàng, chứ không phải vì sự tạm thời trần thế; vì tự do của con cái Chúa, chứ không phải để làm nô lệ cho vạn vật. Chúng ta là những người hy vọng chứ không thất vọng.
Mùa Chay: Thời gian làm tươi mới Niềm tin, Hy vọng và Tình yêu. Chủ đề sứ điệp Mùa Chay năm 2025 này là: “Đồng hành trong hy vọng”. qua đó Đức Thánh cha viết: “Trong Mùa Chay này, được phong phú nhờ ơn Năm Thánh”. Ngài mời gọi chúng ta suy nghĩ về ý nghĩa của đồng hành trong hy vọng và khám phá những lời kêu gọi hoán cải mà lòng thương xót của Chúa gửi đến tất cả chúng ta, cá nhân cũng như cộng đoàn.
Bước đi
Trước tiên là Bước đi. Chủ đề của Năm Thánh lệ thường 2025 là “Những người hành hương hy vọng”. Đức Thánh Cha làm cho chúng ta nhớ đến cuộc hành trình 40 năm của dân Israel tiến về Đất Hứa, được sách Xuất hành thuật lại : hành trình khó khăn từ nô lệ đến tự do, được Thiên Chúa trung thành luôn yêu thương và hướng dẫn họ. Từ cuộc xuất hành trong Kinh Thánh, Đức Thánh Cha giúp chúng ta liên tưởng đến bao người di cư hiện nay trên thế giới đang phải trốn chạy khỏi cảnh lầm than và bạo lực, để đi tìm một cuộc sống tốt đẹp hơn cho bản thân và những người thân yêu của mình, nhưng bị từ chối. Đức Thánh Cha lưu ý chúng ta rằng, tất cả chúng ta là những người lữ hành trong cuộc sống, và mời gọi con người hôm nay trước tiên hãy hoán cải. Ngài cật vấn chúng ta : Mỗi người hãy tự hỏi: tôi có thực sự tiến bước hay là bị tê liệt, bất động, vì sợ hãi hay thiếu hy vọng, hoặc thoải mái trong cái vùng tiện nghi của tôi? Tôi có tìm kiếm những hành trình giải thoát khỏi những tình trạng tội lỗi và thiếu phẩm giá hay không? Thật là một sự tập luyện tốt trong Mùa chay, bằng cách đối chiếu bản thân với thực tại cụ thể của vài người di dân hoặc lữ hành, và để họ giúp chúng ta can dự, có thể khám phá thấy Chúa muốn yêu cầu chúng ta điều gì hầu trở thành những người lữ hành tốt đẹp hơn tiến về nhà Cha. Đây là một sự cứu xét tốt đối với người lữ hành”. (x. PHANXICÔ, Sứ điệp Mùa Chay 2025).
Bước đi cùng nhau
Tiếp đến, trong sứ điệp, Đức Thánh cha nhắc nhở các tín hữu hãy đồng hành, cùng tiến bước với nhau, vì đây là ơn gọi của Giáo hội. Tín hữu Kitô được kêu gọi cùng tiến hành với nhau, không bao giờ như những người du hành đơn độc. Chúa Thánh Thần thúc đẩy chúng ta hãy ra khỏi bản thân để đi đến Thiên Chúa và hướng về các anh chị em, và không bao giờ khép kín vào mình. Đồng hành với nhau có nghĩa là xây dựng hiệp nhất, đi từ phẩm giá chung của mọi con cái Thiên Chúa (x. Gl 3,26-28); là tiến bước cạnh nhau, không chà đạp hoặc lấn át người khác, không đố kỵ hoặc giả hình, không để ai bị lùi lại đằng sau hoặc cảm thấy bị loại trừ. Chúng ta hãy đi theo cùng chiều hướng, về cùng một mục đích, lắng nghe nhau trong yêu thương và kiên nhẫn”.
Đức Thánh cha mời gọi chúng ta xét mình theo chiều hướng vừa nói trong Mùa Chay này : “Chúng ta có khả năng cùng tiến bước với những người khác, lắng nghe, vượt thắng cám dỗ khư khư trong thái độ tự tham chiếu và chỉ chú ý đến các nhu cầu của mình. Chúng ta hãy tự hỏi trước Chúa xem chúng ta có khả năng làm việc chung trong tư cách là giám mục, linh mục, người thánh hiến và giáo dân. Khi phục vụ Nước Thiên Chúa, chúng ta có thái độ hiếu khách, với những cử chỉ cụ thể đối với những người đến gần chúng ta và cả những người ở xa nữa hay không?” (x. PHANXICÔ, Sứ điệp Mùa Chay 2025).
Trong hy vọng
Và sau hết, Đức Thánh Cha đề nghị : Chúng ta cùng thực hiện hành trình trong niềm hy vọng vào một lời hứa. Ước gì niềm hy vọng không làm thất vọng (Xc Rm 5,5), sứ điệp nòng cốt của Năm Thánh, là một chân trời đối với chúng ta trong hành trình Mùa chay tiến về chiến thắng phục sinh… Như Đức cố Giáo hoàng Bênêđictô XVI đã dạy chúng ta trong Thông điệp Spe Salvi, “con người cần tình yêu vô điều kiện”.
Với ý tưởng chỉ đạo này, Đức Thánh cha mời gọi các tín hữu hãy tự hỏi: “Tôi có xác tín Thiên Chúa tha thứ các tội lỗi của tôi hay không, hay là tôi cư xử như thể mình có thể tự cứu thoát? Tôi có khao khát ơn cứu độ và khẩn cầu ơn phù trợ của Thiên Chúa để đón nhận ơn cứu độ hay không? Tôi có sống niềm hy vọng cụ thể, giúp tôi đọc các biến cố lịch sử và thúc đẩy tôi dấn thân cho công lý, tình huynh đệ, chăm sóc căn nhà chung, làm sao để không ai bị lùi lại đằng sau hay không?” (x. PHANXICÔ, Sứ điệp Mùa Chay 2025).
Lạy Chúa Thánh Thần, xin hướng dẫn chúng con sống Mùa Chay Thánh này cho nên. Amen.
Lm. An-tôn Nguyễn Văn Độ