Cầu nguyện là công việc cần thiết cho đời sống tâm linh, giống như không khí và ẩm thực cần thiết cho sự sống về thể lý vậy.
Chúa Giêsu đã căn dặn: “Anh em hãy canh thức và cầu nguyện kẻo sa chước cám dỗ. Vì tinh thần thì hăng hái, nhưng thể xác lại yếu đuối” (Mc 14:38; Lc 22:40 & 46). Rõ ràng là việc cầu nguyện rất cần thiết, không chỉ thi thoảng cầu nguyện mà phải cầu nguyện liên lỉ.
Khi các tông đồ xin Chúa Giêsu dạy cầu nguyện, Ngài đã “mách nước” cầu nguyện là sử dụng Kinh Lạy Cha (x. Mt 6:9-13). Tuy nhiên, chúng ta cũng phải lưu ý cách cầu nguyện. Chúa Giêsu dạy: “Khi cầu nguyện, hãy vào phòng, đóng cửa lại, và cầu nguyện cùng Cha của anh, Đấng hiện diện nơi kín đáo. Và Cha của anh, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho anh. Khi cầu nguyện, anh em đừng lải nhải như dân ngoại; họ nghĩ rằng: cứ nói nhiều là được nhận lời” (Mt 6:6-7).
Tuy nhiên, Chúa Giêsu cũng cảnh báo chúng ta rằng đừng giả hình khi cầu nguyện, như người Pha-ri-sêu “làm bộ đọc kinh cầu nguyện lâu giờ” (Mt 23:14), nhưng lại “ngốn” hết những thứ khác của người khác. Cầu nguyện chỉ tốt khi chúng ta cầu nguyện theo phong cách của Chúa Giêsu.
Thật vậy, Chúa Giêsu đã lên núi một mình mà cầu nguyện (x. Mt 14:23). Cầu nguyện rất cần, cầu nguyện là “sức mạnh” của con người vì khiến Thiên Chúa phải “mềm lòng”. Chúa Giêsu đã xác định: “Tất cả những gì anh em lấy lòng tin mà xin khi cầu nguyện, thì anh em sẽ được” (Mt 21:22).
Cầu nguyện rất dễ dàng, chỉ cần hướng tâm hồn lên tới Chúa. Như vậy, cầu nguyện có thể thực hiện bất kỳ lúc nào, bất kỳ nơi nào, bất kỳ tư thế nào. Thánh Phaolô nhắn nhủ: “Dù ăn, dù uống, hay làm bất cứ việc gì, anh em hãy làm tất cả để tôn vinh Thiên Chúa” (1 Cr 10:31). Tại sao cần cầu nguyện? Giáo lý Công giáo “định nghĩa” sự cầu nguyện và cũng là cách giải thích: “Cầu nguyện Kitô giáo là mối tương quan giao ước giữa Thiên Chúa và con người trong Đức Kitô” (số 2564). Mối tương quan đó làm tăng mức độ sống trong chúng ta hằng ngày.
Chúa Giêsu không ngừng cầu nguyện. Khi cho La-da-rô sống lại, Ngài thân thưa: “Lạy Cha, con cảm tạ Cha, vì Cha đã nhậm lời con” (Ga 11:41). Đây là vài cách cầu nguyện điển hình cần áp dụng hằng ngày:
– Lạy Chúa, xin dạy bảo con về đường lối của Ngài (Tv 25:4).
– Lạy Chúa, xin thương xót con vì con là kẻ có tội (Lc 18: 13).
– Lạy Chúa, xin tránh xa con, vì con là kẻ tội lỗi! (Lc 5:8).
– Lạy Chúa, này con đây, con đến để thực thi ý Ngài (Dt 10:7 & 9).
– Lạy Chúa, con kêu lên cùng Chúa, xin Ngài mau đến phù trợ con. Xin lắng nghe lời con, khi con kêu lên Ngài. Xin canh giữ miệng con, và trông chừng lưỡi con. Xin đừng để lòng con nghiêng về sự dữ, đừng để con làm điều ác với bọn gian tà (Tv 141:1, 3-4).
