Lòng Chúa thương xót Cộng đoàn LCTX TGP Sài Gòn
Thiên Chúa là Đấng tuyệt đối siêu việt, vượt quá sự hiểu biết của con người. Vì thế nói về Thiên Chúa không phải dễ. Điều đó càng rất đúng khi nói về Thiên Chúa Ba Ngôi mà Giáo Hội mừng kính hôm nay.
Thiên Chúa Ba Ngôi là mầu nhiệm tuyệt đối siêu việt vì đi vào chính bản thể Thiên Chúa nên con người không thể dùng sự suy luận của mình mà khám phá ra được. Con người biết được mầu nhiệm nầy là nhờ vào mạc khải của chính Thiên Chúa.
Tuy được Thiên Chúa mạc khải, nhưng trải qua 2000 năm nay các nhà thần học trong Giáo Hội dù đã cố gắng tìm hiểu về những gì Thiên Chúa mạc khải nhưng vẫn không thể giải đáp được hoàn toàn những vướng mắc. Vấn đề là ở chỗ làm sao nắm vững sự thật : chỉ có một Thiên Chúa duy nhất ; đồng thời cũng không được làm lu mờ đi sự thật : Thiên Chúa Cha là Chúa, Chúa Giêsu là Con Thiên Chúa cũng là Chúa và Chúa Thánh Thần cũng là Chúa. Vậy mà cả Ba không phải là Ba Chúa nhưng chỉ là một Chúa. Chúng ta thử đi sâu một chút vào mầu nhiêm nầy.
Thiên Chúa Ba Ngôi là Thiên Chúa duy nhất. Điều nầy được nói rõ trong Cựu Ước : khi dân Do thái còn sống giữa những dân tộc thờ nhiều vị thần, như Thần Mặt Trời, Mặt Trăng…, thì Thiên Chúa đã cố gắng hướng dẫn họ đến lòng tin tuyệt đối vào một mình Giavê Thiên Chúa. Điều đó không phải dễ. Qua các tiên tri, Thiên Chúa răn dạy, trừng phạt hay làm phép lạ để chứng tỏ rằng Ngài là Thiên Chúa duy nhất của dân Israel, là Đấng trên hết và điều khiển tất cả những vị thần khác kể cả mặt trời, mặt trăng, các ngôi sao, … những thứ mà một vài dân tộc tôn thờ như thần. Thiên Chúa là Thiên Chúa duy nhất và cao cả hơn tất cả.
Tuy nhiên, Chúa Giêsu còn cho chúng ta thấy một Thiên Chúa Ba Ngôi và Ba Ngôi đầy tình yêu thương. Đức Kitô cho biết Người là Con Thiên Chúa và được Thiên Chúa Cha sai đến thế gian để thực hiện công trình cứu rỗi cho nhân loại. Đức Giêsu cũng cho biết Người và Thiên Chúa Cha là một, Người sống với Thiên Chúa Cha trong một cuộc đối thoại tình yêu. Đồng thời Chúa Giêsu cũng cho thấy vai trò Chúa Thánh Thần, Thần Chân lý trong đời sống những người theo Chúa.
Như thế, có lẽ vì thấy trí khôn con người không thể dò thấu bí mật ở nơi Thiên Chúa, mà Chúa Giêsu đã không đi sâu vào chính Thiên Chúa, nhưng kêu gọi và hành động nhờ đó con người có thể tiếp cận với Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần. Nói cách khác con người đi sâu vào mầu nhiệm Thiên Chúa Ba Ngôi nhờ vào đời sống kết hiệp với từng Ngôi : Ngôi Cha, Ngôi Con và Ngôi Thánh Thần.
