Thánh Cả Lặng Thầm Vâng Lời Tín Thác
Chính Nhân Khiêm Hạ Khiết Tịnh Khôn Ngoan
Mặc dù có kho báu về việc sống với những người thánh thiện nhất, nhưng cuộc đời Đức Thánh Giuse vẫn đầy nỗi buồn, nhưng rồi các nỗi buồn đó lại trở thành niềm vui. Dĩ nhiên Ngài không hề biết nỗi buồn đời ngài trở thành niềm vui, nhưng ngài luôn tín thác vào Thiên Chúa và vâng lời ngay cả trong những lúc khó khăn nhất. Tất cả chúng ta cũng vậy, đời tĩnh mà động!
LẶNG VỚI NỖI BUỒN
Chúng ta có thể tưởng tượng được nỗi buồn mà Đức Giuse đã cảm thấy khi biết Đức Maria có thai? Người phụ nữ này đầy nhân đức, thế mà nay có vẻ như phạm trọng tội! Tin về việc mang thai của Đức Maria là “cú sốc” quá lớn đối với Đức Giuse. Nghĩ tới việc chia tay với Đức Maria hẳn là Đức Giuse buồn vô cùng, vì Ngài đã đính hôn với một phụ nữ hoàn hảo.
Theo văn hóa và luật pháp Do Thái, hai người đã là vợ chồng. Đức Giuse định tâm bỏ Đức Maria cách kín đáo, (Mt 1:19) không muốn Đức Maria bị người ta chê cười. Nhưng rồi thiên thần hiện ra với Đức Giuse trong một giấc mơ và cho biết rằng Đức Maria thụ thai bởi quyền phép Chúa Thánh Thần, và Con Trẻ chính là Con Thiên Chúa. Đức Giuse tin và đưa Đức Maria về nhà, trở thành Dưỡng Phụ của Con Thiên Chúa, điều mà không người đàn ông nào được như vậy. Nỗi lo buồn của Đức Giuse trở thành niềm vui khôn tả. Thật kỳ diệu!
Sau đó nhiều tháng, Đức Giuse đưa Đức Maria về quê để đăng ký theo lệnh điều tra dân số, giống như những công dân bản xứ. Đêm xuống, không tìm được phòng trọ mà Đức Maria lại đến kỳ khai hoa nở nhụy, Đức Giuse phải nỗ lực lắm mà vẫn không thể tìm được chỗ trọ. Ngài rất khổ cực để bảo vệ Con Thiên Chúa và Mẹ của Hài Nhi, đành phải đưa Đức Maria tới một hang đá. Chắc hẳn Đức Giuse rất buồn. Tuy nhiên, nỗi buồn đó cũng lại trở thành niềm vui khi các mục đồng và các đạo sĩ đến thờ lạy Hài Nhi. Chính Hài Nhi là Thiên Vương, Vua của các vua và Chúa của các chúa, đã khiêm nhường đến thế gian. Đức Giuse là người giúp hoàn tất quá trình đó.
Nỗi khổ này qua thì cái khó khác tới: Thiên thần báo mộng phải chạy trốn ngay. Chắc hẳn Đức Giuse rất buồn khi phải đưa hai mẹ con trốn sang Ai Cập. Một lần nữa, Đức Giuse lại có trách nhiệm bảo vệ Đức Maria và Con Thiên Chúa, nhưng lúc này là những người tỵ nạn, phải vượt qua đường dài đầy nguy hiểm. Đức Giuse biết chắc rằng vua Hêrôđê đang tìm giết Con Trẻ, mặc dù Chúa Giêsu mới chỉ là Con Trẻ chập chững bước đi.
Chúng ta có thể tưởng tượng được nỗi lo buồn và sợ hãi ngập lòng Đức Giuse? Tuy nhiên, ngài vẫn vâng lời và tín thác vào Thiên Chúa khi phải gian nan như vậy, và Ngài đã đưa Thánh Gia tới nơi tỵ nạn an toàn. Hẳn là niềm vui của gia đình rất quan trọng khi hai người nuôi dưỡng Con Trẻ Giêsu, cùng sống bình an và hài hòa.
