VATICAN. Sáng ngày 22-2-2014, lễ kính Tòa Thánh Phêrô, ĐTC Phanxicô đã nhóm Công nghị đầu tiên để tấn phong 19 Hồng y mới.
Hiện diện trong buổi lễ tại Đền thờ Thánh Phêrô, đặc biệt có Đức nguyên Giáo Hoàng Biển Đức 16. Ngài ngồi cạnh các Hồng Y thượng phụ và đẳng Giám Mục. Đây là lần đầu tiên ngài xuất hiện tại Đền thờ Thánh Phêrô trước công chúng từ sau khi từ nhiệm cách đây gần một năm.
18 tiến chức Hồng y ngồi phía trước bàn thờ, gần đó phía sau là 130 Hồng y, khoảng 100 giám mục và 9 ngàn tín hữu, trong đó có thân nhân, giáo hữu và 15 phái đoàn chính phủ các nước: phái đoàn Brazil và Haiti do Tổng thống liên hệ làm trưởng đoàn; nhiều phái đoàn các nước khác do các vị ngoại trưởng hoặc bộ trưởng hướng dẫn. Đặc biệt cũng có phái đoàn của chính phủ Việt Nam gồm 5 người do ông Dương Ngọc Tấn, Phó trưởng ban tôn giáo chính phủ, làm trưởng đoàn. Đoàn đến dự để mừng ĐHY Pietro Parolin, Quốc vụ khanh Tòa Thánh, khi còn làm thứ trưởng ngoại giáo, ngài đã 3 lần hướng dẫn phái toàn Tòa Thánh sang thăm Việt Nam và làm việc với các quan chức chính phủ.
Thành phần tiến chức Hồng Y
Có 16 tiến chức Hồng Y cử tri dưới 80 tuổi, gồm 4 vị thuộc các cơ quan trung ương Tòa Thánh và 12 vị là GM chính tòa.
Xét về quốc tịch, các vị thuộc 12 nước: 4 vị người Ý, 12 vị còn lại thuộc 12 nước khác nhau, trong số này có 2 vị Á châu: thứ I là Đức TGM Anrê Yeom Soo Jung, hay là Liêm Chu Chánh, năm nay 71 tuổi (1943), TGM giáo phận thủ đô Hán Thành. Ngài đã làm GM phụ tá giáo phận này trong 12 năm trước khi thăng TGM chính tòa tại đây, kế nhiệm ĐHY Nicôla Trịnh Chấn Thích (Cheong Jin-Suk). Vị thứ II là Đức TGM Orlando Quevedo, 75 tuổi (1939), TGM giáo phận Cotabato ở miền nam Philippines, dòng thừa sai Hiến Sinh Đức Mẹ Vô nhiễm (OMI). Ngài từng làm Chủ tịch HĐGM Philippines và hiện nay cũng là Tổng thư ký Liên HĐGM Á châu.
Trong số 19 tân Hồng Y có 4 vị thuộc các dòng tu, đó là ĐHY Orani João Tempesta, TGM Rio de Janeiro, Brazil, thuộc dòng Xitô, ĐHY Ricardo Ezzati Andrello, TGM Santiago de Chile thuộc dòng Don Bosco, và ĐHY Orlando Quevedo người Philippines thuộc dòng Thừa sai Hiến Sinh Đức Mẹ Vô Nhiễm, sau cùng là ĐHY Fernando Sebastián Aguilar, thuộc dòng thừa sai thánh Clarét (CMF), nguyên TGM giáo phận Pamplona bên Tây Ban nha.
Tiến chức Hồng y cao tuổi nhất là ĐHY Loris Francesco Capovilla, 98 tuổi, TGM hiệu tòa Mesembria, nguyên là bí thư của Đức Chân Phước Giáo Hoàng Gioan 23. Vì già yếu nên ngài không đến Roma nhận mũ đỏ trong buổi lễ, nhưng sẽ nhận sau trong một buổi lễ tổ chức tại nhà thờ làng quê của ngài, Sotto il Monte, thuộc giáo phận Bergamo, bắc Italia.
Vị trẻ nhất là ĐHY Chibly Langlois, GM giáo phận Les Cayes bên Haiti 55 tuổi.
Lễ phong Hồng Y
Lễ phong Hồng Y được cử hành dưới hình thức một buổi phụng vụ lời Chúa. Đảm nhận phần thánh ca trong buổi lễ, ngoài ca đoàn Sistina của Tòa Thánh còn có ca đoàn Nhà thờ chính tòa Westminster, Luân Đôn, Anh quốc, Ca đoàn Mẹ Giáo Hội với 80 ca viên và ca đoàn của Học viện Giáo Hoàng về thánh nhạc ở Roma với 50 ca viên.
