Suy niệm Tin mừng Lễ Chúa Thánh Thần Hiện Xuống, năm C, của Trầm Thiên Thu

NGỌN LỬA THIÊU

Thiên Chúa là Ánh Sáng, nơi Người không có một chút bóng tối nào (1 Ga 1:5), Thiên Chúa là Ngọn Lửa Thiêu (Dt 12:29), là Nguồn Gốc mọi gia tộc trên trời, dưới đất (Ep 3:15).

Lửa rất kỳ lạ. Lửa càng chia sẻ càng thêm nhiều, không hề giảm mất chút nào. Lửa rất mềm, nhưng không ai có thể cắt đứt. Ngọn lửa nhỏ có thể dễ thổi tắt, nhưng ngọn lửa lớn khó dập tắt.

Nói tới Lửa, chúng ta nhớ ngay tới Chúa Thánh Thần, Ngôi Ba Thiên Chúa, Ngọn Lửa Thiêng của Thiên Chúa. Chúa Thánh Thần được mệnh danh bằng nhiều thánh hiệu: Thánh Linh, Đấng Sáng Tạo, Đấng Canh Tân, Đấng Bảo Trợ, Đấng An Ủi, Thần Khí, Thần Chân Lý, Thần Hòa Bình, Thần Công Lý, là Đấng tác động những điều được đề cập trong Giáo huấn Xã hội của Giáo hội Công giáo. Chính Ngài là “Thần Khí dẫn tới Sự Thật toàn vẹn” (Ga 16:13), và chỉ có Sự Thật mới thực sự giải thoát chúng ta (Ga 8:32).

Chúa Thánh Thần là Đấng Bảo Trợ và An Ủi, chúng ta luôn cần đến Ngài. Trong cuộc sống đời thường, ai cũng cần có người bảo bọc, che chở, nâng đỡ, hướng dẫn,… Ngày nay, muốn bảo đảm phần nào cho cuộc sống, người ta mua nhiều loại bảo hiểm: Bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm sinh mạng, bảo hiểm xe cộ, bảo hiểm y tế, bảo hiểm tài chính,… Thể lý cần bảo hiểm thì tinh thần cũng vậy. Cuộc sống tâm linh của các Kitô hữu cần có một loại bảo hiểm đặc biệt: Bảo hiểm linh hồn qua Đấng Bảo Trợ. Đó là cách chúng ta cậy nhờ Thần Khí của Thiên Chúa.

Nên cảnh giác với các loại thần khí không bởi Thiên Chúa, gây lệch lạc, cuồng tín, nguy hại. Vấn đề này được Thánh Phaolô đề cập trong Gl 5:16-26. Cũng nên phân biệt điều này: Bảo hiểm thế gian là dạng “khoán”, người ta gọi là “khoán trắng”, còn bảo hiểm tâm linh không thể “khoán” theo kiểu của thế gian!

Như vậy, Thần Khí Thiên Chúa là ai? Đó là “Thần Khí Khôn Ngoan và Minh Mẫn (thông minh), Thần Khí Mưu Lược (lo liệu) và Dũng Mãnh (sức mạnh), Thần Khí Hiểu Biết và Kính Sợ Đức Chúa” (Is 11:2-3).

Theo đó, ngôn sứ Isaia chỉ liệt kê 6 ơn Chúa Thánh Thần. Nhưng người Công giáo vẫn thường nghe nói có 7 ơn Chúa Thánh Thần. Vậy là sao? Chúng ta biết rằng số 7 là con số hoàn hảo theo Kinh Thánh, Giáo hội thêm một ơn nữa để cho đủ con số 7, bản dịch Hy Lạp cũng như bản dịch Latin đều thêm một Thần Khí nữa là Thần Khí Hiếu Nghĩa (đạo đức). Tuy nhiên, Chúa Thánh Thần không chỉ tác động theo “khuôn khổ” của 7 ơn đó mà thôi (*). Ngài là Thiên Chúa, mà Thiên Chúa chỉ có điều thiện, thế nên Ngài tác động và hiện thân trong mọi điều tốt lành.

