HÃY SÁM HỐI
Con người ngày nay càng mất dần ý thức về tội lỗi, bởi vì con người mất dần ý thức về Thiên Chúa.
Tội lỗi chỉ có ý nghĩa trong mối liên hệ với Thiên Chúa.
Tội lỗi trước hết là hành động xúc phạm tới Thiên Chúa, vi phạm luật Chúa, và nhất là từ chối tình thương của Ngài. Cho nên Sám Hối là nhận ra tội lỗi của mình rồi ăn năn sám hối, quyết tâm trở về với Chúa. Chính vì thế, Sám Hối là một chủ đề nổi bật trong Thánh Kinh.
Giavê không ngừng đòi hỏi Dân Chúa phải luôn canh tân đổi mới cuộc sống và Giavê đã dùng đủ mọi cách đổi mới con tim Dân Người. Và khi đến trần gian, Chúa Giêsu đã loan báo: “Thời buổi đã mãn và Nước Thiên Chúa đã đến gần. Anh em hãy Sám Hối và tin vào Tin Mừng” (Mc 1,15).
Như vậy Sám Hối là một vấn đề rất quan trọng trong đời sống tôn giáo.
Nhưng Sám Hối là gì?
Sám Hối là nhận ra tội lỗi của mình rồi ăn năn thống hối, quyết tâm trở về với Chúa.
Như vậy, tiến trình của Sám Hối được chia làm ba giai đoạn.
– Giai đoạn thứ nhất: Sa ngã phạm tội
– Kế đó là bước quyết liệt của sự trở lại với Chúa.
– Sau cùng là tiến lên đi tìm sự trọn lành.
Thực tế thì không đơn giản cũng không phức tạp như vậy vì ân sủng là chính sự đơn sơ. Khó khăn ở chỗ là đời sống trong Chúa Thánh Thần đâu dễ gì nhìn thấy, những con đường xung yếu lại đan chéo vào nhau không ngừng, đến nỗi sự nhầm lẫn – và cả ảo tưởng nữa – đều có thể vấp phải cả: không phải lúc nào cũng dễ phân biệt được những con đường đó.
Quả vậy, tội lỗi, sám hối, và ân sủng đâu phải chỉ là ba giai đoạn nối đuôi nhau.
Trong cuộc sống thường nhật, chúng rối rắm, đôi khi khó gỡ.
Chúng lớn lên chung với nhau trong sự độc lập.
Tôi không bao giờ hoàn toàn ở bên này hay bên kia.
Tôi không ngừng ở trong cả ba.
– Tội lỗi, sám hối và ân sủng là cơm gạo và thân phận hằng ngày của tôi.
Thậm chí cả trong Nước Trời, trong chừng mực mà Nước ấy đã được sống tại thế cũng vậy chứ không khác được.
Chính Đức Giêsu đã nói, nơi đó những người tội lỗi cũng không thiếu vắng.
Trái lại, những người thu thuế và gái điếm lại vào trước và dẫn đầu những người khác (Mt 21,28-32).
– Ba giai đoạn này không phải là ba bậc thang giá trị, chúng ta không bước từ bậc này lên bậc kia như thể bước lên bậc tam cấp. Cũng không phải là ba quân hàm mà chúng ta gắn liền với nhau trên vai áo.
Không, trước giờ chết, chúng ta sẽ không bao giờ vĩnh biệt hẳn trạng thái này hay trạng thái kia trong ba trạng thái.
Chúng ta luôn luôn là những người tội lỗi không ngừng đang sám hối, và trong sự sám hối đó chúng ta đang không ngừng được Thần Khí của Thiên Chúa thánh hoá.
– Thật là ảo tưởng khi nghĩ rằng chỉ cần sám hối một lần là đủ.
Không, muôn đời chúng ta luôn là những con người tội lỗi, nhưng là những người tội lỗi được thứ tha, đang sám hối.
Không thể có thứ thánh thiện nào khác tại thế, vì ân sủng không thể hoạt động cách khác.
– Sám Hối là luôn bắt đầu trở lại sự đảo ngược nội tâm, qua đó, sự nghèo nàn của con người chúng ta, cái mà thánh Phaolô gọi là xác thịt – quay về với Thiên Chúa.
Công việc đó không bao giờ hoàn tất vì nó luôn ở giai đoạn bắt đầu.
– Antôn vĩ nhân, thượng phụ và là cha của mọi đan sĩ, đã nói cách vắn gọn: “mỗi buổi sáng tôi tự nhủ: hôm nay tôi bắt đầu”.
Và tu sĩ Poimon, người tu rừng thứ hai trong danh sách, nổi tiếng sau thánh An-tôn, người ta kể rằng, trên giường bệnh khi sắp xuôi tay lìa đời, người ta ca ngợi ông đã sống qua một cuộc đời hạnh phúc, đức độ và có thể tiến ra trước mặt Chúa thì ông trả lời: “tôi còn phải bắt đầu, tôi mới bắt đầu sám hối thôi”. Và ông khóc than cho số phận mình.
– Thật vậy, Sám Hối luôn là vấn đề thời gian, con người cần thời gian và Thiên Chúa cũng cần thời gian với chúng ta.
Chúng ta sẽ xuất phát từ một hình ảnh hoàn toàn sai lệch về con người nếu chúng ta nghĩ rằng, những chuyện đại sự trong cuộc sống con người có thể thực hiện ngaymột lần và vĩnh viễn.
– Con người là như thế đó, phải có thời gian để lớn lên, để chín mùi và để triển khai tất cả những khả năng của mình.
Ngày hôm nay, thời gian được ban cho chúng ta để mỗi ngày biết Thiên Chúa nhiều hơn, đó luôn là thời gian sám hối và ân sủng, quà tặng của lòng từ bi nhân hậu của Ngài.[1]
Như vậy Sám Hối là một điều rất cần thiết cho đời sống thiêng liêng của một Kitô hữu và chúng ta có thể dùng lời của Flor McCarthy để kết thúc cho bài chia sẻ hôm nay: Có người cho rằng sám hối là một việc cực nhọc, tiêu cực và buồn thảm, bởi vì họ nghĩ rằng sám hối chỉ là cảm thấy mình tội lỗi và cố gắng đền tội.
Thực ra sám hối là việc rất tích cực: đành rằng một mặt phải ý thức mình tội lỗi, nhưng mặt khác người sám hối cũng ý thức được rằng mình có khả năng làm điều tốt. Như thế, Sám Hối là có một cái nhìn mới, tiến bước theo một hướng mới, đặt cho mình những mục tiêu mới.
Nếu hiểu như thế thì Sám Hối trở thành một sức mạnh khích lệ và luôn dẫn chúng ta tới niềm vui.
Vui vì đổi mới mỗi ngày.
Chính đổi mới mỗi ngày, làm chúng ta phấn khởi.
Phấn khởi vì đón nhận thêm một ngày mới. Amen.
Lm. Giuse Đỗ Văn Thụy
[1] André Louf, Au gré de sa grâce (buông theo ân sủng), trg.13-16.