– Xin canh giữ miệng con, lạy Chúa, và trông chừng lưỡi con. Xin đừng để lòng con nghiêng về sự dữ, đừng để con làm điều ác với bọn gian tà (Tv 141:3-4).
Cầu nguyện không đơn thuần chỉ là cầu xin, mà còn là tạ ơn. Không chỉ cầu nguyện cho mình mà còn phải cầu nguyện cho người khác. Rất nhiều lý do để tạ ơn, nói tóm lại là vì “muôn ngàn đời Chúa vẫn trọn tình thương” (Tv 100:5; Tv 106:1; Tv 107:1; Tv 118:1-4, 29; Tv 136:1-12).
Có lẽ không ai đau khổ cùng cực bằng Thánh Gióp, trung thành tôn thờ Thiên Chúa nhưng ông vẫn bị “trắng tay” mọi thứ, thế nhưng ông vẫn chúc tụng Chúa: “Thân trần truồng sinh từ lòng mẹ, tôi sẽ trở về đó cũng trần truồng. Đức Chúa đã ban cho, Đức Chúa lại lấy đi: xin chúc tụng danh Đức Chúa!” (G 1:21). Tấm gương sáng chói để chúng ta soi mình thật kỹ!
Chúa Giêsu đã cầu nguyện không ngừng, nhất là trong những lúc nhân tính yếu đuối, Ngài đã phải thốt lên: “Lạy Cha, nếu có thể được, xin cho con khỏi phải uống chén này. Tuy vậy, xin đừng theo ý con, mà xin theo ý Cha” (Mt 26:39). Ngài tiếp tục thân thưa: “Lạy Cha, nếu con cứ phải uống chén này mà không sao tránh khỏi, thì xin vâng Ý Cha” (Mt 26:42). Đặc biệt là đỉnh cao cô đơn: “Lạy Chúa, lạy Thiên Chúa của con, sao Ngài bỏ rơi con?” (Mt 27:46; Mc 15:34).
Nhân tính là thế, chắc chắn phàm nhân chúng ta còn tệ hơn thế. Tuy nhiên, Chúa Giêsu vẫn yêu thương nồng nàn, hải hà thương xót. Ngài cầu nguyện với Chúa Cha: “Lạy Cha, xin tha cho họ, vì họ không biết việc họ làm” (Lc 23:34). Quá đỗi cao thượng vì Ngài xin tha cho chính những kẻ xấu nhẫn tâm hành quyết Ngài. Thế nên Ngài mới bắt buộc chúng ta yêu thương, yêu thương không chỉ với người bình thường mà còn phải yêu thương kẻ thù (Mt 5:38-48; Lc 6:27-35). Nếu không yêu kẻ thù thì chúng ta cũng chẳng hơn gì người ngoại giáo hoặc các tôn giaó khác, nghĩa là không xứng đáng mang danh là tín hữu Công giáo.
Cuối cùng, trước khi trút hơi thở cuối cùng, Chúa Giêsu cũng cầu nguyện: “Lạy Cha, con xin phó thác hồn con trong tay Cha” (Lc 23:46). Lời cầu nguyện này cần được sử dụng liên tục, nhất là trước khi đi ngủ mỗi tối. Cầu nguyện liên lỉ là dấu chỉ tốt lành, để có thể nói như Thánh Phaolô: “Không có gì tách được chúng ta ra khỏi tình yêu của Thiên Chúa thể hiện nơi Đức Kitô Giêsu” (Rm 8:39).
Cầu nguyện liên lỉ là dấu chỉ Thiên Chúa đang thương xót, như tác giả Thánh Vịnh cảm nhận: “Dầu cha mẹ có bỏ con đi nữa, thì hãy còn có Chúa đón nhận con” (Tv 27:10). Thật vậy, chính Thiên Chúa cũng đã xác định: “Cho dù cha mẹ có quên con cái mình, thì Ta cũng chẳng quên ngươi bao giờ” (Is 49:15).
TRẦM THIÊN THU