Kinh Thánh cho biết rõ: “Khi đến ngày lễ Ngũ Tuần, mọi người đang tề tựu ở một nơi, bỗng từ trời phát ra một tiếng động, như tiếng GIÓ MẠNH ùa vào đầy cả căn nhà, nơi họ đang tụ họp. Rồi họ thấy xuất hiện những hình lưỡi giống như LƯỠI LỬA tản ra đậu xuống từng người một” (Cv 2:1-3). Gió và Lửa chính là Chúa Thánh Thần – Ngôi Ba Thiên Chúa. Sau khi được tràn đầy ơn Thánh Thần, mọi người bắt đầu nói các thứ tiếng lạ, tuỳ theo khả năng Thánh Thần ban cho. Hoạt động của Chúa Thánh Thần thật kỳ diệu!

Trong đời sống hàng ngày, chắc chắn cũng cần Ơn Thông Minh để có thể xoay xở những lúc gặp khó khăn trong, đặc biệt là những người sáng tác văn, thơ, nhạc, họa,… Ai trong chúng ta cũng rất cần được Đấng Sáng Tạo soi sáng và hướng dẫn chi tiết để có những ý tưởng mới lạ và độc đáo. Thật vậy, không có Thiên Chúa thì chúng ta chẳng làm được trò trống gì cả (Ga 15:5).

Vì thế, đừng tưởng làm được vài bài thơ thì vỗ ngực mình là thi sĩ, viết được vài bài nhạc thì vênh váo ta đây là nhạc sĩ, viết được vài đoạn văn thì tự nhận là văn sĩ, dịch được vài bài ngắn thì “chảnh” tự nhận là dịch giả. Trong các lĩnh vực khác cũng tương tự. Thời gian sẽ cho biết đồng hay thau! Chớ ngu xuẩn mà ảo tưởng, nhưng hãy nghe Thánh Phaolô cảnh báo: “Đừng có lên mặt khinh dể các cành khác” (Rm 11:18).

Sau khi Chúa Thánh Thần “nhập” vào các Tông Đồ, tại Giêrusalem có những người Do-thái sùng đạo kéo đến vì thấy “sự lạ”. Họ kinh ngạc vì ai nấy đều nghe các ông nói tiếng bản xứ của mình. Họ sửng sốt và thán phục. Mỗi người nói tiếng bản xứ của mình, nhưng mọi người nghe đều hiểu. Mọi người bảo nhau: “Vậy mà chúng ta đều nghe họ dùng tiếng nói của chúng ta mà loan báo những kỳ công của Thiên Chúa!” (Cv 2:11). Nhưng cũng có những người không hiểu ất giáp gì thì lại chế nhạo: “Mấy ông này xỉn quá rồi!” (Cv 2:13).

Chúa Giêsu về trời nhưng chúng ta không mồ côi, vì Ngài lại ban Chúa Thánh Thần cho chúng ta. Từ đó cũng là thời đại của Chúa Thánh Thần. Và điều đó đã hiện thực. Nỗi buồn chợt hóa niềm vui. Tuy nhiên, Chúa Thánh Thần không ngừng hoạt động trong mọi người từ ngày được lãnh nhận Bí tích Thánh tẩy và bảo trợ chúng ta suốt đời này. Chúng ta thường quên Ngài, nhưng Ngài không hề quên chúng ta và vẫn tác động trong chúng ta suốt đêm ngày, qua từng nhịp thở. Vì thế, chúng ta hãy tự nhủ: “Chúc tụng Chúa đi, hồn tôi hỡi!” (Tv 104:1a). Và hãy thân thưa: “Lạy Chúa là Thiên Chúa con thờ, Chúa muôn trùng cao cả!” (Tv 104:1).

Không có Thiên Chúa, phàm nhân chắc chắn đành phải “bó tay”, và cuộc sống bị “trục trặc” ngay, loại đơn giản nhất nhưng lại quan trọng nhất đó là KHÔNG KHÍ. Một ơn tuyệt vời như vậy mà hầu như chúng ta không hề biết tạ ơn Chúa về không khí. Thật vậy: “Chúa ẩn mặt đi, chúng rụng rời kinh hãi; lấy sinh khí lại, là chúng tắt thở ngay, mà trở về cát bụi. Sinh khí của Ngài, Ngài gửi tới, là chúng được dựng nên, và Ngài đổi mới mặt đất này” (Tv 104:29-30). Sinh khí là sinh lực, là sự sống, tức là Chúa Thánh Thần đang hoạt động trong chúng ta.