Khi tiến lên bàn thờ chính, ĐTC đã đến chào Đức nguyên Giáo Hoàng rồi tiến tới trước Mộ Thánh Phêrô cúi mình, thinh lặng cầu nguyện.
Sau lời chào phụng vụ của ĐTC, ĐHY Pietro Parolin, Quốc vụ khanh Tòa Thánh đã đại diện mọi người chào mừng và cám ơn ĐTC. Khi ĐHY nhắc đến ĐGH Biển Đức 16 mọi người đã nhiệt liệt vỗ tay thật lâu..
Tiếp đến, sau lời nguyện của ĐTC, cộng đoàn đã nghe tuyên bài Tin Mừng theo thánh Marco (10,32-45) thuật lại hành trình của Chúa Giêsu cùng với 12 Tông đồ lên Jerusalem, qua đó Chúa loan báo cho các ông: Con Người sẽ bị nộp cho các Thượng Tế và luật sĩ, bị kết án tử hình và giao cho dân ngoại, để chịu cực hình và hành quyết, nhưng ngày thứ ba Người sẽ sống lại. Nhưng Tông Đồ Giacôbê và Gioan xin Chúa cho được ngồi bên tả và bên hữu; và trước sự phẫn nộ của các Tông Đồ khác, Chúa dạy các môn đệ ”Ai muốn trở thành người cao trong trong các con, thì hãy thành người phục vụ, ai muốn trở thành người thứ nhất trong các con, thì hãy trở thành tôi tớ cho mọi người”.
Huấn dụ của Đức Thánh Cha
Trong bài huấn dụ, ĐTC đã quảng diễn bài Phúc Âm vừa đọc:
”Chúa Giêsu đi trước họ..” (Mc 10,32)
”Cả trong lúc này, Chúa Giêsu cũng đi trước chúng ta. Chúa luôn luôn đi trước chúng ta. Ngài đi trước và mở đường cho chúng ta.. Và niềm tín thác và niềm vui của chúng ta là được làm môn đệ, ở với Chúa, đi sau, bước theo Chúa….
”Khi chúng ta cùng nhau đồng tế thánh lễ đầu tiên tại Nhà Nguyện Sistina, ”tiến bước” là lời đầu tiên mà Chúa đã đề nghị với chúng ta: tiến bước, và rồi xây dựng và tuyên xưng.
”Ngày hôm nay, lời ấy trở lại, nhưng như một hành vi, như một hành động của Chúa Giêsu tiếp tục: ”Chúa Giêsu đi.. ”. Điều này đánh động chúng ta trong Phúc Âm: Chúa Giêsu đi rất nhiều, và Ngài giảng dạy dọc theo hành trình. Đây là điều quan trọng. Chúa Giêsu không đến để giảng dạy một triết lý, một ý thức hệ.. nhưng một ”con đường”, một con lộ cần tiến bước với Ngài và con lộ này ta học biết trong cuộc hành trình.. Đúng vậy, anh em thân mến, niềm vui của chúng ta là tiến bước với Chúa Giêsu.
”Nhưng đây không phải là điều dễ dàng, không phải là điều dễ chịu, vì con đường mà Chúa Giêsu chọn chính là con đường thập giá. Trong khi họ đi đường, Chúa nói với các môn đệ về điều sẽ xảy ra tại Jerusalem: Ngài báo trước cuộc khổ nạn, cái chết và sự sống lại của Ngài. Và họ ”kinh ngạc” và ”đầy sợ hãi”. Kinh ngạc vì đối với họ đi lên Jerusalem có nghĩa là tham dự vào chiến thắng của Đức Messia, chiến thắng của Ngài – chúng ta thấy điều đó qua lời thỉnh cầu của Giacôbê và Gioan; và đầy sợ hãi vì điều mà Chúa Giêsu sẽ phải chịu, và cả họ cũng có nguy cơ phải chịu.
”Khác với các môn đệ thời ấy, chúng ta biết rằng Chúa Giêsu đã chiến thắng, và chúng ta không phải sợ Thập Giá, trái lại, trong Thập Giá, chúng ta được hy vọng. Nhưng cả chúng ta vẫn luôn là phàm nhân, là người tội lỗi, và chúng ta bị cám dỗ nghĩ đến cách thức của con người, thay vì của Thiên Chúa.
“Và khi suy nghĩ một cách trần tục, thì hậu quả là gì? ”10 môn đệ khác tức giận với Giacôbê và Gioan” (v.41). Họ thịnh nộ. Não trạng trần tục trổi vượt, sự cạnh tranh, ghen tương, phe phái xâm nhập vào.
