Suy niệm Tin mừng Chúa nhật 17 Thường niên, năm A của LM Đan Vinh

HIỆP SỐNG TIN MỪNG

CHÚA NHẬT 17 THƯỜNG NIÊN A

1 V 3,5.7-12; Rm 8,28-30; Mt 13,44-52

 

KHÔN NGOAN CHỌN LỰA HẠNH PHÚC NƯỚC TRỜI

 

I. HỌC LỜI CHÚA

1. TIN MỪNG: Mt 13, 44-52

(44) “Nước Trời giống như chuyện kho báu chôn giấu trong ruộng. Có người kia gặp được thì liền chôn giấu lại, rồi vui mừng đi bán tất cả những gì mình có mà mua thửa ruộng ấy. (45) Nước Trời lại giống như một thương gia đi tìm ngọc đẹp. (46) tìm được một viên ngọc quý, ông ta ra đi, bán tất cả những gì mình có mà mua viên ngọc ấy. (47) Nước Trời lại còn giống như chuyện chiếc lưới thả xuống biển, gom được đủ thứ cá. (48) Khi lưới đầy, người ta kéo lên bãi, rồi ngồi nhặt cá tốt cho vào giỏ, còn cá xấu thì vứt ra ngoài. (49) Đến ngày tận thế, cũng sẽ xảy ra như vậy. Các thiên thần sẽ xuất hiện và tách biệt kẻ xấu ra khỏi hàng ngũ người công chính. (50) Rồi quăng chúng vào lò lửa. Ở đó, chúng sẽ phải khóc lóc nghiến răng. (51) Anh em có hiểu tất cả những điều ấy không ? “Họ đáp: Thưa hiểu”. (52) Người bảo họ: “Bởi vậy, bất cứ kinh sư nào đã được học hỏi về Nước Trời, thì cũng giống như chủ nhà kia lấy ra từ trong kho tàng của mình cả cái mới lẫn cái cũ”.

2. Ý CHÍNH:

Tin Mừng hôm nay tiếp tục đưa ra ba hình ảnh diễn tả về Nước Trời là dụ ngôn kho báu, ngọc quý và lưới cá: Nước Trời được ví như một người nông dân đi cày ruộng phát hiện ra một kho báu được chôn giấu trong thửa ruộng đang cày, hay Nước Trời được ví như một nhà buôn ngọc khi mua bán ngọc quý, đã phát hiện ra một viên ngọc đẹp rất có giá trị, nên sẵn sàng về nhà bán tất cả gia sản của mình để mua cho được thửa ruộng có kho báu, hay mua viên ngọc quý giá kia. Tiếp đến Nước Trời cũng được ví như công việc thả lưới bắt cá của một ngư dân: Sau khi bắt được một mẻ cá lớn đã ngồi trên bãi cát mà chọn lựa, rồi giữ lại cá tốt trong giỏ và loại bỏ cá xấu ra ngoài. Cũng vậy, đến ngày tận thế chỉ những người lành mới được vào Nước Trời là thiên đàng, còn kẻ dữ sẽ bị phạt trong hỏa ngục muôn đời. Nhiệm vụ của các môn đệ Đức Giê-su là phải tìm hiểu ý nghĩa của mầu nhiệm Nước Trời so sánh với Lề luật của Mô-sê để biết sử dụng cả những điều cũ điều mới.