Còn nữa, khi Con Trẻ Giêsu được 12 tuổi, Đức Maria và Đức Giuse lạc mất Con Trẻ ba ngày. Nỗi buồn rất lớn. Bất cứ cha mẹ nào mất con cũng bồn chồn lo lắng, đứng ngồi không yên. Rất có thể Đức Giuse đã tự trách mình, cho rằng mình không chăm sóc Con Trẻ đúng mức. Sau khi tìm thấy Con Trẻ trong Đền Thờ, nỗi buồn lại trở thành niềm vui khi thấy Con Trẻ khôn ngoan và chững chạc khi thi hành Thánh Ý Thiên Chúa.
Đó là một vài nỗi buồn lớn trong cuộc đời Đức Giuse. Ngài cũng phải chịu đựng nhiều đau khổ, nhưng các nỗi khổ đó cuối cùng cũng trở thành niềm vui như kế hoạch Thiên Chúa đã mặc khải. Cuộc đời chúng ta cũng tương tự. Đức Giuse dạy chúng ta vâng lời và tín thác vào Thiên Chúa, mặc dù tình huống có vẻ như thất vọng.
Hãy mau đến với Đức Thánh Giuse, cầu xin Ngài nâng đỡ chúng ta trong những lúc đau buồn. Ngài sẽ hướng dẫn chúng ta trên con đường vâng phục và tín thác vào Thiên Chúa, đồng thời dẫn dẫn chúng ta tới niềm vui lớn lao mà chúng ta không ngờ được. Ngài đã từng trải qua nhiều nỗi khổ tưởng chừng như vô vọng!
LẶNG VỚI GIAN NAN
Ai trong chúng ta, những tín nhân Công giáo, đều biết Đức Thánh Giuse là Người Công Chính và là người rất đặc biệt đối với chúng ta, bởi vì Ngài là người đặc biệt của Chúa Giêsu và Đức Maria.
Trong Kinh Cầu Thánh Giuse có: “Ông Thánh Giuse yêu chuộng nhân đức khó khăn.” Thật kỳ diệu! Chúa Giêsu dạy chúng ta phải có tinh thần nghèo khó và vác thập giá hằng ngày. Đức Thánh Giuse là mẫu gương tuyệt vời về nhân đức nghèo khó và vác thập giá hằng ngày.
Chắc chắn chúng ta cũng phải công nhận rằng Đức Thánh Giuse bận rộn lắm, suốt ngày quan tâm chăm sóc Thánh Nhi Giêsu và Hiền Thê Maria, đồng thời còn phải lo kế sinh nhai bằng nghề mộc. Ngài có một gia đình, những dụng cụ, các thú tiêu khiển, và mọi thứ bình thường khác như người ta cần có. Ngài biết rằng sự nghèo khó của Ngài là để thánh há và giúp người khác nên thánh. Ngài biết sự nghèo khó của Ngài sẽ hết khi nào Thiên Chúa muốn. Ngài biết sự nghèo khó là tặng phẩm Thiên Chúa trao ban. Ngài cũng biết câu chuyện ông Gióp đã không còn gì, hoàn toàn trắng tay, vì Thiên Chúa muốn ông như vậy. Ngài biết và Ngài chấp nhận, không than thở gì với ai, và thầm lặng trong cõi riêng thánh đức.
Tin Mừng theo Thánh Mátthêu đề cập Đức Thánh Giuse với cách sống nghèo khó: Khi các nhà chiêm tinh đã ra về, sứ thần Chúa hiện ra báo mộng cho ông Giuse: “Này ông, dậy đem Hài Nhi và mẹ Người trốn sang Ai Cập, và cứ ở đó cho đến khi tôi báo lại, vì vua Hêrôđê sắp tìm giết Hài Nhi đấy!” Ông Giuse liền trỗi dậy, và đang đêm, đưa Hài Nhi và mẹ Người trốn sang Ai Cập. Ông ở đó cho đến khi vua Hêrôđê băng hà, để ứng nghiệm lời Chúa phán xưa qua miệng ngôn sứ: “Ta đã gọi con Ta ra khỏi Ai Cập.” (Mt 2:13-15)
Thiên thần gặp Đức Giuse trong trạng thái bình thường của giấc ngủ, báo cho Ngài biết phải đưa Chúa Giêsu và Đức Mẹ đi ngay. Ngài thức dậy, không lưỡng lự, không đắn đo hoặc cân nhắc việc phải hy sinh và nguy hiểm khi ra đi giữa đêm khuya như vậy. Ngài can đảm chứ không sợ hãi gì, dù là cái chết, luôn tin tưởng Thiên Chúa quan phòng. Ngài không luyến tiếc những gì Ngài đang có, sẵn sàng bỏ hết, chỉ đem theo những vật cần dùng trong hành trình dài này. Mọi vật sở hữu ở trần gian này chẳng là gì so với trách nhiệm bảo vệ Con Thiên Chúa và Mẹ Thiên Chúa. Trọng trách hơn những thứ khác, và cũng là đức vâng lời đối với Đức Giuse.
