CẢI CÁCH và BIẾN DẠNG

Cải cách là một trong những sai lầm lớn của lịch sử. Bởi vì hầu như không cải cách gì sau đó và bây giờ. Một cái tên phù hợp hơn cho thời đại đó sẽ là Biến Dạng, mặc dù cái tên đó có lẽ quá lành tính, do tác động tàn phá của phong trào này và nhiều nguồn gốc của nó đã lây nhiễm văn hóa Tây phương từ năm 1517.

Đối với phong trào của thế kỷ 16 này thực sự là cuộc tấn công dị giáo vào bản chất và nội dung của của sự thật. Một sự phủ nhận có chủ ý và “sự biến dạng” giáo lý về đức tin, sự bóp méo bản chất của Thiên Chúa và từ chối món quà lý trí của Ngài. Đó là cuộc nổi dậy chống lại quyền hành của Giáo Hội được Thiên Chúa ban cho. Sự sai lầm có ảnh hưởng to lớn khiến chúng ta hầu như không có sự hiệp nhất thực sự mặc dù trái ngược với các mệnh lệnh và lời cầu nguyện của Chúa Giêsu.

Hiện nay, sự phân mảnh hiển nhiên của Nhiệm Thể Chúa Kitô với hơn 36.000 hệ phái Tin Lành trên toàn thế giới. Bằng chứng rất rõ ràng. Như Chúa Giêsu đã nói: “Cứ xem họ sinh hoa quả nào thì biết họ là ai. Hễ cây tốt thì sinh quả tốt, cây xấu thì sinh quả xấu.” (Mt 7:16-17) Kết quả của những dị giáo “biến dạng” cũng vậy.

Như với hầu hết các dị giáo khác, bằng chứng rõ ràng và không thể phủ nhận. Đối với các dị giáo này đã được tuyên bố rõ ràng và trực tiếp, như hầu hết các dị giáo thường như vậy. Đó là những sai lầm của trật tự đầu tiên, những sai lầm chính về những sự kiện đầu tiên của đức tin. Ví dụ, một nguyên tắc đặc trưng của sự biến dạng dị giáo là luận thuyết của họ để nhận biết, nguyên tắc của họ để tìm ra chân lý về đức tin và luân lý. Những người dị giáo ban đầu này và những người theo họ cho đến ngày nay đã khẳng định ý tưởng về cái gọi là “sola sciptura” – chỉ có Kinh Thánh, như là nguồn chân lý duy nhất về đức tin và luân lý. Nguyên tắc này vẫn còn cho đến ngày nay.

Ngược lại, kiến thức Công giáo về sự thật đức tin và luân lý dựa trên ba nguồn rõ ràng. Kinh Thánh, các truyền thống bằng lời nói và văn bản của Giáo Hội từ ngày thành lập, và thẩm quyền được Chúa Giêsu ban cho qua Thánh Phêrô. Đó là ba nguồn rõ ràng và hoạt động một cách hài hòa. Mặc nhiên các nguồn này được hiểu và hòa hợp theo các quy luật của lý trí.

Tuy nhiên, nếu lý thuyết của bạn đối với việc biết sự thật về đức tin và luân lý là không đúng, như đối với những người làm biến dạng thì đó là điều chắc chắn tuyệt đối và sự thật không thể tránh khỏi rằng nội dung sự thật về đức tin và luân lý của nó cũng sẽ sai. Với một luận thuyết dị giáo để nhận biết, sự sai lệch đối với tính chính thống của Công giáo là điều chắc chắn và không thể tránh khỏi ngay từ đầu.

“Sola scriptura” nhấn mạnh tính ưu việt của sự mặc khải khi nó tới sự thật. Tính chính thống của Công giáo khẳng định rõ ràng sự mặc khải, nhưng nó cũng dành chỗ cho lý trí và được gọi là thần học tự nhiên. Lý thuyết của Công giáo về sự hiểu biết kết hợp thần học mặc khải và thần học tự nhiên với nhau như những viễn cảnh khẳng định lẫn nhau và bổ túc cho nhau. Khi đó, “những người biến dạng” phủ nhận, coi thường hoặc hạ thấp vai trò của lý trí và thần học tự nhiên, mặc dù điều này có thể thay đổi theo mức độ dựa trên sở thích của giáo phái.

Theo truyền thống làm biến dạng, bất kỳ trường hợp nào về đức tin và luân lý của Tin Lành đều phải được thực hiện bằng cách chỉ sử dụng Kinh Thánh, mặc dù điều này thường dẫn đến sự hấp dẫn đối với các văn bản Kinh Thánh được chọn lọc xác định các kết luận đã có trước, các tiền đề và giả định đã có trước. Điều đó được gọi là “văn bản bằng chứng.” Đó là lý do tại sao có rất nhiều giáo phái khác nhau, rất nhiều ý kiến trái ngược nhau về các sự thật quan trọng của giáo lý và luân lý, thậm chí còn có rất nhiều bản dịch Kinh Thánh khác nhau.