Được sống như thế, chúng ta có bổn phận phải biết ơn và có trách nhiệm phải xưng tụng Thiên Chúa: “Vinh hiển Chúa, nguyện muôn năm tồn tại, công trình Chúa làm Chúa được hân hoan” (Tv 104:31). Đó là điều minh nhiên, đồng thời chúng ta còn phải tự đoan hứa: “Nguyện tiếng lòng tôi làm cho Người vui thoả, đối với tôi, niềm vui là chính Chúa” (Tv 104:34).

Không ai lại không được ơn này, ơn nọ. Đặc sủng tuy nhiều nhưng vẫn chung một nguồn gốc: Thiên Chúa. Thánh Phaolô nói: “Không ai có thể nói ‘Đức Giêsu là Chúa’, nếu người ấy không ở trong Thần Khí” (1 Cr 12:3b). Rất rõ ràng, không thể giả hình, và cũng không thể biện minh vì bất cứ lý do gì.

Thánh Phaolô xác định: “Có NHIỀU đặc sủng khác nhau, nhưng chỉ có MỘT Thần Khí. Có NHIỀU việc phục vụ khác nhau, nhưng chỉ có MỘT Thiên Chúa. Có NHIỀU hoạt động khác nhau, nhưng vẫn chỉ có MỘT Thiên Chúa làm mọi sự trong mọi người. Thần Khí tỏ mình ra nơi mỗi người một cách, là VÌ ÍCH CHUNG” (1 Cr 12:4-7). Vì thế, đừng tự nhận mình thế này thì hơn người khác. Lối suy luận như vậy thật là nguy hiểm, vì trái ngược với ý Chúa!

Thánh Phaolô nhấn mạnh: “Thật vậy, ví như thân thể người ta chỉ là MỘT, nhưng lại có NHIỀU bộ phận, mà các bộ phận của thân thể tuy NHIỀU nhưng vẫn là MỘT thân thể, Đức Kitô cũng vậy. Thật thế, tất cả chúng ta, dầu là Do Thái hay Hy Lạp, nô lệ hay tự do, chúng ta đều đã chịu phép rửa trong cùng MỘT Thần Khí để trở nên MỘT thân thể. Tất cả chúng ta đã được đầy tràn một Thần Khí duy nhất” (1 Cr 12:12-13). Chữ MỘT và chữ NHIỀU xem chừng đơn giản, nhưng lại khiến chúng ta phải xét mình thật nhiều.

Tại sao vậy? Bởi vì “có lẽ” chúng ta vẫn phân biệt giai cấp và kỳ thị nhau bằng nhiều cách tinh vi lắm. Ngay trong những người Công giáo với nhau, thậm chí cùng đoàn này hoặc hội kia với nhau mà vẫn có đầu óc kỳ thị, cậy quyền và ỷ thế để “chà đạp” người khác. Chúa Thánh Thần đâu có tác động như vậy? Nếu chúng ta “nhiễm” loại thần khí đó, chắc chắn chúng ta đang có nguy cơ, vì đó là loại thần khí thế tục!

Phải luôn cẩn trọng, vì đồ giả và người giả xuất hiện ở mọi thời và mọi nơi – ngày nay càng phải cẩn trọng hơn. Ngày xưa, ngôn sứ Êlia đã chống lại 450 ngôn sứ giả của thần Baan; ngôn sứ Micha Ben Jimla đã đối mặt với 400 ngôn sứ giả khác (1 V 22), còn ngôn sứ Giêrêmia đã đương đầu với Khanangia – một người mạo nhận là ngôn sứ và dùng những lời ngon ngọt để mị dân và lừa bịp dân Ítraen (Gr 28).

