NGUYÊN LÝ PIMLICO

Với chúng ta, Pimlico là một trường đua ngựa gần Baltimore, nơi tổ chức Preakness Stakes. Nhưng với G.K. Chesterton, đó là một quận ở London, mặc dù từng rất thời thượng, nhưng đã suy tàn vào thời điểm ông viết Orthodoxy (1908) tại một “khu ổ chuột” bị khinh miệt rất nhiều. Thánh Teresa Avila đã từng ví cuộc sống trên thế giới này như một đêm trong một quán trọ tồi tàn. Khi tự hỏi liệu lạc quan hay bi quan là thái độ tốt nhất mà một người nên nuôi dưỡng, Chesterton đã nghĩ đến việc ví thế giới này với Pimlico:

Giả sử chúng ta phải đối mặt với một điều tuyệt vọng – ví dụ như Pimlico. Nếu chúng ta nghĩ điều gì thực sự tốt nhất cho Pimlico, chúng ta sẽ thấy sợi chỉ suy nghĩ dẫn đến ngai vàng hoặc sự huyền bí và độc đoán. Một người đàn ông không chấp thuận Pimlico thì chưa đủ: trong trường hợp đó, anh ta chỉ cần đấu tranh hoặc chuyển đến Chelsea. Chắc chắn, một người đàn ông cũng không đủ chấp thuận Pimlico: vì khi đó nó sẽ vẫn là Pimlico, điều này thật kinh khủng. Cách duy nhất để thoát khỏi nó có vẻ là ai đó phải yêu Pimlico: yêu nó bằng một mối liên hệ siêu việt và không có bất kỳ lý do trần tục nào. Nếu có một người yêu Pimlico thì Pimlico sẽ vươn lên thành những tòa tháp ngà và đỉnh cao bằng vàng; Pimlico sẽ tự trang điểm như một phụ nữ khi cô ấy được yêu.

Cả thái độ bi quan (“không tán thành”) hoặc lạc quan (hòa giải) đều không là thái độ đúng đắn, mà là một loại tình yêu sâu sắc nào đó, hay có lẽ đúng hơn là lòng trung thành, có cơ sở xuất phát từ bên kia – nghĩa là, nếu chúng ta đánh giá một thái độ là “đúng đắn” nếu nó xây dựng, giải thoát, cứu vớt và tô điểm.

Trong chương “Lá Cờ Thế Giới,” Chesterton giải thích rằng ông không biết cách yêu thế giới cho đến khi ông chấp nhận học thuyết Kitô giáo rằng thế giới được tạo ra, bởi vì khi đó ông thấy rằng lòng trung thành sâu sắc nhất của chúng ta đối với thế giới phải đến từ Thiên Chúa nhưng khác với Ngài. Người tử vì đạo thể hiện lòng trung thành lớn nhất với thế giới trong khi dường như rời bỏ nó, bởi vì người đó yêu thế giới vì nó phải như vậy, trong khi người tự tử, bề ngoài trông giống nhau, “chẳng quan tâm đến bất cứ điều gì bên ngoài anh ta, rằng anh ta muốn nhìn thấy điều cuối cùng của mọi thứ.”

Điều gì xứng đáng với lòng trung thành này? Trên hết, Chesterton nói: “Hãy quay lại cội nguồn đen tối nhất của nền văn minh và bạn sẽ thấy chúng thắt nút quanh một hòn đá thánh thiêng hoặc bao quanh một cái giếng thánh thiêng. Mọi người đầu tiên tôn vinh một địa điểm và sau đó giành được vinh quang cho nó. Người ta không yêu Rôma vì nó vĩ đại. Nó vĩ đại vì họ đã yêu nó.”

Tiếp theo, đất nước của một người: “Những kẻ hiếu chiến tệ hại nhất không yêu nước Anh, mà là lý thuyết về nước Anh. Nếu chúng ta yêu nước Anh vì là một đế chế, chúng ta có thể đánh giá quá cao thành công mà chúng ta cai trị người Ấn Độ. Nhưng nếu chúng ta chỉ yêu vì đó là một quốc gia, chúng ta có thể đối mặt với mọi sự kiện: vì nó sẽ là một quốc gia ngay cả khi người Ấn Độ cai trị chúng ta.”