”Vì thế lời mà Chúa nói với chúng ta hôm nay rất là lành mạnh! Lời ấy thanh tẩy nội tâm chúng ta, soi sáng lương tâm chúng ta, và giúp chúng ta hoàn toàn hòa hợp với Chúa Giêsu, và chúng ta cùng nhau làm điều ấy trong lúc Hồng y đoàn được gia tăng với các thành viên mới.
”Bấy giờ Chúa Giêsu gọi họ đến cùng Ngài…” (Mc 10,42). Đó là một cử chỉ khác của Chúa. Dọc đường, Ngài thấy rằng cần phải nói với nhóm 12 môn đệ, Chúa dừng lại, gọi họ đến gần. Anh em thân mến, chúng ta hãy để Chúa Giêsu gọi chúng ta đến cùng Ngài! Hãy để Ngài triệu tập. Và hãy lắng nghe Chúa, cùng nhau chúng ta hãy vui mừng đón nhận Lời Ngài, để cho mình được Lời Chúa và Thánh Linh giáo huấn, để ngày càng trở thành một lòng một trí, chung quanh Chúa.
”Và trong khi chúng ta được triệu tập, được Thầy duy nhất của chúng ta gọi đến, cả tôi cũng nói với anh em điều mà Giáo Hội đang cần: Giáo Hội đang cần anh em, cần sự cộng tác của anh em, và trước hết là cần sự hiệp thông của anh em, sự hiệp thông với tôi và giữa anh em với nhau. Giáo Hội đang cần lòng can đảm của anh em, để loan báo Tin Mừng trong mọi hoàn cảnh thuận tiện cũng như không thuận tiện, và để làm chứng về chân lý. Giáo Hội đang cần lời cầu nguyện của anh em, cần sự tiến bước tốt đẹp của đoàn chiên Chúa Kitô, cầu nguyện, cùng với việc loan báo Lời Chúa, chính là nghĩa vụ đầu tiên của GM. Giáo Hội đang cần sự cảm thương của anh em, nhất là trong lúc đau thương và đau khổ tại bao nhiêu nước trên thế giới. Chúng ta hãy bày tỏ sự gần gũi tinh thần với những cộng đoàn Giáo Hội và tất cả các Kitô hữu đang bị kỳ thị và bách hại. Giáo Hội đang cần lời cầu nguyện của chúng ta cho họ, để họ vững mạnh trong đức tin và biết đáp lại sự ác bằng sự thiện. Và kinh nguyện này của chúng ta được nới rộng tới mỗi người nam nữ đang chịu bất công vì những xác tín tôn giáo của họ. Giáo Hội cũng đang cần chúng ta để chúng ta trở thành những con người hòa bình và hòa giải cho các dân tộc trong thời đại này đang bị thử thách vì bạo lực và chiến tranh.
Và ĐTC kết luận rằng:
”Anh em rất thân mến, xin cám ơn anh em! Chúng ta cùng nhau bước theo Chúa, hãy luôn để cho Chúa triệu tập, giữa đoàn dân trung thành với Mẹ Giáo Hội thánh thiện.
Nghi thức tấn phong
Sau bài huấn dụ, ĐTC bắt đầu nghi thức tấn phong Hồng y mới. Ngài nói:
”Anh chị em rất thân mến, chúng tôi sắp thi hành một hành vi trọng đại và vui mừng trong thánh vụ của chúng tôi. Hành vi này có liên hệ trước tiên tới Giáo Hội tại Roma, nhưng cũng liên quan tới toàn thể cộng đồng Giáo Hội. Chúng tôi sắp gọi một số người anh em gia nhập Hồng Y đoàn, để các vị được hiệp nhất với Tòa thánh Phêrô bằng một mối dây bền chặt hơn, trở nên thành phần của hàng giáo sĩ Roma, và cộng tác mật thiết hơn với sứ vụ tông đồ của chúng tôi.”
”Mang mặc phẩm phục màu đỏ, các vị Hồng Y phải là những chứng nhân can trường của Chúa Kitô và Phúc âm của ngài tại thành Roma cũng như tại những nơi xa xăm nhất. Vì vậy với quyền của Thiên Chúa toàn năng của các thánh Tông Đồ Phêrô Phaolô và quyền của chúng tôi, chúng tôi tấn phong và long trọng tuyên bố các anh em chúng tôi sau đây là Hồng Y của Hội Thánh Roma.”
