BẢN NĂNG THÁNH THIỆN
“Đừng chống cự người ác!”.
“Ai không thể cảm thấy bất bình trước điều ác, người ấy thiếu nhiệt tình với điều thiện. Nếu bạn không có khả năng ghét điều sai, tôi e rằng, bản năng dã tâm đã lấn lướt bạn! Và tôi nghi ngờ, liệu bạn có thực sự yêu thích công bình hay không?” – David Seamands.
Kính thưa anh chị em,
Lời Chúa hôm nay tiết lộ cùng lúc hai bản năng mà Seamands đề cập: bản năng dã tâm, bản năng thánh thiện! Một, từ lòng tham của con người; một, từ ân sủng của Thiên Chúa! “Hãy nhượng vườn nho cho ta!”; “Đừng chống cự người ác!”.
Một trong những tham lam của người quyền lực là thâu tóm đất đai không thuộc về họ, và điều đó thường gây bao hậu quả khôn lường. Cuộc chiến Ukraine là một ví dụ. Lòng tham đó hiện nguyên hình qua câu chuyện vua Akháp muốn chiếm vườn nho của Navốt – bài đọc một. Navốt từ chối, vì đây là mảnh đất của tổ tiên; cũng thế, Ukraine đang chiến đấu để bảo vệ giang sơn của cha ông. Hoàng hậu Ideven, ít cẩn trọng hơn; thủ đoạn của bà đã dẫn đến cái chết bất công của Navốt. Và ngày nay, điều đó cũng đang lặp lại! Những kẻ quyền lực – bằng mọi giá – tìm cách bịt miệng hoặc dập tắt các đối thủ; họ là những người nghèo, người trí thức, hoặc bất đồng chính kiến. Khi đất đai trở nên quan trọng hơn cuộc sống và mạng sống đồng loại, bất cứ điều ác nào cũng có thể xảy ra!
Giáo lý của Chúa Giêsu hoàn toàn đi ngược với bản năng dã tâm này. Với Ngài, sự dữ không thể được đáp trả bằng một sự dữ lớn hơn! Luật “mắt đền mắt, răng đền răng” từng được coi là tiến bộ nay không còn phù hợp. Ngài mời chúng ta đạt đến một cấp độ cao hơn của bác ái; Ngài đề nghị hãy chiến thắng điều dữ bằng điều lành. Trong thực tế, có thể sẽ rất khó, đặc biệt, trong chiến tranh; tuy nhiên, nguyên tắc vượt quá điều ác bằng điều thiện vẫn luôn là quy tắc vàng. Tắt một lời, Chúa Giêsu muốn chúng ta trở về nguồn, cố tìm lại cho mình ‘bản năng thánh thiện’ – nếu như nó đã mất – của người con Chúa!
Thánh Phaolô từng dạy điều tương tự, “Đừng khuất phục điều ác, hãy lấy điều lành để thắng điều ác!”. Đó là con đường Chúa Giêsu đã đi. Hãy nhìn lên thập giá, Ngài đã sống những gì Ngài nói! Ngài đã sống, đã chết để chiến thắng điều ác bằng điều lành. Chúa Giêsu muốn chúng ta sống như Ngài, “Xin Cha tha cho họ!”. Và tuyệt vời thay! Đó chính là ‘sự mới mẻ triệt để’ của Tin Mừng và cũng là ‘hoa trái mới mẻ’ của Thánh Thần!
Anh Chị em,
“Đừng chống cự người ác!”. Chúa Giêsu không khuyến khích bạn và tôi sống nhu nhược nhưng biết đáp trả sự tấn công những kẻ ghét chúng ta ở một đẳng cấp hoàn toàn khác. Không là nạn nhân, Ngài là ‘chủ nhân’ hoàn toàn tự chủ! Không chọn bạo lực; Ngài chọn ‘bất bạo động chủ động’ với lý tưởng tôn trọng con người và phẩm giá của họ, những kẻ Ngài muốn cứu độ! Trên thập giá, xem ra Ngài là kẻ chiến bại; nhưng Ngài đã toàn thắng oai hùng bằng sức mạnh của tình yêu. Là con cái Chúa, chúng ta sống ‘bản năng thánh thiện’, sống ‘bản lĩnh đượm chất Tin Mừng!’. Bởi lẽ, thế giới hôm nay đang ‘chứng tỏ’ và ‘chứng kiến’ một ‘sự phá sản’ tàn khốc của một ‘chu kỳ bạo lực và chống lại bạo lực’ không hồi kết. Bạo lực không hề mặc cả; và sự trả thù không hề ngọt ngào!
Chúng ta có thể cầu nguyện,
“Lạy Chúa, đừng để con dửng dưng với điều ác, đừng để nó lấn lướt con! Cho con luôn nhiệt tình với điều thiện, yêu mến và chắt chiu tìm kiếm nó dù là điều nhỏ nhất!”, Amen.
(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)