Trong cuộc sống đời thường, nhiều lần Thiên Chúa cũng kêu gọi chúng ta từ bỏ tất cả để “đi tới miền xa.” Có thể chúng ta phải bỏ lại những thứ chúng ta yêu thích vì sự an toàn của mình. Cũng như Đức Giuse, chúng ta cần sẵn sàng bất cứ lúc nào, có thể là lúc chúng ta 20 tuổi, 50 tuổi, 60 tuổi hoặc hơn nữa, bất kỳ lúc nào chúng ta cũng phải luôn sẵn sàng “đi tới miền xa” tức là từ biệt cõi đời này.
Cũng như Chúa Giêsu đi tới Ai Cập để tránh nguy hiểm và hoàn tất “cuộc xuất hành” của Ngài, chúng ta cũng phải chọn cách trốn đi Ai Cập. Chính Đức Giuse giúp đỡ chúng ta trong lúc đó với tư cách là bổn mạng của những người hấp hối, giúp chết lành.
VĨ NGÔN
Sự im lặng rất ư bình thường nhưng lại không hề dễ dàng thể hiện và duy trì, bởi vì ai cũng muốn thể hiện chính mình để chứng tỏ mình hơn người, càng khó im lặng hơn khi mình bị hiểu lầm, oan ức. Gương Đức Giuse thật tuyệt vời để chúng ta noi theo – mọi nơi và mọi lúc.
Có điều thật kỳ lạ: vô ngôn mà đa tứ, không nói mà lắm ý. Thật vậy, Hazlitt nhận định: “Im lặng là một nghệ thuật lớn của cuộc nói chuyện. Bản chất giản dị là kết quả tự nhiên của tư tưởng sâu sắc.” Sự thâm trầm có chiều sâu thăm thẳm, đó là con người sâu sắc, sống có bản lĩnh chứ không theo bản năng.
Quả thật, cuộc sống cho chúng ta thấy sự thật đó. Các vĩ công đều phát sinh từ khoảng im lặng của các vĩ nhân. Thánh TS Tôma Aquinô có những ý tưởng độc đáo và những tác phẩm thâm thúy – đặc biệt là bộ Tổng Luận Thần Học, là do ngài thích im lặng để suy tư, đến nỗi người ta gọi ngài là “con bò câm.” Nói đến tính trầm lặng thì chắc chắn không ai “qua mặt” Đức Thánh Giuse – Đức Phu Quân và Đức Dưỡng Phụ.
Xét theo Anh ngữ, tôn danh Giuse là JOSEPH, mỗi mẫu tự là một chữ rất ý nghĩa: Just [Công Chính] + Obedient [Tuân Phục] + Silence [Thinh Lặng] + Example [Mẫu Mực] + Patron [Bảo Trợ] + Helper [Ân Nhân]. Tất cả đều xuôi theo sự quan phòng và tiền định của Thiên Chúa. Thật vậy, “Chúa đã sắp xếp có chừng có mực, đã tính toán và cân nhắc cả rồi.” (Kn 11:20)
Lạy Thiên Chúa, xin giúp con trưởng thành trong những nỗi khổ của riêng con, xin giúp con nhận thức và ý thức để có thể giúp người khác theo khả năng Ngài ban cho con. Lạy Đức Thánh Giuse, xin cầu thay nguyện giúp cho mọi người, nhất là những người đang gặp khó khăn và những người sắp từ giã cõi đời này. Con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu Kitô, Đấng Cứu Độ duy nhất của nhân loại. Amen.
TRẦM THIÊN THU
Tháng Ba – 2022