Trình thuật Ga 20:19-23 cho biết rằng Chúa Giêsu đã trao bình an và ban Chúa Thánh Thần cho các môn đệ trước khi Ngài về trời, đồng thời Ngài còn trao cho họ quyền được tha tội.

Thánh Gioan cho biết: Vào chiều ngày ấy, ngày thứ nhất trong tuần, nơi các môn đệ ở, các cửa đều đóng kín, vì các ông sợ người Do-thái. Đức Giêsu đến, đứng giữa các ông và nói: “Bình an cho anh em!”. Nói xong, Người cho các ông xem tay và cạnh sườn. Các môn đệ vui mừng vì được thấy Chúa. Người lại nói với các ông: “Bình an cho anh em! Như Chúa Cha đã sai Thầy thì Thầy cũng sai anh em”. Nói xong, Người thổi hơi vào các ông và bảo: “Anh em hãy nhận lấy Thánh Thần. Anh em tha tội cho ai thì người ấy được tha; anh em cầm giữ ai, thì người ấy bị cầm giữ”.

Chỉ có bốn câu ngắn gọn mà có tới hai chữ “bình an”. Điều đó cho thấy rằng sự bình an rất cần thiết. Thể lý và xã hội cần bình an, tâm linh càng cần sự bình an hơn nữa. Chúa Giêsu biết cuộc sống gian trần rất nhiêu khê và bất an đủ kiểu, thế nên Ngài muốn ban sự bình an cho chúng ta.

Trước khi Chúa Giêsu về trời, nơi Ngài đã xuất phát, có lần Ngài đã xác định: “Ai yêu mến Thầy thì sẽ giữ lời Thầy. Cha Thầy sẽ yêu mến người ấy. Cha Thầy và Thầy sẽ đến và ở lại với người ấy. Ai không yêu mến Thầy thì không giữ lời Thầy. Và lời anh em nghe đây không phải là của Thầy, nhưng là của Chúa Cha, Đấng đã sai Thầy” (Ga 14:23-24). Ngài đưa ra một hệ lụy với mức liên kết rất chặt chẽ.

Tuy nhiên, chúng ta đã và đang nghe nhiều, biết nhiều, và kinh nghiệm cũng nhiều về “chữ” YÊU, điều mà Chúa Giêsu nhắc nhở quá nhiều lần, có lẽ chúng ta nghe và biết đến nỗi hóa NHÀM. Thế nhưng mấy ai sống đúng nghĩa chữ YÊU của Chúa Giêsu? Liệu có phải chúng ta đang KHÔNG CẦN Chúa Thánh Thần tác động? Hay là Chúa Thánh Thần ĐÃ tác động mà chúng ta KHÔNG MUỐN “xin vâng”? Chắc hẳn không oan đâu – dù bạn là ai và ở cương vị nào!

Thật may mắn và thật hạnh phúc cho phàm nhân chúng ta, dù chúng ta chỉ là những tội nhân xấu xa. Vấn đề còn lại là chúng ta có CAN ĐẢM vâng lời mà làm theo Ý Ngài hay không, tức là chúng ta có chấp nhận cách tác động của Chúa Thánh Thần hay không. Rất đơn giản nhưng cũng rất phức tạp – thậm chí là nhiêu khê. Đừng theo ý mình hoặc vinh danh mình, mà hãy noi gương Đức Mẹ mau mắn “Xin Vâng” và nhất quyết hành động chỉ vì muốn VINH DANH THIÊN CHÚA mà thôi!

PHỤC VỤ là điều cần thiết, vì Chúa Giêsu đã làm gương và khuyến cáo chúng ta phục vụ. Nghe nói thì dễ nhưng thực hiện thì không dễ, chắc hẳn chúng ta chưa phục vụ đúng mức đâu. Đây là bài “học thuộc lòng” không của riêng ai: Hãy TIN TƯỞNG điều mình biết, hãy TRUYỀN ĐẠT điều mình tin, và hãy THỰC HÀNH điều mình truyền đạt.