Có tầm quan trọng của đất đai đối với lòng yêu nước: đất đai đến từ Thiên Chúa và do đó rõ ràng gợi ý về “mối liên hệ siêu việt” làm nền tảng cho lòng yêu nước thực sự. Có lẽ bạn đã quên lời bài hát này: “Đất này là đất của tôi, đất này là đất của bạn.” Không phải vì chúng ta đã chia cắt nó theo “thể chế sở hữu tư nhân,” mà các nhà kinh tế ca ngợi, nhưng chính xác là vì đất đai được tạo ra và ban tặng: “Đất này được tạo ra cho bạn và tôi.”

Như Chesterton thảo luận ở nơi khác, một người vợ hoặc chồng xứng đáng có lòng trung thành như vậy, theo nghĩa mở rộng là gia đình và ngôi nhà mà họ cùng nhau tạo nên. Hôn nhân từng được hiểu theo cách đơn giản như một lòng trung thành siêu lý trí. Cách nói thực tế: “Bạn đã dọn giường của mình, và bây giờ bạn phải ngủ trên đó.” Nhưng có bài hát hay hơn: “Nghe này, chị ơi, em yêu anh chàng của em, và em không thể nói cho chị biết tại sao không có lý do khiến em phải yêu anh chàng đó. Chắc hẳn là có điều gì đó mà các thiên thần đã sắp đặt.”

Chúng ta rất giỏi trong dự án tiêu cực về bản chất là truy tìm những tai ương xã hội của chúng ta đến những triết lý sai lầm về lợi ích cá nhân và quyền tự chủ cá nhân. Nhưng chỉ giải thoát bản thân khỏi những điều này, nếu điều đó có thể tự nó xảy ra, theo quan điểm của Chesterton, sẽ không đủ nghiêm trọng, vì cho đến nay chúng ta vẫn thiếu lòng trung thành nguyên thủy mà chúng ta cần để trở nên tốt.

– Tình yêu dành cho vùng đất mang hình thức của tình yêu “thiên nhiên” hoặc “hoang dã” hoặc các loài động vật sống ở đó, thay vì tình yêu dành cho Ma Vlast, quê hương của tôi. Khi bạn đi đến Sion hoặc Bryce, bạn có nhìn thấy quê hương của mình không?

– Thiếu sự quan tâm những nơi linh thiêng: hãy xem xét sự thiếu quan tâm của chúng ta đối với Đền Thờ các Thánh Tử Đạo Bắc Mỹ (phần lớn bị các tín hữu bỏ qua) và những nơi linh thiêng liên quan Thánh Frances Cabrini hoặc Thánh Elizabeth Ann Seton.

– Chúng ta bỏ bê chiến trường.

– Chúng ta quan tâm nhiều hơn đến một quốc gia nào đó ở châu Âu, nơi tổ tiên xa xưa của chúng ta đến từ, hơn là thị trấn hoặc tiểu bang nơi chúng ta lớn lên.

– Chúng ta không quan tâm việc các bà mẹ có thể dễ dàng ở nhà để làm nội trợ hay không, nếu họ muốn – đối với các bà mẹ ở nhà cũng như việc xây dựng các khu lân cận.

– Tất nhiên tôi phải đề cập việc ly thân, ly dị, bỏ rơi và lạm dụng việc hủy bỏ hôn nhân – điều này thường ám chỉ sự không chung thủy của ai đó đối với con cái.

– Về vấn đề đó, phá thai cũng tương tự tự tử, là hành động phản bội cuối cùng đối với thế giới đã được tạo ra.

“Một thế hệ gian ác và ngoại tình tìm kiếm một dấu hiệu.” (Mt 12:39) Đó là chúng ta. Trong khi đó, một số người trong chúng ta tự hỏi liệu “chủ nghĩa tự do” đã thất bại hay chưa và việc “làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại” có nghĩa là trở thành hậu tự do – nhầm lẫn một lý thuyết cho đất nước – khi rõ ràng điều cần thiết là chúng ta yêu nước Mỹ theo nguyên lý Pimlico.

Bạn đọc điều này và có thể tự hỏi: “Vậy chúng ta phải làm gì?” Hãy ăn năn, sám hối và đọc kinh Mân Côi cầu nguyện cho đất nước chúng ta.

MICHAEL PAKALUK

TRẦM THIÊN THU (chuyển ngữ từ TheCatholicThing.org)

Cuối tháng 08-2024