CỐ CHẤP và KỲ THỊ

Tính cố chấp và thói kỳ thị có vẻ “xa lạ” với nhau, thế nhưng chúng lại không hề xa lạ, thậm chí còn rất “thân thiết” với nhau. Trình thuật Mc 6:1-6 (≈ Mt 13:53-58; Lc 4:16-30) cho thấy điều đó.

Thánh Máccô kể ngắn lời mà dài ý: Đức Giêsu ra khỏi đó và đến nơi quê quán của Người, có các môn đệ đi theo. Đến ngày sabát, Người bắt đầu giảng dạy trong hội đường. Nhiều người nghe rất đỗi ngạc nhiên. Họ nói: “Bởi đâu ông ta được như thế? Ông ta được khôn ngoan như vậy, nghĩa là làm sao? Ông ta làm được những phép lạ như thế, nghĩa là gì? Ông ta không phải là bác thợ, con bà Maria, và anh em của các ông Giacôbê, Giôxết, Giuđa và Simôn sao? Chị em của ông không phải là bà con lối xóm với chúng ta sao?” Và họ vấp ngã vì Người. Đức Giêsu bảo họ: “Ngôn sứ có BỊ RẺ RÚNG thì cũng chỉ là Ở CHÍNH QUÊ HƯƠNG mình, hay giữa đám BÀ CON THÂN THUỘC, và trong GIA ĐÌNH mình mà thôi.”

Thánh Máccô kết luận: Người (Chúa Giêsu) đã KHÔNG THỂ làm được phép lạ nào tại đó; Người chỉ đặt tay trên một vài bệnh nhân và chữa lành họ. Người lấy làm lạ vì họ KHÔNG TIN.

Người ta cố chấp vì không muốn nhận mình sai, không dám thừa nhận thực lực của người khác và có định kiến với người khác. Kỳ thị là phân biệt đối xử với người khác – về bất kỳ lĩnh vực nào đó, mang tính tiêu cực, và hành vi đó cũng bởi định kiến mà ra. Chính cái định kiến (thành kiến) là rào cản người ta phát triển, là tấm chắn che mắt khiến người ta hóa mù lòa, mất thị lực thiện hảo và thị lực tâm linh.

Trước đó, họ đã thắc mắc và đặt vấn đề:  “Bởi đâu ông ta được như thế? Ông ta được khôn ngoan như vậy, nghĩa là làm sao? Ông ta làm được những phép lạ như thế, nghĩa là gì?” Và họ tự chứng minh rằng họ biết tỏng, biết tuốt tuồn tuột, rõ tất tần tật, rành cả sáu câu luôn: “Ông ta không phải là bác thợ, con bà Maria, và anh em của các ông Giacôbê, Giôxết, Giuđa và Simôn sao? Chị em của ông không phải là bà con lối xóm với chúng ta sao?” Mấy mươi năm sinh sống ở cái xóm nghèo này, trong ngôi làng nhỏ này, chẳng ai xa lạ gì ráo trọi, thế mà sao Anh Chàng Giêsu này hôm nay nói năng rất hay, lý luận rất giỏi, hiểu biết mọi chuyện, phân tích thấu đáo, nói đâu ra đó. Con nhà nghèo chính hiệu mà nay sao “sang” dữ vậy ta? Không lẽ “đột biến gen” chăng? Sao kỳ vậy?

Họ thắc mắc, rồi tự xác định, thế nhưng chính họ thấy rõ ràng mà không chịu tin – cũng có thể họ không muốn tin. Cõi lòng xơ cứng. Tâm hồn chai lì. Niềm tin lệch lạc. Vì thế mà họ cố chấp, rồi sinh ra kỳ thị. Ghen ghét người khác vì mình hèn hạ, vì mình độc đoán. Và từ đó nảy sinh nhiều mối bất lợi khác. Thật nguy hiểm!

Tại sao Chúa Giêsu đã KHÔNG THỂ làm được phép lạ nào khi Ngài về quê? Ngài là Thiên Chúa toàn năng, nhưng Ngài vẫn KHÔNG THỂ hành động vì người ta KHÔNG TIN rằng Ngài là một Thiên Tài, và còn hơn thế nữa, Ngài là Đấng Thiên Sai. Ngài KHÔNG THỂ hành động vì người ta có quyền tự do – tự do tin hay không tin, chấp nhận hay từ chối. Và Ngài luôn tôn trọng quyền tự do và cách chọn lựa của người khác.

Chúa Giêsu cảm thấy ngạc nhiên về sự cứng lòng của những người cùng quê hương. Có lẽ là Ngài buồn lắm. Họ là ai? Họ không chỉ là dân làng, xóm giềng, mà là chính thân nhân và người trong gia đình. Ôi, cái não trạng cục bộ thật đáng buồn biết bao!

TRẦM THIÊN THU

Miền Tháng Hai – 2020