3. CHÚ THÍCH:

– C 44: + Nước Trời giống như: Không phải Nước Trời được so sánh với kho tàng châu báu, nhưng so sánh giống như thái độ của người cày ruộng đột nhiên khám phá ra một kho báu có giá trị được chôn giấu trong thửa ruộng ông đang cày thuê. + Kho báu chôn giấu trong ruộng: Dân Do Thái luôn bị các nước lớn chung quanh như Ai Cập, Át-si-ri, Ba-by-lon… xâm lược và cướp bóc tài sản, nên những nhà giàu có vào thời điểm đó thường đào hố chôn giấu vàng bạc châu báu trong thửa ruộng của mình. Đến thời Đức Giê-su, thỉnh thoảng cũng có người đã đào được những kho báu chôn giấu như thế. + Có người kia gặp được thì liền chôn giấu lại: Luật Rô-ma và Luật Do thái cho phép người nào tìm thấy tài sản nằm trong đất của mình thì có quyền sở hữu kho báu ấy. Ở đây người nông dân này không có quyền sở hữu đất ruộng mà anh đang cày thuê, nên khi phát hiện kho báu, anh đã lập tức chôn vùi lại để tránh bị kẻ khác hay biết, rồi tìm cách mua thửa ruộng ấy để có thể công khai chiếm hữu kho báu mà mình mới phát hiện. Ở đây người cày ruộng tình cờ tìm được kho báu cho thấy việc khám phá ra Nước Trời là một ơn Thiên Chúa ban cho không. + Rồi vui mừng đi bán tất cả những gì mình có mà mua thửa ruộng ấy: Kho báu kia quý giá đến nỗi đã thôi thúc người này sẵn sàng đánh đổi với mọi của cái mình đang có. Cũng vậy, Nước Trời do Đức Giê-su thiết lập chính là một kho báu thiêng liêng, mà khi đã nhận biết, người ta sẵn sàng hy sinh từ bỏ mọi sự mình đang có để chiếm hữu được Nước Trời ấy.

Tóm lại: Nước Trời đòi người ta phải đáp trả cách trọn vẹn, sẵn sàng hy sinh bản thân (x. Mt 16, 24), tình cảm gia đình (x. Mt 10, 37), chấp nhận mất mát cả những bộ phận cơ thể quý giá của mình như mắt, tay, chân (x. Mt 18, 8-9), và ngay cả mạng sống của mình nữa (x. Mt 10,39) để có được Nước Trời làm phần gia nghiệp. Dù hy sinh như vậy nhưng người tín hữu không bị thiệt, mà còn được lợi gấp trăm ở đời này và được hưởng hạnh phúc Nước Trời vĩnh cửu ở đời sau (x. Mt 19, 28-29).

– C 45-46: + Giống như chuyện một thương gia đi tìm ngọc đẹp: Dụ ngôn cũng không nhằm so sánh giá trị của Nước Trời với viên ngọc đẹp, mà nhấn mạnh tới hành động của người thương gia đối với viên ngọc đó. + tìm được một viên ngọc quý: Thời xưa, ngọc trai là một vật được các thợ lặn mò được từ đáy Biển Đỏ, trong vịnh Ba Tư hay Ấn Độ Dương… Các hạt ngọc trai này rất được ưa chuộng thường được dùng để kết thành một tràng chuỗi ngọc đeo nơi cổ. + bán tất cả những gì mình có mà mua viên ngọc ấy: Cũng như thái độ của người buôn ngọc sẵn sàng từ bỏ gia sản đang có để mua viên ngọc quý, các tín hữu khi đã gặp được Chúa và hiểu được giá trị của ơn cứu độ, họ sẽ sẵn sàng tận hiến cuộc đời để phụng sự Chúa và phục vụ tha nhân theo thánh ý Chúa.

– C 47-48: + Giống như chuyện chiếc lưới: Nước Trời không giống như lưới cá, nhưng được so sánh với công việc thả lưới bắt cá. + Thả xuống biển: Lưới ám chỉ Hội Thánh, biển tượng trưng cho trần gian, ngư phủ thả lưới là Thiên Chúa. Chính Thiên Chúa đã sai Con Một của mình là Đức Giê-su xuống trần gian thiết lập Hội Thánh để mời gọi mọi người gia nhập. + Gom được đủ thứ cá: Thu gom mọi thứ cá, trong đó gồm cả cá tốt lẫn cá xấu. Trong Hội Thánh cũng có đủ hạng người tốt xấu lẫn lộn. + Lưới đầy người ta kéo lên bãi: Đến ngày tận thế, mọi kẻ đã chết sẽ được Chúa làm cho sống lại để cùng chịu phán xét chung. + Cá tốt cho vào giỏ: Cá tốt là loại cá được Luật Mô-sê cho phép ăn, gồm “những loài cá có vây và có vẩy” (Đnl 14,9). Trong dụ ngôn này, cá tốt ám chỉ các tín hữu tốt lành thực hành Lời Chúa Giê-su là thực thi bác ái chia sẻ cơm áo và phục vụ cụ thể cho người nghèo đói bệnh tật. Họ sẽ được Chúa thu nhận vào giỏ là thiên đàng. + Cá xấu thì vứt ra ngoài: Cá xấu là loại cá bị Luật Mô-sê cấm ăn gồm “những loài không có vây và không có vẩy” (Đnl 14,10). Ở đây cá xấu ám chỉ những kẻ làm tay sai của ma qủy, không làm theo Lời Chúa biểu lộ thánh ý Thiên Chúa, cố tình làm những điều gian ác, có hại cho tha nhân.

