NỖI NIỀM PHONG CÙI

Chắc hẳn cẳng ai lạ gì chứng bệnh phong [còn gọi là (phong) cùi hoặc (phung) hủi]. Đó là chứng nan y do vi khuẩn Hansen gây ra. Bệnh nhân trông rất “kỳ dị” (sần sùi, lở loét, rụng tóc, mất ngón chân, ngón tay), và tất nhiên họ rất đau khổ – cả tinh thần và thể lý. Ngày nay, khoa học đã có thể chữa trị được bệnh phong nhưng di chứng phong sẽ không bao giờ có thể chữa khỏi.

Riêng tại Việt Nam có hơn 10 trại phong, một trong số đó là trại phong Di Linh (Djiring), thuộc GP Đà-lạt, tỉnh Lâm Đồng, do ĐGM Jean Cassaigne sáng lập – rồi chính ngài cũng đã chết năm 1973 vì nhiễm bệnh phong. Ngài là một chủ chiên sống đúng lời Đức Kitô: Thí mạng sống vì đoàn chiên.

Người ta thường gọi thân thương gọi ngài là Cha Sanh. Ngài thuộc Hội Thừa Sai Paris, sinh 30-1-1895, mất 31-10-1973. Khẩu hiệu Giám mục của ngài: “Bác ái và Yêu thương” (Caritas et Amor). Câu nói đáng ghi nhớ của ngài nhắn nhủ những người cùi: “Suốt 47 năm dài (1926-1973), cha đã sống giữa các con, đã sống tại Việt Nam này và đã dâng hiến tất cả cho các con. Giờ đây cha không còn tiếc gì về sự dâng hiến toàn diện ấy. Việt Nam chính là quê hương thứ hai của cha, bởi vì Chúa muốn như vậy. Khi về với Chúa, cha vẫn ở với các con, các con đừng lo…”.

Và chúng ta cũng không quên rằng trong số các bệnh nhân phong có một bệnh nhân đặc biệt: Thi sĩ Hàn Mặc Tử. Ông tên thật là Phanxicô Nguyễn Trọng Trí (1912–1940), nổi tiếng cả về đạo và đời, đồng thời là người có lòng yêu mến Đức Mẹ. Các bệnh nhân phong càng đau đớn hơn vào những mùa trăng, đêm nào trăng càng sáng thì họ càng khổ, vì vi trùng đục khoét các vết thương rất nhức buốt, thế nên thi sĩ Hàn Mặc Tử đã phải thốt lên: “Ai mua trăng tôi bán trăng cho” (Trăng Vàng Trăng Ngọc).

Thời Cựu Ước, ông Naaman mắc bệnh phung hủi, ông xuống dìm mình bảy lần trong sông Giođan, theo lời người của Thiên Chúa là ông Êlisa. Lạ thay, da thịt ông lại trở nên như da thịt một trẻ nhỏ. Vậy là ông đã được sạch. Cùng với đoàn tuỳ tùng, ông trở lại gặp người của Thiên Chúa. Ông vào, đứng trước mặt ông ấy và nói: “Nay tôi biết rằng: trên khắp mặt đất, không đâu có Thiên Chúa, ngoại trừ ở Ítraen. Bây giờ, xin ngài vui lòng nhận món quà của tôi tớ ngài đây” (2 V 5:15).

Ông Naaman được sạch, và ông trở lại để cảm ơn ông Êlisa. Nhưng ông Êlisa nói: “Có Đức Chúa hằng sống là Đấng tôi phụng sự, tôi thề sẽ không nhận gì cả” (2 V 5:16). Ông Êlisa chí công, vô tư, thanh liêm và chính trực. Ông Naaman nài ép ông nhận, nhưng ông vẫn từ chối, nhất quyết không nhận gì, vì ông khiêm nhường và mặc nhiên tự nhận mình vô dụng. Ông Naaman nói: “Nếu ngài từ chối, thì xin cho phép tôi tớ ngài đây mang về một số đất vừa sức hai con lừa chở được, vì tôi tớ ngài sẽ không còn dâng lễ toàn thiêu và hy lễ cho thần nào khác ngoài Đức Chúa” (2 V 5:17). Người thi ân và hàm ân đều chân thành, vì cả hai đều có lòng kính mến Thiên Chúa.