Nhận biết Thánh Ý Chúa là điều không dễ, vì đôi khi chúng ta “suy bụng ta ra bụng Chúa” rồi cho đó là Ý Chúa. Do đó, chúng ta phải không ngừng “tìm hiểu đâu là Ý Chúa” (Ep 5:17) và “xin cho Ý Chúa được thể hiện” (Cv 21:14) chứ không phải là “xin như ý mình”, nhưng chúng ta thường có thói quen và ưa thích “xin như ý” – tức là theo ý mình chứ không phải theo Ý Chúa. Hãy chấn chỉnh và noi gương tác giả Thánh Vịnh: “Điều đẹp ý Ngài, xin dạy con thực hiện, bởi Ngài là Thiên Chúa của con. Xin thần khí tốt lành của Chúa dẫn con đi trên miền đất phẳng phiu” (Tv 143:10). Làm việc gì cũng phải theo nguyên tắc này: “Hãy làm mọi sự vì đức ái” (1 Cr 16:14).

Muốn và xin thì sẽ được. Khi được Chúa Thánh Thần tác động, chúng ta sẽ nên mới hoàn toàn, đồng thời sinh hoa thơm và kết trái lành. Đây là Hoa Quả của Thần Khí: bác ái, hoan lạc, bình an, nhẫn nhục, nhân hậu, từ tâm, trung tín, hiền hoà, tiết độ (Gl 5:22-23).

Hiện nay đang là mùa hè, hơi nóng như lửa thiêu, nắng càng nóng hơn vì tình trạng hạn hán bởi hệ lụy El Niño. Vì vậy, chúng ta càng thấy giá trị của những giọt mưa. Tương tự, linh hồn chúng ta cũng có lúc khô khan, hạn hán hồng ân, chúng ta càng thấm thía nổi khổ của tình trạng thiếu ơn Chúa, thiếu những Cơn Mưa Thánh Linh. Quả thật, không có Chúa thì chúng ta chẳng làm được gì (Ga 15:5). Đừng kiêu ngạo mà nói vắt đất ra nước hoặc thay trời làm mưa!

Hãy thành tâm nghe lời Mẹ Giáo Hội dạy chúng ta cầu xin Thánh Linh: “Accende lumen sensibus, infunde amorem cordibus – Xin hãy thắp sáng các giác quan, xin hãy đổ đầy tình yêu vào trong tâm hồn chúng con” (Thánh ca Veni Creator Spiritus – Lạy Chúa Thánh Thần, Xin Ngự Đến). Có Chúa Thánh Thần, chúng ta sẽ vui sống và sống dồi dào. Ngài là Ngọn Lửa Thiêu và cũng là Nguồn Nước Mát.

Lạy Thiên Chúa Ngôi Ba, chúng con xin lỗi vì đã thường xuyên không nhớ tới Ngài, nhưng Ngài vẫn luôn yêu thương chúng con. Cúi xin Ngài đến canh tân thế gian và biến đổi chúng con trở thành những khí cụ bình an hữu dụng của Thiên Chúa. Xin thiêu đốt chúng con trong Ngọn Lửa Thiêng Thánh Linh. Chúng con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu Kitô Phục Sinh, Thiên Chúa cứu độ của chúng con. Amen.

TRẦM THIÊN THU

(*) Bảy ơn Chúa Thánh Thần:

1. Ơn Khôn Ngoan giúp phân biệt được phải–trái, thực–hư.
2. Ơn Hiểu biết giúp hiểu rõ các Giới Răn của Chúa và của Giáo Hội.
3. Ơn Lo Liệu giúp biết giải quyết đúng đắn các khó khăn của cuộc sống.
4. Ơn Sức Mạnh giúp vượt qua mọi khó nguy trong cuộc sống và chu toàn các bổn phận.
5. Ơn Thông Minh giúp nhận ra Thánh Ý Chúa trong mọi hoàn cảnh của cuộc sống.
6. Ơn Đạo Đức giúp biết luôn yêu mến và tín thác nơi Chúa, đồng thời biết nâng đỡ tha nhân.
7. Ơn Kính Sợ Chúa giúp tôn thờ Ngài, kính trọng quyền năng của Ngài và xa tránh mọi điều xúc phạm Ngài.