Giáo lý Công giáo (số 2520) mô tả sự trong sạch của ý định là “tìm kiếm mục đích thực sự của con người: với tầm nhìn đơn giản, người đã được rửa tội tìm kiếm và thực hiện ý muốn của Thiên Chúa trong mọi sự.” Sau đó đề cập lời khuyên của Thánh Phaolô: “Anh em đừng có rập theo đời này, nhưng hãy cải biến con người anh em bằng cách đổi mới tâm thần, hầu có thể nhận ra đâu là ý Thiên Chúa: cái gì là tốt, cái gì đẹp lòng Chúa, cái gì hoàn hảo.” (Rm 12:2)
Thói quen xấu là cách chúng ta “làm theo ý mình theo thời đại” hơn là theo ý Chúa. Vì nhiều lý do khác nhau, nhiều người trong chúng ta đã hình thành thói quen xấu “làm vui lòng mọi người.” Chúng ta gạt bỏ những nhu cầu của mình, đôi khi ngay cả những điều đúng đắn nên làm, để khiến người khác vui vẻ hoặc hài lòng với chúng ta. Loại hành vi này có kết quả ngay lập tức là được đánh giá cao, được chấp nhận hoặc được yêu thích, nhưng tác động lâu dài lại ít có lợi.
Trong thói quen làm hài lòng mọi người này, chúng ta dần dần mất ý thức về điều gì khiến chúng ta hạnh phúc, cuối cùng là điều gì đúng nên làm và điều gì sai nên tránh. Giá trị bản thân của chúng ta gắn liền với phản ứng của người khác đối với việc chúng ta làm, hơn là với việc chúng ta là ai trong mắt Chúa. Chúng ta đánh mất sự đơn giản. Chúng ta trở nên phức tạp. Thậm chí chúng ta có thể bị trầm cảm mà không biết tại sao.
Việc đọc nhanh và sai lầm về Kitô giáo có thể khiến người ta rằng đặt nhu cầu của người khác lên trên nhu cầu của mình là điều tốt, đôi khi điều này có thể là vậy. Nhưng liên tục đặt nhu cầu chính đáng của mình xuống dưới cùng thì không nhất thiết là sự thánh thiện. Điều đó có thể làm hài lòng mọi người. Sự phân định trong những tình huống này quay trở lại với sự thuần khiết của ý định.
Khi định đi xem phim nhưng có người bạn gọi điện nhờ chở đến phòng cấp cứu, việc đặt nhu cầu của người bạn đó lên hàng đầu có thể không làm hài lòng mọi người. Tuy nhiên, nếu bạn đang dự định thực hiện một giờ thờ phượng rất cần thiết, và một người bạn đang cần giúp đỡ gọi điện nói về cùng một vấn đề mà bạn đã nhiều lần khuyên bảo họ, nhưng bạn lại chọn lắng nghe thay vì dành thời gian đó cho kế hoạch tôn thờ Chúa, và bạn có thể làm hài lòng mọi người.
Trong những lúc khó khăn đó, khi thói quen suốt đời đi ngược lại ý Chúa đối với cuộc sống của chúng ta thì chúng ta có thể sàng lọc các vấn đề phức tạp bằng cách tự hỏi: “Tôi có chọn cách này vì tôi tin rằng đó là ý Chúa hay không?” Nếu câu trả lời là bất cứ điều gì khác, một tiếng “có” đơn giản, có thể Chúa đang mời bạn ngừng làm hài lòng người khác và bắt đầu sống trong sự tự do theo ý muốn thánh thiện của Ngài.
Hãy nghe điều này: Việc nói “không” với một yêu cầu về thời gian, sự giúp đỡ hoặc bất cứ điều gì khác, điều đó không trái với Kitô giáo. Việc đặt nhu cầu của bản thân lên trước những gì người khác đang yêu cầu ở bạn không là thiếu bác ái. Thật không đáng khi để mọi người bước qua bạn với những kỳ vọng hoặc yêu cầu không thực tế. Với phẩm giá mà bạn có với tư cách là con của Chúa, bạn có thể loại bỏ những động lực sai trái đang cướp đi sự bình an của bạn, và thay vào đó là bước đi trong niềm vui làm theo ý Chúa trong từng khoảnh khắc trong ngày và cuộc đời bạn.
