Trình thuật Mc 1:40-45 (≈ Mt 8:1-4; Lc 5:12-16) cho biết: Có một người bị phong hủi đến gặp Ngài, anh ta quỳ xuống van xin: “Nếu Ngài muốn, Ngài có thể làm cho tôi được sạch.” Chữ “nếu” ở đây không phải là nghi ngờ, mà chỉ là “cách nói” vì còn e ngại, tủi phận. Chắc hẳn người này rất khổ sở vì mắc bệnh phong đã lâu, khổ đủ thứ, và anh rất muốn được khỏi để không bị xã hội ruồng rẫy. Anh đến cầu xin với Chúa Giêsu, chứng tỏ anh rất vững tin vào Ngài, tin chắc Ngài là người quyền phép vô song. Anh tin thật chứ không mê tín dị đoan hoặc xin cho có lệ. Vấn đề quan trọng là niềm tin chân thành và vững vàng.
Chúa Giêsu đã chạnh lòng thương nghe anh nói, Ngài giơ tay đụng vào anh và bảo: “Tôi muốn, anh sạch đi!” Thật hạnh phúc cho anh vì ước muốn của anh hoàn toàn hợp ý Chúa, và anh được toại nguyện. Nhưng Ngài nghiêm giọng bảo anh đi ngay và dặn: “Coi chừng, đừng nói gì với ai cả, nhưng hãy đi trình diện tư tế, và vì anh đã được lành sạch, hãy dâng những gì ông Môsê đã truyền, để làm chứng cho người ta biết.” Ngài bảo anh “coi chừng” vì anh có nói ra cũng chẳng ai tin, và những kẻ có quyền hành chỉ muốn tìm bắt Ngài.
Nhưng anh không thể im lặng, không thể trì hoãn niềm sung sướng ấy, thế nên vừa ra khỏi đó, anh bắt đầu rao truyền và tung tin ấy khắp nơi, đến nỗi Ngài phải ở lại những nơi hoang vắng ngoài thành, vì không thể công khai vào thành. Ngài có đi đâu thì người ta cũng tìm cho bằng được, bởi vì họ đã tận mắt thấy anh chàng phong cùi được sạch hoàn toàn. Kỳ lạ vô cùng! Và rồi dân chúng từ khắp nơi kéo đến với Ngài.
Ước muốn rất mạnh, dù lớn hay nhỏ, ước muốn cho mình và người khác, nhất là cho những người thân yêu. Thiên Chúa thấu suốt mọi ước muốn của chúng ta. (Tv 38:10) Ước muốn có thể cao thượng, bình thường hoặc tầm thường. Nhà lý luận phê bình Samuel Johnson nói: “Mỗi người đều giàu có hay nghèo khổ tùy thuộc tỷ lệ giữa niềm ước vọng và sự thỏa mãn của mình.” Thánh Vịnh gia cho biết: “Ngài nghe thấy ước vọng của kẻ nghèo hèn; Ngài cho họ an lòng và lắng tai nghe họ, để bênh kẻ mồ côi và người bị áp bức, khiến cho kẻ mang thân cát bụi, chẳng còn khủng bố ai.” (Tv 10:17-18)
Bệnh phong (hủi, cùi) do vi khuẩn Hansen gây ra. Năm 1873, bác sĩ Armauer Hansen (người Na Uy) đã phát hiện vi khuẩn này. Vi khuẩn này không có bào tử nên nó không lây qua vật trung gian. Khi ở ngoài, nó chỉ tồn tại được khoảng 1-2 ngày. Loại vi khuẩn Mycobacterium Leprae và Mycobacterium Lepromatosis là tác nhân gây bệnh phong. Da thịt bệnh nhân thường nổi nhọt, lở loét, nặng hơn thì vết thương lõm vào da thịt, lông mày rụng, mắt lộ ra,…
Những đêm trăng sáng, người ta vui mừng thì bệnh nhân phong rất đau nhức, trăng càng sáng thì họ càng đau nhức vì vi khuẩn rúc rỉa, do đó mà Thi sĩ Phanxicô Hàn Mặc Tử (Nguyễn Trọng Trí, 1912-1944) đã ước “khác người” khi ông thốt lên: “Ai mua trăng, tôi bán trăng cho…” (Trăng Vàng Trăng Ngọc)
Dây thần kinh bị nhiễm trùng khiến bệnh nhân mất cảm giác ở một vài cơ phận. Sau đó các bắp thịt tiêu đi, gân cốt co rút lại, khiến đôi tay co quắp. Ở mức độ nặng, ngón tay ngón chân rụng dần. Ước mong của họ là được khỏi bệnh. Bệnh khiến họ khổ cả thể lý lẫn tinh thần vì bị mọi người xa lánh, kỳ thị. Ngày nay, bệnh phong đã trị được, nhưng để lại hậu quả biến dạng cơ thể, và người ta vẫn “ngại” khi tiếp xúc với bệnh nhân phong.
Thời Cựu Ước cũng đã có bệnh phong. Đức Chúa phán với ông Môsê và ông Aharon: “Khi trên da thịt người nào phát ra nhọt, lác hoặc đốm, và cái đó trở thành vết thương phong hủi, người ta sẽ đưa người ấy đến với tư tế Aharon hoặc với một trong các tư tế, con của Aharon.” (Lv 13:1-2) Kinh Thánh giải thích: “Tư tế sẽ khám người ấy: nếu nhọt ở vết thương có màu trắng đỏ nhạt ở chỗ sói đầu hoặc sói trán, trông giống như phong hủi da thịt, người ấy bị phong hủi: người ấy ô uế. Tư tế sẽ tuyên bố người ấy là ô uế, nó bị vết thương ở đầu.” (Lv 13:43-44) Bệnh nhân hóa nạn nhân, vì họ đau khổ lắm, có thể nói rằng đối với họ là điều sỉ nhục vậy.
