Suy niệm Tin mừng Chúa Nhật V TN, năm A, của Trầm Thiên Thu

ƯỚP ĐỜI 

Ướp là ủ vật nọ lên vật kia cho thấm vào nhau, gồm hai yếu tố: chất ướp (chủ động) và chất được ướp (thụ động). Có nhiều dạng ướp: ướp hương liệu, ướp gia vị, ướp muối, ướp đường, ướp lạnh,… ướp thịt, ướp xác,… Sau khi ướp, các thứ hòa quyện vào nhau, không thể tách rời, giống như một dạng “nhuộm” để nên giống nhau.

Về tâm linh, Thiên Chúa muốn các Kitô hữu phải là “chất ướp”, chủ động đối với thế gian, trở nên “gia vị tâm linh” để thấm vào cuộc sống.

Thiên Chúa đặt vấn đề với chúng ta rất rõ ràng và thực tế: “Chẳng phải là CHIA CƠM cho người đói, RƯỚC VÀO NHÀ những người nghèo không nơi trú ngụ; thấy ai mình trần thì CHO ÁO che thân, KHÔNG NGOẢNH MẶT LÀM NGƠ trước người anh em cốt nhục?” (Is 58:7). Bốn “điểm” cụ thể, không hề mơ hồ.

Đó là cách thức mà Thiên Chúa muốn chúng ta “ướp” cuộc đời này. Đó cũng chính là “men” yêu thương, “men” xót thương mà Thiên Chúa muốn chúng ta tận dụng suốt đời. Có thực sự hữu hiệu chăng? Chắc chắn là kết quả rất cụ thể và kỳ diệu: “Bấy giờ ánh sáng ngươi sẽ bừng lên như rạng đông, vết thương ngươi sẽ mau lành. Đức công chính ngươi sẽ mở đường phía trước, vinh quang Đức Chúa bao bọc phía sau ngươi” (Is 58:8). Có Thiên Chúa bao bọc mọi chiều thì an toàn tuyệt đối: “Ngài bao bọc con cả sau lẫn trước, bàn tay của Ngài, Ngài đặt lên con” (Tv 139:5), Ngài là Mục Tử nhân lành, có Ngài thì chúng ta “chẳng thiếu thốn gì” (Tv 23:1).

Thiên Chúa biết chúng ta yếu đuối và đa nghi, thế nên Ngài đã hứa: “Bấy giờ, ngươi kêu lên, Đức Chúa sẽ nhận lời, ngươi cầu cứu, Người liền đáp lại: ‘Có Ta đây!’. Nếu ngươi loại khỏi nơi ngươi ở gông cùm, cử chỉ đe doạ và lời nói hại người, nếu ngươi nhường miếng ăn cho kẻ đói, làm thoả lòng người bị hạ nhục thì ánh sáng ngươi sẽ chiếu toả trong bóng tối, và tối tăm của ngươi chẳng khác nào chính ngọ” (Is 58:9-10). Ai tin tưởng mà cứ sống theo Thánh Luật của Ngài thì chắc chắn sẽ được Ngài gìn giữ, không chỉ không phải thất vọng mà còn được nhiều hơn cả sự mong ước, đồng thời còn trở nên ánh sáng chiếu soi người khác.

Đề cập loại ánh sáng “đặc biệt”, tác giả Thánh Vịnh cho biết: “Giữa tối tăm bừng lên một ánh sáng chiếu rọi kẻ ngay lành: đó là người từ bi nhân hậu và công chính” (Tv 112:4). Người nào có loại ánh sáng đó sẽ là người diễm phúc. Có cái phúc này sẽ có cái phúc khác, đúng như Chúa Giêsu đã nói rằng “ai đã có thì được cho thêm và sẽ có dư thừa” (Mt 25:29). Tác giả Thánh Vịnh nói: “Phúc thay người biết cảm thương và cho vay mượn, biết theo lẽ phải mà thu xếp công việc mình. Họ sẽ không bao giờ lay chuyển, thiên hạ muôn đời còn tưởng nhớ chính nhân” (Tv 112:5-6).

Người có lương tâm ngay chính thì không có gì lo sợ, tất cả đều do Thiên Chúa quan phòng và tiền định, thế nên họ an tâm tín thác: “Họ không lo phải nghe tin dữ, hằng an tâm và tin cậy Chúa, luôn vững lòng không sợ hãi chi và rốt cuộc coi khinh lũ địch thù. Kẻ túng nghèo, họ rộng tay làm phúc, đức công chính của họ tồn tại muôn đời, uy thế họ vươn cao rực rỡ” (Tv 112:7-9).