Cũng có sự mâu thuẫn kinh khủng và sự phi lý kinh hoàng đối với sự khẳng định, xác tín và quy ước này về nguồn chân lý duy nhất chỉ có trong Kinh Thánh. Sự thật của sự khẳng định cho rằng chỉ có Kinh Thánh là nguồn chân lý duy nhất phải được chứng minh trong chính Kinh Thánh. Điều này không chỉ nên được nêu rõ ràng trong Kinh Thánh, nhưng một giáo lý quan trọng như vậy đòi hỏi nhiều trường hợp khẳng định như vậy trong suốt chiều dài Kinh Thánh để thực sự có giá trị và khả thi như một khuôn mẫu để nhận biết, như một nhận thức luận xác định chỉ dựa vào Kinh Thánh.

Tuy nhiên, không nơi nào và mọi cuốn sách trong Kinh Thánh đã nói “chỉ có Kinh Thánh.” Điều được nói hoàn toàn trái ngược. Thánh Phaolô nói: “Tất cả những gì viết trong Sách Thánh đều do Thiên Chúa linh hứng, và có ích cho việc giảng dạy, biện bác, sửa dạy, giáo dục để trở nên công chính.” (2 Tm 3:16) Nhưng “tất cả Kinh Thánh” không giống như “chỉ có Kinh Thánh.” Không có sách hay câu nào từng nói “chỉ có.” Hoàn toàn ngược lại.

Trong Tân Ước, thư Giuđa không chỉ đề cập đến các nguồn truyền khẩu, đặc biệt là những lời dạy của các tông đồ: “Anh em thân mến, phần anh em hãy nhớ lại những lời các Tông Đồ của Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta, đã nói trước kia.” (Gđ 1:17) Không còn nghi ngờ gì về các truyền thống truyền khẩu và văn bản của Giáo Hội, kể cả Kinh Thánh. Đó là sự mâu thuẫn kinh khủng của những người biến dạng và những người theo họ cho đến ngày nay.

Nhưng, dị giáo của những người biến dạng thậm chí còn sâu xa hơn. Vì chẳng những từ ngữ “chỉ có” không có trong Kinh Thánh theo khả năng mà những người biến dạng đã khẳng định, mà ngay cả Kinh Thánh cũng không được họ định nghĩa một cách chính xác. Kinh Thánh của Tin Lành ngắn hơn Kinh Thánh của Công giáo. Những người biến dạng của thế kỷ XVI đã bỏ bảy cuốn sách Cựu Ước nguyên thủy, ngày nay được tín đồ Tin Lành gọi là ngụy thư – apocrypha, bởi vì các sách đó có những ý tưởng mà họ không đồng ý dựa trên niềm tin của họ, kiểu niềm tin không dựa vào Kinh Thánh.

Đây là điều phi lý hợp lý kinh khủng, cũng như sự mâu thuẫn nhận thức luận về lĩnh vực thảm họa. Ai sẽ nghĩ rằng những người khẳng định “sola sciptura” lại tin vào điều gì đó rõ ràng không có trong Kinh Thánh và lại là những người đã thay đổi quy tắc Kinh Thánh mà họ cho là rất tôn kính? Bạn không thể tạo ra những thứ này. Vì nó gây tai hại cho trường hợp của họ, theo định nghĩa của riêng họ.

Cho đến thời kỳ Biến Dạng, Kinh Thánh là tiêu chuẩn được viết và mặc khải cụ thể trong Giáo hội Công giáo. Tuy nhiên, cùng với điều đó là một nhóm những người theo dị giáo khẳng định mối quan tâm sâu sắc đối với sự tinh tuyền của đức tin, những người vi phạm tông truyền về giáo quyền, những người loại bỏ bảy cuốn sách khỏi Kinh Thánh mà họ rất tôn kính, những người đặt ra một cách phi lý về phiên bản Kinh Thánh rút gọn với vai trò như là nguồn chân lý duy nhất, sau đó có sự liều lĩnh và phản bội để tự gọi mình là những nhà cải cách và phong trào cải cách.

Tại sao sự phụ thuộc đơn độc và đơn lẻ này về sự mặc khải lại nổi bật và phổ biến như vậy đối với những người biến dạng? Tại sao các ý tưởng của họ lại loại trừ lý trí và triết học, các truyền thống truyền khẩu và văn bản của Giáo Hội cũng như di sản và thẩm quyền tông đồ của Giáo Hội? Có một yếu tố đóng góp chính bắt đầu từ sự khác biệt cơ bản giữa Giáo hội Công giáo lúc bấy giờ và bây giờ với những người biến dạng ban đầu và những người theo họ lúc đó và bây giờ.

Đức tin Công giáo luôn nhấn mạnh “tâm trí Thiên Chúa” là vị trí thần học chính yếu, trong khi những người biến dạng lại nhấn mạnh “ý muốn Thiên Chúa” để loại trừ tất cả những thứ khác. Đó là lý do các nhà cải cách nhấn mạnh sự mặc khải được thể hiện trong Kinh Thánh rút gọn để loại trừ lý trí và triết học. Sự nổi bật của “tâm trí Thiên Chúa” trong đức tin Công giáo đã cho phép thần học tự nhiên và sự mặc khải được kết hợp và hòa hợp. Giáo Hội có thể sử dụng lý trí để chứng minh và giải thích nội dung quan trọng về Thiên Chúa bằng cách sử dụng khả năng lý trí do Thiên Chúa ban cho. Giáo Hội có thể tiếp nhận và hiểu biết, mở rộng và áp dụng nội dung mặc khải của Kinh Thánh không rút gọn.