Thánh Gioan là người môn đệ Chúa Giêsu yêu đã nhờ vào kinh nghiệm đức tin và đức mến mà có thể nói rõ hơn về Thiên Chúa Ba Ngôi. Thánh Gioan cho biết Thiên Chúa là Tình yêu. Thiên Chúa tự thông chia tình yêu trong Ba Ngôi. Chúa Cha sung mãn tình thương của Đấng tự hữu nên sinh Chúa Con. Tình yêu muôn đời của Chúa Cha và Chúa Con đã sinh ra Chúa Thánh Thần. Ba Ngôi yêu thương, thông truyền tình yêu tình mến, vì thế Ba Ngôi muôn đời hạnh phúc.
Như thế, mầu nhiệm Chúa Ba Ngôi không phải mầu nhiệm một Thiên Chúa khô cằn nhưng là một sự sống sung mãn. Tình yêu siêu việt và sung mãn đến nỗi tình yêu Ba Ngôi ấy đã trào ra cho nhân loại, đón nhận loài người, đem con người, hình ảnh Thiên Chúa Ba Ngôi, trở về tham dự sự sống hạnh phúc sung mãn và đời đời của chính Thiên Chúa Ba Ngôi. Nếu tình yêu chân chính đòi phải chia sẻ, thì Thiên Chúa Ba Ngôi đã đi bước trước để mở lòng ra đón nhận con người làm nghĩa tử của Thiên Chúa qua Đức Kitô và cũng chính nhờ Đức Kitô mà chúng ta biết được những gì mà Thiên Chúa Ba Ngôi làm cho con người.
Thiên Chúa là Cha là Đấng sáng tạo vũ trụ trong đó có con người vì yêu thương. Và cũng chính vì yêu thương mà Ngài trao cho con người quyền làm chủ trái đất và điều khiển muôn vật muôn loài, cũng như mời gọi con người vào sống hạnh phúc với Ngài. Khi con người phạm tội thì Thiên Chúa Cha sai Con Một mình xuống trần gian để đem lại ơn cứu độ cho con người. Cho dù con người được Thiên Chúa dựng nên, nhưng con người không muốn chấp nhận sự lệ thuộc vào Thiên Chúa. Con người đã làm xáo trộn trật tự thiên nhiên, làm lạc hướng công trình tạo dựng của Thiên Chúa. Con Một Thiên Chúa đến trần gian là để sửa chữa lại những đổ vỡ đó và hướng dẫn con người đi vào chương trình của Thiên Chúa. Hành động đó chứng tỏ hùng hồn hơn bao giờ hết Thiên Chúa là Thiên Chúa tình yêu. Cho dù con người có phản bội, Thiên Chúa vẫn không ngừng diễn tả tình yêu đối với con người.
Trước khi về trời, Đức Giêsu, Con Một Thiên Chúa ban Chúa Thánh Thần cho những người theo Chúa. Chúa Thánh Thần là Đấng làm cho nhân loại được hiệp thông và chia sẻ chính sự sống thiêng liêng của Ngài. Chúa Thánh Thần là Đấng thánh hóa nhân loại. Nhờ Chúa Thánh Thần tác động mà ơn cứu độ của Thiên Chúa đối với con người qua Đức Kitô luôn luôn được thể hiện trong mọi ngày.
Như thế mầu nhiệm Thiên Chúa Ba Ngôi là mầu nhiệm một tình yêu Thiên Chúa được thể hiện qua Ba Ngôi : Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần. Nếu Thiên Chúa là tình yêu, nếu hành động của Thiên Chúa xuất phát từ tình yêu thì những ai đi vào tình yêu sẽ nhận biết Thiên Chúa. Cuộc sống của người Kitô hữu là cuộc sống kết hợp trong tình yêu thương. Khởi đầu tập sự yêu thương là khởi đầu đi vào mầu nhiệm cao cả nhất trong đạo, là khởi đầu đi vào lối sống đạo đích thực có chiều sâu và căn bản nhất.
Xin Thiên Chúa Ba Ngôi ngự trị trong tâm hồn chúng ta đốt lên ngọn lửa yêu mến để chúng ta sống đời kết hiệp với Chúa Ba Ngôi trong tình yêu mến nhau một cách chân thành nhất.
LM Ernest Nguyễn Văn Hưởng