Bệnh là khổ, bệnh nào cũng vậy – dù thể lý hay tinh thần. Bệnh nhân phong rất khổ sở, không chỉ khổ vì đau đớn thể lý mà còn đau khổ về tinh thần vì bị người ta xa lánh. Thấy Chúa Giêsu là một “dị nhân”, chắc chắn với lòng tin mạnh mẽ nên bệnh nhân phong đã đến gặp Ngài và quỳ xuống van xin: “Nếu Ngài muốn, Ngài có thể làm cho tôi được sạch” (Mc 1:40). Chữ “nếu” ở đây không có nghĩa là giả thuyết, mà chỉ là một cách đặt vấn đề mà thôi. Chúa Giêsu chạnh lòng thương giơ tay đụng vào anh và bảo: “Tôi muốn, anh sạch đi!” (Mc 1:41). Và phép lạ đã xảy ra: Chứng phong hủi biến khỏi anh ngay lập tức. Nhưng Ngài nghiêm giọng bảo anh không được nói gì với ai, mà hãy đi trình diện tư tế, và vì anh đã được lành sạch thì hãy dâng những gì ông Môsê đã truyền, để làm chứng cho người ta biết (Mc 1:44).

Chắc chắn Chúa Giêsu không hề làm ảo thuật hoặc xảo thuật, mà Ngài làm phép lạ thật, Ngài cũng không muốn chứng tỏ “đẳng cấp” mà vì yêu thương, Ngài luôn tôn trọng luật pháp xã hội thời đó, Ngài muốn làm gương cho người khác về đức vâng lời. Vả lại, Ngài biết những người “tai to mặt lớn” sẽ tìm cách hại Ngài vì lòng ghen ghét. Gà tức nhau tiếng gáy, thấy người khác hơn mình thì mình “không ưa”, đó là tình trạng tệ hại của con người. Đúng như một danh nhân nhận xét: “Chỉ có người giỏi mới chân nhận tài năng của người khác”.

Ngày xưa, người nào mắc bệnh phong thì đều bị coi là “ô uế” – có thể ngày nay người ta cũng vẫn vậy. Người ta coi các bệnh nhân phong là BẨN, tức là người ta tự nhận mình là SẠCH. Nhưng Chúa Giêsu đã nói thẳng: “Không có cái gì từ bên ngoài vào trong con người lại có thể làm cho con người ra ô uế được; nhưng chính cái từ con người xuất ra, là cái làm cho con người ra ô uế” (Mc 7:15). Ai dám chê người bẩn mà nhận mình sạch là kẻ mạo nhận, ảo tưởng, giả đối, giả hình, có “máu” Pharisêu – thậm chí là bất công và nhẫn tâm, vì thiếu yêu thương, không bác ái.

Tạ ơn Chúa vì chúng ta không bị chứng phong thể lý, nhưng có thể chúng ta bị phong cùi tâm hồn, vẫn đang mang trong mình các loại siêu vi còn độc hại hơn vi khuẩn Hansen (vi khuẩn gây bệnh phong – đặt theo tên BS Armauer Hansen, người Na-Uy, đã phát hiện năm 1873). Rất nhiều siêu vi vẫn rúc rỉa trong chúng ta: mưu mô, lọc lừa, ích kỷ, tham lam, ghen tỵ, nói hành, chỉ trích, khinh người,…

Lạy Thiên Chúa, xin thanh tẩy và thánh hóa chúng con vì chúng con thật lòng ước muốn được sạch. Xin giúpchúng connhận ra mức ô uế và chứng bệnh trầm kha của mình để tìm cách chữa trị tận gốc rễ, nhờ đó mà chúng con không còn những động thái đối lập với tha nhân và biết kiềm chế những lời ma ý quỷ. Chúng con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu, Đấng Cứu Độ của nhân loại. Amen.

TRẦM THIÊN THU

Tháng Giêng – Miền Xuân 2019

+ Thi phẩm TRĂNG VÀNG TRĂNG NGỌC

Trăng! Trăng! Trăng! Là Trăng, Trăng, Trăng!

Ai mua trăng tôi bán trăng cho

Không bán đoàn viên, ước hẹn hò…

Bao giờ đậu trạng vinh qui đã

Anh lại đây tôi thối chữ thơ.

Không, Không, Không! Tôi chẳng bán hòn Trăng

Tôi giả đò chơi, anh tưởng rằng

Tôi nói thiệt, là anh dại quá:

Trăng Vàng Trăng Ngọc bán sao đang.

Trăng! Trăng! Trăng! Là Trăng, Trăng, Trăng!

Trăng sáng trăng sáng khắp mọi nơi

Tôi đang cầu nguyện cho trăng tôi

Tôi lần cho trăng một tràng chuỗi

Trăng mới là Trăng của Rạng Ngời

Trăng! Trăng! Trăng! Là Trăng, Trăng, Trăng!

HÀN MẶC TỬ

(1938, in trong tập “Thơ Điên”)