Lòng Chúa thương xót Cộng đoàn LCTX TGP Sài Gòn
(Lc 17,5-10)
1.
Bài Đọc :
“Lúc đó (1), các Tông Đồ thưa với Chúa Giêsu rằng: ‘Thưa Thầy, xin thêm lòng tin cho chúng con’. Chúa Giêsu đáp: ‘Nếu anh em có lòng tin lớn bằng hạt cải, thì dù anh em có bảo cây dâu này: Hãy bật rễ lên, xuống dưới biển kia mà mọc, nó cũng sẽ vâng lời anh em’. “Ai trong anh em có người đầy tớ đi cầy hay đi chăn chiên, mà khi nó ở ngoài đồng về, lại bảo nó: ‘Mau vào ăn cơm đi’, chứ không bảo: ‘Hãy dọn cơm cho ta ăn, thắt lưng hầu bàn cho ta ăn uống xong đã, rồi anh hãy ăn sau!’? Chẳng lẽ ông chủ lại biết ơn đầy tớ vì nó đã làm theo lệnh truyền sao? Đối với anh em cũng vậy: Khi đã làm tất cả những gì theo lệnh phải làm, thì hãy nói: 2 Chúng tôi là những đầy tớ vô dụng, chúng tôi đã chỉ làm việc bổn phận đấy thôi”.
2. Chú Thích (1) Lúc đó: Sau khi Chúa Giêsu giảng dạy cho các môn đệ về việc sửa lỗi anh em.
3. Suy Niệm:
(1) Muốn hiểu rõ câu chuyện này, phải nhớ luật thiên nhiên cũng là luật của Thiên Chúa, thiên nhiên có thể chuẩn bị siêu nhiên, chứ thiên nhiên không phản ngược siêu nhiên. Trên con đường thiên nhiên, càng tin bao nhiêu, càng có sức mạnh bấy nhiêu. Khi còn do dự, ngần ngại, bán tín bán nghi, thì không có sức mạnh. Bất kỳ trong việc gì cũng thế. Nhiều nhà thần học Tây Phương chỉ nói về đức tin siêu nhiên. Nhưng có lẽ phải phân biệt hai loại đức tính, MỘT là nhờ tập quen thì thành đức tính thiên nhiên; HAI là khi có ơn Thiên Chúa mới là siêu nhiên. Tin Thiên Chúa hay tin các mầu nhiệm, có thể đương còn ở trong giai đoạn thiên nhiên, nếu chỉ vì đã tập quen. Nếu còn có sai lầm, thì không thể nói được là đức tin siêu nhiên. Hay là phải phân biệt tín ngưỡng thiên nhiên, như những người dễ tin các điều về tôn giáo, tin rất nhiều và rất mạnh, nhưng có điều sai lầm, không nên tưởng là họ có đức tin theo nghĩa siêu nhiên, nhưng có khi họ làm được hay nhận được những việc lạ lùng. Ở đây, có thể hiểu về cả hai nghĩa này; nhưng phải hiểu Thiên Chúa khuyên nên cố gắng tập cho có lòng tin hay niềm tin thiên nhiên, để được đức tin siêu nhiên. Nếu có cả hai, dù nhỏ mọn, cũng có giá trị và hiệu lực; càng nhiều càng mạnh bao nhiêu, càng có giá trị và hiệu lực bấy nhiêu. Muốn cho các môn đệ là người Do Thái thời ấy hiểu được rõ ràng, Chúa Giêsu đã nhấn mạnh, dường như quá mạnh, chỉ do ‘Lòng Thương Xót’. Nhưng Chúa Giêsu biết các môn đệ hiểu theo nghĩa bóng, điều kiện thiên nhiên và siêu nhiên, chứ không hiểu theo nghĩa đen tầm thường.
