Tôi bối rối trước lý thuyết suông của cơn giận, dường như nó hoàn toàn vượt xa sinh lý không cầu kỳ của cơn giận.
Tôi mơ hồ hiểu rằng có những chất truyền thần kinh hóa học kích thích phản ứng “chiến đấu hoặc bỏ chạy” của chúng ta. Nhịp tim, huyết áp và hô hấp tăng lên. Trong một thời gian ngắn, tâm trí trở nên tỉnh táo hơn và nhanh nhạy hơn.
Một con vật sẽ làm điều gì đó tương tự, nó sẽ chiến đấu hoặc bỏ chạy. Quả thật, chúng ta dường như giống động vật nhất khi chúng ta tức giận. Tuy nhiên, ít là về lý thuyết, có nhiều khả năng kiểm soát hơn. Nhờ sự rèn luyện và kinh nghiệm gian khổ, con người ít nhiều có thể kiểm soát được mức độ và tính chất cơn giận của mình và điều chỉnh nó cho phù hợp với nguyên nhân của nó. Trong khi đó, con vật có hạn chế hơn. Tuy nhiên, nó có thể thể hiện chiến thuật.
Ngoại trừ việc coi đó là biểu hiện của cái ác, điều tôi không hiểu là việc duy trì cơn giận ở trạng thái vĩnh viễn. Tôi nghi ngờ rằng con vật có thể làm được điều này, và nghi ngờ đó là khả năng đặc biệt của con người. Làm sao để “kích động” ngày đêm?
Điều này có vẻ trái ngược với điều kiện đạo đức chín chắn. Con người trở nên giống con vật cảnh giác hơn, trong thực tế giống như một cỗ máy nguy hiểm. Rõ ràng là nó có thể ghét mà không bị đe dọa. Nó chỉ cần sự gần gũi (kể cả vùng lân cận tưởng tượng) của một số người hoặc vật mà họ quyết tâm coi thường.
Sống trong những khu vực thoái hóa hơn của một thành phố Bắc Mỹ, tôi nhận thức được tình trạng thịnh nộ thường trực này ở nhiều người hàng xóm của mình. Trong thời gian ngắn, tôi có thể đổ lỗi cho sự phổ biến của điện thoại di động và “âm nhạc” di động, chủ yếu là điều trước vì hầu như có vẻ đang tức giận bởi sự đồng hành trong tưởng tượng. Nói chung, những gì họ đang nói là câu chuyện không có hồi kết thúc về việc bị áp bức. Điều này thay đổi theo từng khoảng thời gian chửi thề và đe dọa.
Cơn giận của họ liên tục. Họ duy trì nó như thế nào?
Thuốc viên và các loại thuốc khác đôi khi được sử dụng để làm im lặng một cách giả tạo, khiến chúng trở nên vô hại và “an thần.” Các phương pháp này có tác dụng với nhiều “trường hợp tâm thần” có thể chẩn đoán rõ ràng nhất, sau đó được thả ra đường. Ngoài ra, còn có các hoạt động buôn bán tội phạm phân phối các loại thuốc phiện và thuốc giảm đau khác nhau như Fentanyl. Ở mức độ cao nhất, những loại này chữa lành cơn giận vĩnh viễn bằng cách gây ra cái chết ngay lập tức. Tôi được biết người Mỹ đang chết vì “quá liều” như vậy với tỷ lệ 100.000/năm, điều này gây ấn tượng với tôi như một vấn đề y tế.
Nhưng còn tệ hơn nữa. Những cái phanh đạo đức từng quen thuộc với xã hội chúng ta đã được giải phóng và chúng ta đang chạy đua xuống dốc. Giới trẻ dường như gặp nguy hiểm khi học đại học hơn là nghiện ngập.
Tuy nhiên, ít có khả năng giải quyết hơn các vấn đề y tế. Chúng ta không có hoặc không còn thiết bị trí tuệ để đối đầu với nó. Điều kỳ lạ là có thể do chúng ta mất khả năng thể hiện sự tức giận thông thường trước cái ác.
Tôi bắt đầu viết chuyên mục này khi có tin tức về vụ đánh bom của Israel vào một bệnh viện ở Gaza. Trong khi các phương tiện truyền thông như New York Times và BBC loan báo một cách khoa trương dựa trên thẩm quyền của Hamas rằng “500 người đã bị giết,” ngay lập tức tôi nhận ra rằng đó là dối trá.
