ĐỪNG “ĐÚC KHUÔN” CON CÁI

Đừng quá lo lắng về con cái! Các chuyên gia và nhiều bậc cha mẹ nói rằng thoải mái là thượng sách. Cha mẹ nào cũng muốn làm đẹp tuổi thơ và làm cho cuộc sống con cái không gặp rắc rối! Thật vậy, đa số các bậc cha mẹ lại lo lắng thái quá khiến mọi chuyện càng thêm rối. Thái quá hóa bất cập!

Những bậc cha mẹ kiểm soát con cái quá chi li, chúng ta giáo dưỡng một thế hệ mỏng dòn và nhạy cảm hơn chúng ta sao? Chị Duyên, nhà kinh doanh, nói: “Chúng ta luôn gặp nguy cơ, luôn tò mò về hoạt động của con cái. Con gái tôi thường nói: ‘Mẹ ơi, đừng điều hành cuộc đời con.’ Cháu muốn làm ca sĩ nhạc rock. Điều đó đã khiến tôi mất ăn mất ngủ.”

Đối với Phượng, 20 tuổi, sinh viên ĐH, là con chị Duyên, cuộc sống sẽ bắt đầu, cho nên em muốn có thêm kinh nghiệm sống. Phượng nói: “Tôi biết mẹ lo lắng. Mẹ luôn căng thẳng mỗi khi tôi nói với mẹ là muốn làm ca sĩ nhạc rock. Thần tượng của tôi là Bono, tôi nói với mẹ là cứ nhìn anh ta sạch sẽ, không lạm dụng ma túy. Tôi cũng có thể là ca sĩ nhạc rock đàng hoàng.”

Mối lo trong các bậc cha mẹ đang báo động. Con cái đang gặp khó khăn. Con cái ngày nay đang bị kiểm soát thái quá. Sự “bảo vệ quá mức” này đang khiến chúng có nguy cơ chống đối và yếu ớt. Thật vậy, tâm lý gia Jerome Kagan, thuộc ĐH Harvard, nói rằng các bậc cha mẹ bảo vệ con cái quá mức khiến chúng lo sợ. Chị Mai, nhà thiết kế thời trang, nói: “Cha tôi là người nghiêm khắc. Tôi là người nổi dậy, chứ không nổi loạn. Thế nên tôi có thái độ cởi mở với con cái. Tôi không hoạch định cuộc đời cho các con tôi.” Vinh, con chị Mai, nói: “Cha mẹ kiểm soát con cái quá có thể có hại. Nhiều bạn bè tôi có cha mẹ lo lắng thái quá. Tôi thấy mình may mắn có người mẹ thoải mái với con cái.”

Lo lắng thái quá là một loại độc tố: vô hình, âm ỉ, được sản sinh để hủy hoại sự bình an tâm hồn. Tiến sĩ tâm lý Avdesh Sharma nói: “Cha mẹ cần giảm bớt lo lắng nếu muốn con cái hoàn thiện.” Nếu con cái không đủ thông minh, chúng vẫn có thể làm việc khác. Nên phân tích cặn kẽ và hướng dẫn con cái, đừng “đúc khuôn” chúng hoặc nuôi dưỡng chúng như “gà công nghiệp.”

Nói cách khác, một số cha mẹ khăng khăng cho rằng bảo vệ con quá mức là cách duy nhất vì con cái còn trẻ người non dạ nhất là độ tuổi thiếu niên. Đối với nam diễn viên Nisha Singh, việc làm cha mẹ đang được quan tâm và đôi khi rất khó. Con gái anh là Aisha, 11 tuổi, bắt đầu học chơi golf, anh cảnh báo con gái rằng đó là thú tiêu khiển tốn thời gian và nói trước là Aisha sẽ mất hứng thú không lâu sau đó. Và Aisha thức dậy trễ nếu không được đánh thức. Có những điều anh không thể chiều theo ý con gái. Có cách nào khác?

Dĩ nhiên cha mẹ không thể “thả lỏng” hoặc “mặc kệ” con cái, chỉ cố gắng kiểm soát “nhẹ” thôi, vì kiểm soát thái quá khiến con cái không có cơ hội làm chủ cuộc đời, chúng sẽ lệ thuộc, mất tính độc lập, thích dựa vào người khác, thậm chí có thể lợi dụng người khác. Hãy để con cái chiến đấu và sống chính cuộc sống của chúng.

Đừng cho rằng con cái không thể xử lý những tình huống khó khăn. Chính những tình huống khó khăn khiến chúng phải động não, khôn khéo, học cách đối xử và trưởng thành dần. Đừng sợ chúng sai lầm, con người có ai lại không sai lầm?

Không nhiều cha mẹ dám để con cái nhận thức đủ. Cuộc sống luôn có những điều gây lầm lẫn. Lo lắng là điều tự nhiên, nhưng đừng lo lắng thái quá, vừa hại mình vừa làm tổn thương con cái. Chúng cần thực nghiệm cuộc sống để đủ “sức đề kháng” với cuộc đời. Con cái sẽ hạnh phúc nếu chúng có cha mẹ cho phép chúng chính là chúng, chứ không là “người khác” theo ý cha mẹ.

Hãy để con cái phát triển trọn vẹn theo khả năng “thiên phú” của chúng. Đừng quá lo lắng và đừng sợ!

TRẦM THIÊN THU

 Bay Cao Ước Mơ – https://youtu.be/DnNWuOMms7w