– C 49-50: + Các thiên thần sẽ xuất hiện và tách biệt kẻ xấu ra khỏi hàng ngũ người công chính, rồi quăng chúng vào lò lửa…: Đến ngày tận thế, sẽ không còn cảnh vàng thau lẫn lộn: Kẻ dữ sẽ bị loại bỏ khỏi Nước Trời để bị phạt trong lửa hỏa ngục. Ở đó họ sẽ phải khóc lóc vì chịu đau khổ và nghiến răng vì thù hận Thiên Chúa.

– C 51-52: + Bất cứ kinh sư nào đã được học hỏi về Nước Trời: Kinh sư là thày dạy Kinh thánh đã được nghe lời Đức Giê-su giảng về mầu nhiệm Nước Trời. + Thì cũng giống như chủ nhà kia lấy ra từ trong kho tàng của mình cả cái mới lẫn cái cũ: Họ sẽ biết sử dụng những điều cũ và mới đã nghe được để ứng dụng vào việc rao giảng Tin Mừng Nước Trời. Chính nhờ hiểu biết Luật Mô-sê của Cựu Ước mà các môn đệ Đức Giê-su sẽ nắm bắt được ý nghĩa sâu xa của Nước Trời thời Tân ước để sử dụng trong việc rao giảng Tin Mừng.

4. CÂU HỎI:

1) Ba dụ ngôn về Nước Trời được trình bày trong Tin Mừng hôm nay là những dụ ngôn nào ? 2) Ý nghĩa của hai dụ ngôn kho báu và ngọc quý thế nào ? 3) Thái độ của người nông dân khi tìm thấy kho báu chôn giấu trong thửa ruộng mình đang cày ra sao ? Anh ta làm như vậy nhằm mục đích gì ? 4) Cá tốt cá xấu trong dụ ngôn lưới cá ám chỉ những hạng người nào?

II. SỐNG LỜI CHÚA

1. LỜI CHÚA: “Nước Trời giống như chuyện kho báu chôn giấu trong ruộng. Có người kia gặp được thì liền chôn giấu lại, rồi vui mừng đi bán tất cả những gì mình có mà mua thửa ruộng ấy” (Mt 13, 44).

2. CÂU CHUYỆN:

1) CÂU CHUYỆN CƯỚP CỦA GIẾT NGƯỜI:

Cách đây ít năm báo chí đã đăng tin về một vụ án cướp đoạt tài sản bằng súng AK ngay trên đường phố Huỳnh khương Ninh thuộc Phường Đa Kao, Quận 1. Một chủ tiệm vàng đang chở số vàng mua bán bằng xe du lịch từ tiệm vàng ở chợ Bến Thành về nhà riêng. Khi xe vừa về đến cửa nhà, thì bất ngờ chiếc xe du lịch của ông bị 2 tên cướp, ngồi trên xe Su-zu-ki Sì-po áp sát. Chúng dùng súng AK bắn gục cô người làm khi cô này vừa mở cửa nhà ra để đón xe hơi của chủ vào trong nhà. Sau đó, chúng quay sang bắn ông chủ mấy phát rồi giật túi xách có chứa vàng mà ông ta đang ôm trong người trước khi cùng nhau tẩu thoát mất dạng, để lại hiện trường một khẩu súng AK cưa nòng. Theo lời khai của nạn nhân thì trong túi có tới 250 lượng vàng SJC, 20 ngàn đôla Mỹ và khoảng 20 triệu đồng tiền Việt Nam.

Có những kẻ gian ác luôn tìm kiếm tiền bạc của cải bằng bất cứ giá nào, kể cả giết người cách tàn bạo như những tên cướp nói trên. Chắc chắn bọn chúng sẽ phải chịu hình phạt tương xứng với các việc gian ác đã làm cho người lương thiện ở đời này và đời sau.