Chắc chắn rồi, khi ngày đó trôi qua, tôi biết đó là một bệnh viện Kitô giáo trong khu vực Hồi giáo, nhưng điều khẩn cấp hơn là thiệt hại ít hơn nhiều. Ngoài ra, do không có máy bay Israel nào, nguyên nhân được xác định là do tên lửa Hamas bắn nhầm. Bằng chứng về điều này đã có sẵn một cách dễ dàng.
Các chi tiết khác xuất hiện và rất đáng chú ý. Điều ngược lại với câu chuyện truyền thông hóa ra lại là sự thật. Tuy nhiên, để tin vào báo cáo đầu tiên không được kiểm chứng và không thể tin, chính các nhà báo phải bị nhiễm cánh tả, sự cuồng tín Hồi giáo và “ám ảnh sợ hãi.” Bây giờ họ đang phải chịu đựng sai lầm của mình bằng việc nhận biết sự dối trá.
Vì không có gì tế nhị về các cuộc biểu tình ủng hộ Hamas và bài Do Thái đã xảy ra trên khắp thế giới. Israel và người Do Thái bị buộc tội vì những tội ác, từ lịch sử đến hiện tại, phần lớn thậm chí là không chính đáng. “Những lời giải thích” được đưa ra từ lịch sử khu vực, đó là sai lầm khủng khiếp.
“Những ngày thịnh nộ” được tiến hành khắp thế giới Hồi giáo và các cộng đồng di cư Hồi giáo, nơi sự căm ghét người Do Thái được rao giảng như một loại giá trị tôn giáo, mà còn ở bất cứ nơi nào Cánh Tả thế tục được đặt trong nền chính trị Tây phương.
Những cảnh tượng “phẫn nộ” ở London của Anh và ở Sydney của Australia (nơi đám đông hô vang “Hãy tiêu diệt người Do Thái!”), đặc biệt kinh hoàng. Đám đông khá hỗn loạn.
Điều này có thể gia tăng, vì Israel buộc phải tự vệ bằng vũ khí sát thương trong những ngày tháng tới. Cuộc chiến tranh ở Trung Đông cũng có thể lan rộng từ chiều kích “vùng cát” của nó.
Nó lan rộng do kết quả của cơn giận thường trực vốn là di sản của Thời Kỳ Khai Sáng, của thời đại các hệ tư tưởng chuyên chế và vô thần vốn là nét đặc trưng của đời sống hiện đại, cả Đông phương lẫn Tây phương.
Đây là điều mà Giáo hội Công giáo đang phải đối mặt, cùng với tất cả các tôn giáo khác quan tâm đến sự thật và thần thánh. Như đã từng trải qua trước đây, chúng ta đang trải qua một thời kỳ mà những ảo tưởng chi phối chúng ta trong thời bình đã bị loại bỏ. Sự tin kính là đối mặt trực tiếp với Satan, ngay cả trong môi trường trần thế và vật chất này.
Và chúng ta lạc lối, những người không sẵn sàng đối mặt với thực tế này.
Hai tuần trước, khi các đặc vụ Hamas trên những chiếc dù lượn của họ đến để sát hại hơn một ngàn người, lời thách thức của họ đã được phát sóng. Tôi nhận thấy điều đó trong lời tuyên bố của một bé gái Palestine năm tuổi dễ thương, trong một buổi thuyết trình trên phương tiện truyền thông. Vốn là sản phẩm của sự truyền bá chính trị, cô bé bày tỏ sự vui mừng khi người Do Thái bị giết.
Điều đó, chứ không phải một thượng hội đồng về tính công nghị, là tin tức của thời điểm này. Sự phức tạp của những tranh cãi về thần học và môi trường dẫn đến một thực tế đạo đức đơn giản rất kinh ngạc.
Một mặt là cơn thịnh nộ dường như vĩnh cửu và hành vi giết người tàn ác có chủ đích. Mặt khác là sự khao khát nếu không đạt được hòa bình. Người đọc có thể nhìn thấy điều này nếu người đó không mù lòa.
DAVID WARREN
TRẦM THIÊN THU (chuyển ngữ từ TheCatholicThing.org)
Trưa 21-10-2023