Cuộc sống luôn phức tạp, biết vậy không phải để “rối trí”, mà có muốn gỡ cũng không dễ gì, do đó mà cần nhận biết mình bất lực. Càng nhận biết mình bất lực thì càng tăng lòng tín thác vào Thiên Chúa. Chúng ta có làm được gì là nhờ Thiên Chúa, chứ tự sức chúng ta không thể làm gì cả. Thánh Phaolô bộc bạch: “Thưa anh em, khi tôi đến với anh em, tôi đã không dùng lời lẽ hùng hồn hoặc triết lý cao siêu mà loan báo mầu nhiệm của Thiên Chúa. Vì hồi còn ở giữa anh em, tôi đã không muốn biết đến chuyện gì khác ngoài Đức Giêsu Kitô, mà là Đức Giêsu Kitô chịu đóng đinh vào thập giá” (1 Cr 2:1-2). Ước gì mỗi chúng ta cũng chỉ cầu mong như vậy!

Thiên Chúa toàn năng, Ngài biến không thành có, biến có thành không. Một Saun (Saolê) hung hãn bất ngờ trở thành một Phaolô hiền lành. Thật vậy, ông  dẫn chứng cụ thể về trường hợp của mình: “Vì thế, khi đến với anh em, tôi thấy mình yếu kém, sợ sệt và run rẩy. Tôi nói, tôi giảng mà chẳng có dùng lời lẽ khôn khéo hấp dẫn, nhưng chỉ dựa vào bằng chứng xác thực của Thần Khí và quyền năng của Thiên Chúa. Có vậy, đức tin của anh em mới không dựa vào lẽ khôn ngoan người phàm, nhưng dựa vào quyền năng Thiên Chúa” (1 Cr 2:3-5).

Đức tin quan trọng trong cả đời sống thường nhật và tâm linh. Thánh tiến sĩ Thomas Aquinas nói: “Có ba điều cần để con người được cứu độ: biết mình TIN gì, biết mình MUỐN gì, và biết mình LÀM gì”. Ba động từ đó như chiếc kiềng ba chân giúp cân bằng đời sống, nhờ đó chúng ta có thể quy hướng về Thiên Chúa, Đấng duy nhất là cứu cánh và cùng đích của nhân loại.

Trong trình thuật Tin Mừng hôm nay, Mt 5:13-16 (tương đương Mc 9:50 và Lc 14:34-35), Chúa Giêsu vừa khuyến cáo vừa truyền lệnh cho những ai theo Ngài là “phải trở nên MUỐI ướp đời và ÁNH SÁNG chiếu soi trần gian”.

Chúa Giêsu xác định và phân tích: “Chính anh em là MUỐI cho đời. Nhưng muối mà nhạt đi thì lấy gì muối nó cho mặn lại? Nó đã thành vô dụng thì chỉ còn việc QUĂNG ra ngoài cho người ta chà đạp thôi. Chính anh em là ÁNH SÁNG cho trần gian. Một thành xây trên núi không tài nào che giấu được. Cũng chẳng có ai thắp đèn rồi lại để dưới cái thùng, nhưng đặt trên đế, và đèn soi chiếu cho mọi người trong nhà”.

Cách nói của Chúa Giêsu luôn cụ thể, rạch ròi, đơn giản để ai cũng có thể hiểu rõ ràng và đúng đắn. Cái gì thẳng thắn thì thường chói tai, nghe chói tai thì dễ tự ái, tự ái thì dễ tức giận. Nếu vậy thì bất lợi cho chính mình mà thôi. Thật vậy, “biết đúng mà không theo là DẠI, biết sai mà không sửa là MÊ” (Dục Tử).

Cuối cùng, Chúa Giêsu kết luận: “Cũng vậy, ánh sáng của anh em PHẢI chiếu giãi trước mặt thiên hạ, để họ thấy những công việc tốt đẹp anh em làm, mà tôn vinh Cha của anh em, Đấng ngự trên trời”. Mệnh lệnh của Ngài rõ ràng, dứt khoát. Là mệnh lệnh thì không thể không thi hành.

Thi hành mệnh lệnh vì miễn cưỡng thì không có công trạng, thi hành mệnh lệnh vì yêu mến thì có phúc. Thiên Chúa không ép buộc ai, mà Ngài cho chúng ta hoàn toàn tự do.

Lạy Thiên Chúa, xin giúp con biết ướp chính mình và ướp đời bằng chính loại muối của con, có thể muối con không mặn bằng các loại muối khác, nhưng con cố gắng ướp bằng chính chất của con; xin giúp con cũng biết tỏa sáng bằng chính loại ánh sáng của con, dù đèn con là loại đèn nhỏ và nến nhỏ mà thôi. Xin Ngài thêm chất mạn và chất sáng cho con để con có thể tôn vinh Ngài. Con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu, Đấng cứu độ nhân loại. Amen.

TRẦM THIÊN THU