2) THÁI ĐỘ NGHE GIẢNG CỦA MỘT BÁC NÔNG DÂN:

Một bác nông dân kia đến nhà thờ vào ngày Chúa Nhật để nghe một nhà giảng thuyết lừng danh là GION OÉT-LÂY (John Wesley) giảng về đề tài “Phải sử dụng của cải đời này thế nào ?”. Trong phần thứ nhất, nhà giảng thuyết triển khai tư tưởng: “Hãy tìm mọi cách để làm giàu”. Bác nông dân nghe vậy đã tỏ ra phấn khởi. Bác ta thúc nhẹ cùi chỏ vào ông bạn ngồi bên và nói: “Một bài giảng tuyệt vời !”. Sau đó diễn giả khai triển sang điểm thứ hai: “Cần phải sử dụng đồng tiền cách tiết kiệm tối đa”. Bác nông dân lại tiếp tục suýt xoa khen: “Ôi chao ! Tôi chưa bao giờ được nghe một bài giảng nào hay thế này !”. Nhưng khi diễn giả sang điểm thứ ba: “Hãy chia sẻ tối đa của cải mình kiếm được cho người nghèo” thì bác ta bị cụt hứng, rồi bác âm thầm bỏ ra xe để về nhà với bộ mặt buồn bã thất vọng, vì bài giảng cuối cùng đã không phù hợp với lối sống của bác ta.

Con người thường hành động do động lực lợi lộc vật chất thúc bách: Bác nông dân trong dụ ngôn đã bán tất cả gia sản của mình để mua bằng được thửa ruộng có chôn giấu kho tàng quý giá. Ông thương gia cũng sẵn sàng bán đi tài sản để mua cho được viên ngọc quý giá. Vì ham lợi, các nhà doanh nghiệp không ngại đầu tư tiền bạc và công sức vào các công trình xây dựng hy vọng chúng sẽ mau mang lại nhiều lợi nhuận cho mình. Vì muốn dành huy chương vàng, các vận động viên thể thao đã dành nhiều thời giờ, sức lực và tiền của cho việc tập luyện thi đấu. Để có một tương lai tươi sáng hơn, các bạn sinh viên sẵn sàng chăm chỉ học hành để thi đậu đại học.

Còn chúng ta: để có được Nước Trời làm phần gia nghiệp, ta cần phải đầu tư những gì vào việc xây dựng Nước Trời ngay từ hôm nay? Ta cần phải phấn đấu để vượt qua những trở lực nào trong cuộc sống hiện tại?

3. SUY NIỆM:

1) Tìm kiếm khôn ngoan đích thực? :

Bài đọc I hôm nay đề cập đến sự khôn ngoan của vua Sa-lô-mon. Khi được Đức Chúa cho chọn, ông đã không xin Chúa ban cho sức khỏe, sự giàu có, danh vọng đời này, nhưng đã xin cho mình sự khôn ngoan. Lời cầu xin ấy đẹp lòng Chúa và Chúa đã ban cho ông không những có sự khôn ngoan tột bực và còn cho ông cả những điều ông không dám xin, là của cải vật chất gấp bội. Như vậy, vua Sa-lô-mon đã ý thức được giá trị của sự khôn ngoan và sử dụng khôn ngoan để chu toàn nhiệm vụ chăn dắt đoàn chiên là dân Do thái.