Điều nhấn mạnh đến “tâm trí Thiên Chúa” là điều hiển nhiên trong lịch sử Công giáo và trong sự lỗi lạc của nhiều nhà thần học và nhà biện giải. Thánh Augustinô, Thánh Tôma Aquinô và tất cả các nhà tư tưởng lỗi lạc khác đều bắt đầu từ tâm trí Thiên Chúa. Họ cũng công nhận Thiên Chúa ban cho con người khả năng suy nghĩ, suy luận, chứng minh sự thật về Thiên Chúa, bản chất của Ngài và kế hoạch của Ngài. Ngoài ra, bằng cách nhấn mạnh tâm trí Thiên Chúa như là tiền đề thần học chính, con người nhờ sử dụng đúng đắn năng lực trí tuệ của mình mà có thể biết rất nhiều về Thiên Chúa, và bằng cách đó, con người có thể thực sự gặp gỡ Ngài.

Sự nhấn mạnh về tâm trí Thiên Chúa cũng ảnh hưởng đến cách cấu trúc của việc chuẩn bị. Hầu hết các linh mục thường hoàn thành khóa đào tạo triết học đầu tiên trước khi nghiên cứu thần học. Việc đào tạo triết học liên quan đến cái được gọi là “thần học tự nhiên,” nghiên cứu về Thiên Chúa bằng cách sử dụng khả năng lý trí, phản biện và logic của chúng ta. Lưu ý rằng có sự pha trộn giữa lý trí và sự mặc khải trong quá trình nghiên cứu của Công giáo. Ngược lại, trong hầu hết các chủng viện Tin Lành có sự nhấn mạnh không ngừng và nghiêm ngặt về việc phân tích và giải thích đúng đắn các bản Kinh Thánh rút gọn, và nếu có thì ít nhấn mạnh về triết học, ngoại trừ có lẽ ngầm hiểu trong khóa học biện giải hoặc các tôn giáo trên thế giới.

Khi những người biến dạng tấn công vào đức tin Công giáo, Giáo hội Công giáo và Kitô giáo, họ không cố gắng cải cách Giáo Hội. Họ quá thông minh và được giáo dục vì động lực nhân từ và vị tha như vậy. Họ biết rõ các đề nghị và chương trình của họ sẽ làm gì, có lẽ không chi tiết, nhưng chắc chắn là tổng quát. Nhưng dù sao thì họ cũng đã làm được. Từ đó, thế giới của chúng ta không còn giống như vậy.

Chắc chắn Giáo Hội cần cải cách lúc bấy giờ và bây giờ. Nhưng cuộc cải cách cần thiết là sự cải cách luân lý cá nhân của các linh mục và hệ thống phẩm trật, những người đi lệch với chân lý luân lý và chân lý thần học của đức tin. Chắc chắn cần cải cách hành vi lãnh đạo và hành chính, tập trung vào chính kiến, quan hệ cộng đồng ở mức sự thật, trách nhiệm luân lý và thái độ chân chính.

Nhưng sự cải cách của phong trào cải cách là bất cứ điều gì đó chứ không hề cải cách. Đó là dị giáo của trật tự đầu tiên, vì đó là nơi dị giáo bắt đầu. Những người biến dạng bắt đầu cuộc tấn công dị giáo của họ với sự xác định sai lầm về cách có thể biết sự thật. Vì khi sự thật được biết là sai lầm, dị giáo là điều không thể tránh khỏi và sai lầm rất nhiều. Vì nếu một luận thuyết sai lầm về cách có thể biết sự thật được làm theo, nó làm ô nhiễm mọi thứ. Sai lầm mở rộng theo cấp số nhân. Tầm với của dị giáo không có giới hạn thực tế. Đó là những gì lịch sử cho chúng ta thấy.

Đó là lý do chính tại sao lòng khoan dung, chứ không phải sự thật, là nguyên tắc cơ bản của chúng ta để đánh giá các triết lý và giá trị cạnh tranh. Đây là lý do lý trí bị giảm xuống ngữ nghĩa và tu từ thay vì giữ nguyên giá trị của nó là nguồn chân lý chính về cuộc sống và sự sống. Đây là lý do tại sao tôn giáo bây giờ chỉ là vấn đề quan điểm và sở thích, hơn là một vấn đề thực tế. Đó là lý do mà Biến Dạng là cái tên chính xác và đúng nhất cho thời đại lịch sử này, thời đại của tà thuyết hoặc dị giáo hiển nhiên và sự kiêu căng ngạo mạn của những người biến dạng, ngay cả trong thời đại của chúng ta ngày nay.

F.X. CRONIN

TRẦM THIÊN THU (chuyển ngữ từ CatholicExchange.com)

Lễ Hiện Xuống – 2022