Thời đó người ta lập ra “quy chế người phong hủi,” khắt khe và tàn nhẫn lắm: “Người mắc bệnh phong hủi phải mặc áo rách, xõa tóc, che râu và kêu lên: ‘Ô uế! Ô uế!’ Bao lâu còn mắc bệnh thì nó ô uế; nó ô uế: nó phải ở riêng ra, chỗ ở của nó là một nơi bên ngoài trại.” (Lv 13:45-46) Ngày nay, quan niệm bất nhân đó vẫn chưa thể “tẩy não” hoàn toàn. Nếu có dịp đến Trại Phong Di Linh, [*] bạn sẽ thấy các bệnh nhân phong thật đáng thương. Họ có vẻ ít nói với vẻ ngần ngại lắm. Có lẽ họ không dám tin rằng người đối diện với họ không ác ý, vì trong tâm trí họ đã in sâu “nếp nghĩ” rồi!
Chứng phong cùi thể lý thật đáng sợ và đáng thương, nhưng chứng phong cùi tâm linh còn đáng sợ và đáng thương hơn. Ai cũng đã từng bị chứng phong cùi này. Nhưng thật diễm phúc vì chúng ta có Đại Bác Sĩ Giêsu chữa trị. Thánh Vịnh gia nói: “Hạnh phúc thay, kẻ lỗi lầm mà được tha thứ, người có tội mà được khoan dung. Hạnh phúc thay, người Chúa không hạch tội, và lòng trí chẳng chút gian tà.” (Tv 32:1-2) Diễm phúc này đôi khi không được lưu ý, nhưng thực sự là niềm hạnh phúc khôn tả vì được nhận phúc lành của Thiên Chúa.
Nếu có thể cảm nghiệm như vậy, chắc hẳn người ta không ngần ngại đến với Bí tích của Lòng Thương Xót: “Con đã xưng tội ra với Ngài, chẳng giấu Ngài lầm lỗi của con. Con tự nhủ: ‘Nào ta đi thú tội với Chúa,’ và chính Ngài đã tha thứ tội vạ cho con.” (Tv 32:5) Và rồi người ta không ngại chia sẻ về niềm vui thánh thiện với người khác: “Hỡi những người công chính, hãy vui lên trong Chúa, hãy nhảy mừng. Mọi tâm hồn ngay thẳng, nào cất tiếng hò reo!” (Tv 32:11) Có Chúa là có tất cả, là đầy đủ rồi.
Ai có Chúa thì không còn ham mê điều gì khác, và họ làm gì cũng chỉ muốn tôn vinh Ngài, như Thánh Phaolô khuyên: “Dù ăn, dù uống, hay làm bất cứ việc gì, anh em hãy làm tất cả để tôn vinh Thiên Chúa. Anh em đừng làm gương xấu cho bất cứ ai, dù là cho người Do Thái hay người ngoại, hoặc cho Hội Thánh của Thiên Chúa; cũng như tôi đây, trong mọi hoàn cảnh, tôi cố gắng làm đẹp lòng mọi người, không tìm ích lợi cho riêng tôi, nhưng cho nhiều người, để họ được cứu độ.” (1 Cr 10:31-33) Người sống vì Chúa thì cũng sống vì tha nhân, bởi vì thước đo lòng mến Chúa là lòng yêu người. Ai yêu mến Chúa mà lại ghét tha nhân thì đó là kẻ nói dối. (1 Ga 4:20)
Thánh Phaolô nói: “Anh em hãy bắt chước tôi, như tôi bắt chước Đức Kitô.” (1 Cr 11:1) Ước gì mỗi tín nhân cũng có thể mạnh dạn nói được như vậy. Thế thì thật tuyệt. Đó là nên thánh giữa đời này và cũng là điều Chúa muốn.
Chúa muốn thì mọi sự suôn sẻ, Chúa không muốn thì trắc trở mọi điều. Theo ý Chúa là điều không dễ, nhưng có thể được nếu cố gắng từ bỏ “cái tôi.” Người Nhật có câu tục ngữ rất hay: “Ai hài lòng với điều mà Thượng Đế đã định đoạt cho mình thì cuộc sống sẽ tự do và hạnh phúc.”
Lạy Thiên Chúa, xin chữa lành tâm bệnh chúng con, xin dạy chúng con cách sống thánh thiện giữa đời này, giúp chúng con khiêm hạ, vui sống hèn mọn, biết cảm thông và chân thành chia sẻ với tha nhân chân mọi sự. Chúng con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu, Đấng Cứu Độ duy nhất của nhân loại. Amen.
TRẦM THIÊN THU
[*] Djiring – ĐGM Jean Cassaigne, thường được gọi thân thương là Cha Sanh, thuộc Hội Thừa Sai Balê, đến Di Linh năm 1927. Chính ngài đã lập Trại Phong Di linh năm 1929. Ngài sinh ngày 30-01-1895 tại Grenade (Pháp), thụ phong linh mục ngày 19-02-1925. Ngài được bổ nhiệm làm giám mục chính tòa Saigon, tấn phong tại Nhà Thờ Đức Bà ngày 24-06-1941. Khẩu hiệu Giám mục của ngài là “Caritas et Amor” – Bác Ái và Yêu Thương. Ngài qua đời lúc 10 giờ đêm ngày 30-10-1973 và được mệnh danh là “Tông Đồ của Người Cùi.”