Có hai loại khôn ngoan: Một là sự khôn ngoan chân thực của Thiên Chúa và hai là khôn ngoan lọc lừa của thế gian. Một người có sự khôn ngoan chân thực sẽ luôn suy nghĩ nói năng và hành động theo gương mẫu và lời dạy của Đức Giê-su. Nhờ đó Lời Chúa ngày càng lớn lên và sinh hoa kết quả trong lòng họ. Trái lại, một người khôn ngoan lọc lừa sẽ luôn suy nghĩ nói năng và hành động theo tiêu chuẩn là “cái tôi” ích kỷ tự mãn của mình, chỉ biết tìm kiếm những gì mang lại lợi ích cho mình nên xem ra họ ngày một giàu có hơn, được thăng quan tiến chức hơn. Họ được người đời ca tụng là khôn ngoan nhưng lại bị Thiên Chúa coi là khờ dại, như lời Chúa phán với nhà phú hộ cả đời chỉ lo thu tích vàng bạc của cải cho mình như sau: “Đồ ngốc ! Nội đêm nay người ta sẽ đòi lại mạng ngươi, thì những gì ngươi sắm sẵn đó sẽ về tay ai ? Ấy kẻ nào thu tích của cải cho mình, mà không lo làm giàu trước mặt Thiên Chúa, thì số phận cũng như thế đó” (Lc 12,20-21).  Trái lại, người khôn ngoan thực sự sẽ biết nhìn xa trông rộng để luôn làm mọi việc quy hướng về ơn cứu độ, vì : “Được lời lãi cả thế gian mà mất linh hồn thì nào có ích gì ?” (Mt 16,26). Người khôn ngoan của Thiên Chúa sẽ biết tiên liệu, lo cho tương lai sau này, nên họ sẽ vừa lo chu toàn các bổn phận trần thế, nhưng đồng thời cũng không quên tìm kiếm hạnh phúc Nước Trời. Họ sẽ sống có lối sống siêu thoát của người môn đệ Đức Giê-su là: “Sống giữa thế gian nhưng không thuộc về trần gian” (x. Ga 17,14-16).

2) Dụ ngôn kho báu và viên ngọc quý:

Đức Giê-su đã kể ra hai dụ ngôn về thái độ phải có để được vào Nước Trời: Một là thái độ khôn ngoan của một nông dân hằng ngày phải đi cày thuê kiếm sống. Một hôm anh ta tình cờ phát hiện ra một cái chum chứa nhiều vàng bạc châu báu trong thửa ruộng anh đang cày. Hai là thái đô của một nhà buôn nọ mua bán ngọc quý. Một hôm anh ta tình cờ gặp thấy một viên ngọc đẹp được bán với giá hời. Cả hai người này đều vui mừng, âm thầm bán gia sản lấy tiền mua bằng được thửa ruộng có chôn giấu kho báu, hoặc viên ngọc quý ấy.

Kho báu và viên ngọc quý trở thành động lực thôi thúc người ta sẵn sàng hy sinh những gì mình đang có để chiếm hữu được nó. Cũng vậy, các tín hữu tìm kiếm Nước Trời cũng phải sẵn sàng từ bỏ mọi giá trị trần gian và sống tốt lành noi gương Đức Giê-su để có Nước Trời làm của mình như lời Chúa Giê-su trong bài giảng “Tám Mối Phúc thật” (x. Mt 5,3-12).

3) Tinh thần siêu thoát của môn đệ Đức Giê-su:  

Nhiều người coi Nước Trời chỉ là một thứ kho báu thiêng liêng không thực tế, nên họ không muốn từ bỏ của cải đang chiếm hữu. Lời Chúa dạy hôm nay: Nước Trời mới thực sự là một kho báu có giá trị lớn lao tuyệt đối. Chỉ khi nào xác tín được như thế, chúng ta mới dám hy sinh từ bỏ của cải vật chất chỉ có giá trị tương đối ở đời này, để đổi lấy kho báu thiêng liêng có giá trị vĩnh hằng ở đời sau (x. Mt 6,10-20). Người thanh niên giàu có trong Tin Mừng muốn nên trọn lành và đã có thiện chí tuân giữ các giới răn ngay từ khi còn bé. Nhưng khi Đức Giê-su đòi anh phải bán các của cải đang có phân phát cho người nghèo, để đổi lấy một kho báu thiêng liêng trên trời, rồi đến theo làm môn đệ của Người, thì anh ta sa sầm nét mặt và buồn rầu bỏ đi, vì anh không thể từ bỏ được gia sản (x Mc 10,17-22).

Thánh Phao lô dạy: “Phàm là tay đua, thì phải kiêng kỵ đủ điều, song họ làm như vậy là để đoạt phần thưởng chóng hư. Trái lại, chúng ta nhằm phần thưởng không bao giờ hư nát” (1 Cr 9,25). Vàng bạc châu báu sau khi chủ nhân chết, sẽ về tay người khác. Huy chương vàng sau khi vận động viên qua đời sẽ chỉ còn giá trị như một vật lưu niệm. Trái lại, nếu người tín hữu biết từ bỏ của cải vật chất để chia sẻ cho người nghèo đói bênh tật… thì sau khi chết, họ sẽ có được Nước trời làm phần gia nghiệp giá trị vĩnh hằng.