Trớ trêu thay, một khi ý định của chúng ta đã được thanh lọc và chúng ta sống để chỉ làm theo ý Chúa, chúng ta sẽ giúp đỡ dân Ngài bằng nhiều cách tốt đẹp. Nhưng chúng ta sẽ làm như vậy từ một nơi có sự thật và tự do, thừa nhận những nhu cầu chính đáng của mình và đáp ứng chúng như Chúa muốn chúng ta làm. Giờ đây, trong sự tự do mới tìm được, thoát khỏi tình trạng làm hài lòng mọi người, nếu chúng ta làm điều gì đó tốt cho ai đó và người đó không “vui lòng,” điều đó không còn ảnh hưởng đến giá trị của chúng ta vì giá trị đó dựa vào Chúa chứ không phải người khác.
Mẹ Thánh Teresa đã nói: “Chúng ta được kêu gọi để trung thành chứ không phải để thành công.” Khi chúng ta bỏ lại phía sau việc làm hài lòng mọi người để ủng hộ ý định trong sạch và ý Chúa dành cho chúng ta, những nỗ lực tốt nhất là đủ đối với chúng ta, và hòa bình phát triển trên chiếc giường mềm mại của sự khiêm nhường.
Đừng lầm lẫn, việc tìm kiếm con đường hướng tới sự trong sạch của ý định sẽ khiến bạn phải trả giá. Nói “không” với những người đã quen với việc bạn đáp ứng yêu cầu của họ sẽ khiến họ không vui! Bạn có thể trải qua cảm giác xấu hổ, tội lỗi hoặc thậm chí là sợ hãi. Nhưng nếu bạn đang hướng tới mục tiêu làm theo ý Chúa trong đời mình thì đó là cái giá mà bạn có thể sẵn sàng trả. Giữa những cảm xúc khó chịu đó, hãy nhớ đến ý định trong sáng! Bạn có thể vượt qua nỗi buồn nhất thời, bạn sẽ có sự bình yên mới khi cảm xúc phai nhạt, và sự tự do mới của bạn vẫn còn.
Hãy giống như Thánh Phaolô và đếm tất cả sự mất mát vì Nước Trời, vì Chúa Giêsu. Bạn đang trên đường trở thành con người mà Chúa Giêsu đã tạo dựng nên bạn. Không phần thưởng nào do việc làm hài lòng mọi người có thể so sánh được với điều đó. Mỗi chúng ta là duy nhất. Chúng ta không được tạo ra để phản ánh mong muốn của người khác về việc chúng ta nên trở thành ai hoặc nên làm gì. Chúng ta được Thiên Chúa tạo dựng để tỏa sáng như những hình ảnh không thể lặp lại của Ngài. Bằng cách gạt bỏ việc làm vui lòng mọi người để ủng hộ ý Chúa dành cho chúng ta, chúng ta hoàn thành mục đích của mình trong cuộc sống khi chúng ta ngày càng kết hiệp sâu sắc hơn với Ngài, mỗi ngày một quyết định.
Lạy Chúa, chúng con ao ước thực thi Thánh Ý Ngài suốt đời chúng con. Xin giúp chúng con tin cậy Ngài khi chúng con từ bỏ những thói quen xấu như “làm hài lòng mọi người.” Xin giúp chúng con biết rằng khi ý định của chúng con trở nên trong sáng và đơn giản hơn, khả năng nhận biết ý Ngài dành cho chúng con sẽ gia tăng và trưởng thành. Chúng con mong ước được bước đi tự do như con cái Ngài, vì vinh quang Ngài, vì phần rỗi các linh hồn và vì lợi ích của chúng con. Xin ban cho chúng con ơn sống trong tự do và chân lý với ý định trong sạch. Xin cho Thánh Ý Ngài được thực hiện!
SUELLEN BREWSTER
TRẦM THIÊN THU (chuyển ngữ từ CatholicExchange.com)