(2) Cũng như trong câu chuyện người chủ kia, Chúa Giêsu muốn nói theo nghĩa, đừng ai lấy việc bổn phận của mình làm công ơn, đòi hỏi những điều phi lý. Thực ra, Thiên Chúa vẫn biết có người chủ thương chiều tôi tớ, chứ không phải chủ nào cũng quan liêu phong kiến. Mỗi ví dụ nói riêng về một hai ý, có khi không nói về những việc khác. Không biết vì các môn đệ xin thêm đức tin, 3 nên Chúa Giêsu dặn các ngài đừng kể công nghiệp đã theo Chúa Cứu Thế, đã nghe lời Chúa Cứu Thế mà tha thứ cho anh em chăng. Hay là cũng đừng lấy việc tha thứ làm khó, Thiên Chúa phải thêm đức tin, người ta mới thi hành được. Có dịp khác Chúa Giêsu phán về đức tin, các ngài cũng đã xin như thế. Bao giờ Thiên Chúa cũng muốn cho người ta có đức tin, có cho đúng, cho mạnh và cho nhiều; nhưng chính mỗi người phải làm theo bổn phận của mình trong đường thiên nhiên; phải khiêm tốn, suy nghĩ, học hỏi, cầu nguyện, chứ đừng tưởng vì mình đã theo đạo lâu năm, đã làm nhiều việc nào, đã ở vào bậc này hay bậc khác, thì có nhiều công nghiệp với Thiên Chúa, Thiên Chúa phải thêm đức tin cho mình. Nếu mình làm việc đạo chỉ vì hình thức, hay chỉ vì muốn được điều này điều khác cho mình, kể việc đạo như một việc buôn bán với Thiên Chúa, làm công cho Thiên Chúa, chính mình không khiêm tốn, không tập luyện, thì lòng tin vẫn không thêm, thiếu điều kiện thiên nhiên, không chắc được ơn siêu nhiên. Ơn Thiên Chúa vẫn theo luật Thiên Chúa, chỉ do ‘Lòng Thương Xót’, chứ không phải không có một luật lệ nào.
(3) Làm theo luật lệ hay luật pháp, cũng như làm theo bổn phận, không hẳn là có công nghiệp. Dù một dụng cụ vô tri vô giác, một động vật hữu giác mà vô tri, tùy theo ý chủ, cũng không phải là vô dụng. Nhưng con người phải giữ cho đúng nhân tính, là những khả năng Thiên Chúa đã ban cho mình. Nghĩa là phải thi hành với trí hiểu biết và tình thương yêu, thì công việc của mình mới có giá trị. Vậy ai làm việc bổn phận vì nhận thấy là phần việc của mình nên làm và đáng làm, vì yêu ai nên làm cho người ấy được vui lòng. Việc đó thành công, thì vừa hữu ích, vừa có giá trị. Nếu không thành công, có thể là vô ích, nhưng vẫn có giá trị, vì là việc của con người có lý trí và có tình. Nhưng nếu mình kể công ơn, việc lại mất giá trị, vì chính mình đã kiêu ngạo, ích kỷ; làm vì mình, thì không còn có giá trị đối với chủ hay người này người khác. Người ta có thể sai lầm, Thiên Chúa biết rõ lòng trí của mỗi người. Dù ai có làm được gì chăng, dù có làm vì mến Thiên Chúa và yêu thương người chăng, có đem hết sức lực và tài năng của mình chăng, dù có hiệu quả ích lợi tốt đẹp thế nào, cũng không nên kể công ơn với Thiên Chúa hay với người ta, vì ơn Thiên Chúa ban do ‘Lòng Thương Xót’, và phần mình chưa chắc mình đã làm hết lòng, hết ý và hết sức của mình. Chưa chắc mình đã làm đúng bổn phận của mình. Có khi chưa đáp lại đầy đủ đòi hỏi của Thiên Chúa 4 hay của người ta, nên chính mình không nhận thấy công ơn, lại phải nhận thấy mình vô dụng. Còn một nghĩa khác, là phải có trên phần tối thiểu, không bị bắt buộc, mình tự ý làm, mới có công nghiệp./-
@Thiên Phong-Trần Minh Đức Bảy
niemtinm@aol.com