Đức Giê-su đòi những ai muốn theo làm môn đệ của Người phải có tinh thần siêu thoát thể hiện qua việc sẵn sàng từ bỏ gia sản vật chất và tình thân gia đình để đổi lấy Nước Trời gia trị gấp bội về mặt thiêng liêng tinh thần, nhất là được hưởng ơn cứu độ đời đời như lời Đức Giêsu: «Chẳng hề có ai bỏ nhà cửa, anh em, chị em, mẹ cha, con cái hay ruộng đất, vì Thầy và vì Tin Mừng, mà ngay bây giờ, ở đời này, lại không nhận được nhà cửa, anh em, chị em, mẹ con hay ruộng đất, gấp trăm, cùng với sự ngược đãi, và sự sống vĩnh cửu ở đời sau» (Mc 10,29-30).

4) Chúng ta phải làm gì ? :

Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta ý thức giá trị đích thực của sự vật để không quá đề cao giá trị của cải vật chất nhưng biết dùng nó như phương tiện giúp chúng ta chu toàn sứ mạng loan báo Tin Mừng Nước Trời và phục vụ tha nhân hữu hiệu hơn. Lời Chúa cũng giúp chúng ta loại trừ thói kiêu căng tự mãn: muốn ăn trên ngồi trước tha nhân, để có một lối sống chan hòa yêu thương và khiêm tốn phục vụ mọi người, nhất là những người nghèo khó bệnh tật và bị bỏ rơi; Chúng ta cần đặt niềm tin cậy vào Thiên Chúa để tránh thói mê tín dị đoan; Luôn suy niệm về những biến cố xảy ra trong cuộc đời của mình dưới ánh sáng Lời Chúa, noi gương Đức Ma-ri-a xưa đã được Tin mừng ghi nhận: “Còn bà Ma-ri-a thì hằng ghi nhớ mọi kỷ niệm ấy và suy đi nghĩ lại trong lòng” (Lc 2,19); Năng đọc và tìm hiểu về các giáo huấn của Hội thánh; Sẵn sàng hy sinh mọi sự vì lòng mến Chúa yêu người như thánh Phao-lô đã khẳng định : “Đối với tôi sống là Đức Kitô” (Pl 1,21); Luôn xác định lập trường đức tin như sau: Phụng sự một Thiên Chúa là Cha, Vâng lời một Thầy là Đức Giê-su (x. Mt 23,9) và trung thành tuyên xưng đức tin theo Hội thánh công giáo.

4. THẢO LUẬN:

Đức Giê-su đòi các môn đệ từ bỏ mọi sự để theo làm tông đồ của Người. Còn các tín hữu hôm nay cần từ bỏ “cái tôi” cụ thể là những gì để trở thành tông đồ giáo dân phục vụ Nước Trời cho Chúa ?

5. NGUYỆN CẦU:

-LẠY Chúa GIÊ-SU. Chúng con thường bị các thế lực trần gian như sự giàu sang, danh vọng, sắc dục lôi cuốn và trói buộc. Chúng kéo ghì để ngăn cản chúng con nâng tâm hồn lên cao gặp gỡ Thiên Chúa là nguồn chân thiện mỹ và sau này đạt tới hạnh phúc đời đời.

-Lạy Chúa. Xin giải thoát chúng con khỏi những ham mê của cải vật chất trần gian, để  tìm kiếm kho báu thiêng liêng trên trời. Xin cho chúng con luôn biết cởi mở để đi bước trước đến với tha nhân, quên mình phục vụ họ cách vô vụ lợi. Nhờ đó, chúng con chắc chắn sẽ tìm thấy kho báu đích thực là Nước Trơi đời sau.

X) HIỆP CÙNG MẸ MA-RI-A.- Đ) XIN CHÚA NHẬM LỜI CHÚNG CON.

LM ĐAN VINH –  HHTM