Đến đây, ĐTC lần lượt xướng tên 19 hồng y mới, cộng đoàn nhiệt liệt vỗ tay chào mừng khi tên mỗi vị được nhắc đến. Đứng đầu danh sách là ĐHY Pietro Parolin, người Ý, 59 tuổi, Quốc vụ khanh Tòa Thánh, rồi đến 3 vị thuộc giáo triều Roma: Đức TGM Lorenzo Baldisseri, Tổng thư ký Thượng HĐGM, Đức TGM Gerhard Mueller, Tổng trưởng Bộ Giáo lý đức tin, Đức TGM Beniamino Stella, Tổng trưởng Bộ Giáo Sĩ.
Tiếp đến là các vị TGM chính tòa của các giáo phận Westminster Anh quốc, Managua Nicaragua, Québec Canada, Abidjan bên Côte d’Ivoire, Rio de Janeiro Brazil, Perugia Italia, Buenos Aires Argentina, Hán Thành Hàn quốc, Santiago de Chile, Ouagadougou Burkina Faso, Cotabato Philippines, Les Cayes Haiti. Sau cùng là 3 vị đã quá 80 tuổi là Capovilla Italia, Sebastián Aguilar Tây Ban Nha, Edward Felix nguyên TGM Castries, thuộc quần đảo Antille.
ĐTC ấn định 3 vị tân Hồng y thuộc đẳng phó tế là 3 vị thuộc Giáo triều Roma. 15 vị còn lại, kể cả ĐHY Parolin, là các Hồng y thuộc đẳng Linh Mục, hầu hết là những vị đang coi sóc các giáo phận ở các nơi.
Tiếp tục nghi thức, theo lời mời gọi của ĐTC, các tiến chức Hồng Y tuyên xưng đức tin và tuyên thệ trung thành với Chúa Kitô và Tin Mừng của Chúa, luôn luôn tuân phục Tòa Thánh và Thánh Phêrô nơi bản thân ĐTC Phanxicô và các đấng kế vị ngài được bầu lên hợp pháp; luôn bảo tồn bằng lời nói và hành động tình hiệp thông với Giáo Hội Công Giáo; không bao giờ tiết lộ cho người nào những gì đã được ủy thác để gìn giữ, mà sự tiết lộ điều ấy có thể gây hại hoặc làm ô danh Hội Thánh; hết sức chuyên cần và trung tín thi hành các công tác được kêu gọi thi hành trong việc phục vụ Giáo Họi, theo các quy tắc luật định.
Kế đến, từng Hồng Y lần lượt tiến lên quì trước mặt ĐTC để ngài đội mũ đỏ Hồng Y, với lời nhắn nhủ:
”Để ngợi khen Thiên Chúa Toàn Năng và mang lại vinh dự cho Tòa Thánh, ĐHY hãy nhận mũ đỏ này như dấu chỉ phẩm vị Hồng Y, có nghĩa là ĐHY phải sẵn sàng cư xử can đảm, cho đến độ đổ máu đào, để làm tăng trưởng Đức Tin Kitô giáo, cho hòa bình và yên hàn của Dân Chúa, cho tự do và sự mở rộng Giáo Hội Roma Thánh”.
Và khi trao nhẫn, ngài nói:
”Đức Hồng Y hãy nhận chiếc nhẫn từ tay của Phêrô, và Đức Hồng Y hãy biết rằng nhờ yêu mến vị Thủ lãnh các thánh tông đồ mà lòng yêu mến Giáo hội của ĐHY được kiện cường”.
Sau cùng ĐTC trao sắc chỉ về việc phong Hồng Y cũng như việc chỉ định tước hiệu thánh đường của tân chức.
Sau khi lãnh mũ và sắc phong các Tân Hồng Y trao đổi cử chỉ bình an với ĐTC các vị đến chào các Hồng Y cũ rồi lên ngồi trên 18 chiếc ghế dành cho các vị.
Nghi thức tấn phong các Hồng y mới kết thúc với Kinh Lạy Cha và lời nguyện của ĐTC xin cho các tôi tớ Chúa là các tân Hồng Y khi kiên trì xây dựng Giáo Hội, chiếu tỏa rạng ngời với đức tin toàn vẹn và tâm trí tinh tuyền. Sau cùng là bài thánh Ca Lạy Nữ Vương thiên đàng. Bấy giờ là 12 giờ 15 phút.
Chiều cùng ngày 22-2-2014, từ lúc 4 giờ rưỡi, các tân hồng y đã được nhiều người thân, bạn hữu và quan khách đến chúc mừng tại các địa điểm được chỉ định cho mỗi vị: 4 tân Hồng y thuộc giáo triều ở trong dinh Giáo Hoàng, và 14 vị còn lại tại nhiều địa điểm trong khu vực Đại thính đường Phaolô 6.
G. Trần Đức Anh, O.P