Bài 14: Tìm Hiểu Tông Chiếu Dung Nhan Lòng Xót Thương

Dẫn vào

Đăng trang trọng ở trang 5 “Những lời chúc xuân tuyệt diệu”,[1] số báo đầu tiên của Nhịp sống Tin mừng đã đón chào Năm Mới 2017 như sau:

Kính chúc một Mùa Xuân Đinh Dậu ấm no hạnh phúc trong tình thương của Chúa Ba Ngôi và tình mẫu tử của Đức Trinh nữ Maria. Cầu Chúa cho mọi người được an vui trong một môi trường vũ trụ an lành (Tổng Giám mục Phao-lô Bùi Văn Đọc, Tổng Giáo phận Sài Gòn-TP. HCM).

Chúc mừng một Năm Mới bình an, thuận ý trời, hòa với lòng người, hợp với văn hóa dân tộc, trở nên ánh sáng khôn ngoan nhờ sống Lời Chúa hằng ngày (Hồng y Gio-an Bao-ti-xi-ta Phạm Minh Mẫn).

Kính chúc một năm Đinh Dậu tràn trề niềm vui của cả đất trời. Cầu mong mọi người luôn truyền thông và hiệp thông với nhau trong niềm hạnh phúc vô biên của chính Ba Ngôi Thiên Chúa (Giám mục Giu-se Nguyễn Tấn Tước, Chủ tịch Ủy Ban Truyền Thông Xã Hội-HĐGMVN).

… năm về gia đình, năm của tình thương

Trong lăng kính chủ đề mục vụ gia đình của những năm phía trước – cách riêng, năm “2016-2017”, năm chuẩn bị cho người trẻ bước vào đời sống hôn nhân – nhiều từ ngữ trong những lời cầu chúc rất ý nghĩa nói trên có thể đã thực sự cưu mang cách đậm đà hương vị của gia đình:[2] ấm no, hạnh phúc, tình thương của Chúa Ba Ngôi và tình mẫu tử của Đức Trinh nữ Maria, an vui, môi trường vũ trụ an lành; bình an, thuận ý trời, hòa với lòng người, hợp với văn hóa dân tộc, ánh sáng khôn ngoan, sống Lời Chúa; tràn trề niềm vui, truyền thông, hiệp thông, hạnh phúc vô biên.

 Trong cái nhìn mục vụ, với những từ ngữ rất có ý nghĩa như thế, tình thương – cả tự nhiên lẫn siêu nhiên – vẫn luôn là chất liệu nối kết đặc biệt nhất và không thể thiếu để cuộc sống hôn nhân hạnh phúc, gia đình hạnh phúc. Chính trong nhiều văn kiện của mình – Tông huấn Niềm Vui Tình Yêu, Tông chiếu Dung Nhan Lòng Xót Thương chẳng hạn – Đức Giáo hoàng Phan-xi-cô đã nhấn mạnh đến tình yêu, tình yêu xót thương… để tiếp nối tinh thần của Thượng Hội đồng Giám Mục về Ơn Gọi và Sứ Mạng của Gia Đình trong thế giới ngày nay[3] và cũng là khẳng định “một tiêu chuẩn cho sự khả tín của đức tin”.[4] Theo đó, để chuẩn bị cho người trẻ bước vào đời sống hôn nhân, năm 2016-2017, năm về gia đình, năm của tình thương có thể tìm được niềm vui đích thực, tình yêu đích thực, hạnh phúc đích thực… theo tình yêu – cả tự nhiên lẫn siêu nhiên – khi chiêm ngắm, ngợi khen, cầu nguyện, xin ơn và noi gương thánh gia thất: Chúa Giê-su, Mẹ Ma-ri-a và Thánh Giu-se.

Hơn nữa, hạnh phúc đích thực của một gia đình Công giáo luôn luôn phản ánh ít nhiều về – bởi đã được nhận lãnh, được kín múc từ – tương quan tình yêu vô biên của Gia đình Ba Ngôi: Chúa Cha Đấng giàu lòng thương xót, Chúa Con là biểu hiện tuyệt vời và đầy đủ nhất của tình yêu xót thương… trong sự chan hòa sống động và thông hiệp của Chúa Thánh Thần. Bởi lẽ, Thiên Chúa đã biến lòng thương xót thành một lý tưởng của cuộc sống và là một tiêu chuẩn cho sự khả tín của đức tin chúng ta: “Phúc cho ai xót thương người, vì họ sẽ được thương xót”.[5] “Lòng thương xót của Thiên Chúa là mối quan tâm từ ái của Ngài đối với mỗi người chúng ta”;[6] “Lòng thương xót là nền tảng chính của đời sống Giáo hội”.[7]

Năm lần sử dụng từ mercy

1. APV 9,20

• Above all, let us listen to the words of Jesus who made mercy an ideal of life and a criterion for the credibility of our faith: “Blessed are the merciful, for they shall obtain mercy” (Mt5:7): the beatitude to which we should particularly aspire in this Holy Year. (APV 9,20).
• Ecoutons surtout la parole de Jésus qui a établi la miséricorde comme idéal de vie, et comme critère de crédibilité de notre foi: “Heureux les miséricordieux, car ils obtiendront miséricorde” (Mt 5,7). (APV 9,20a) C’est la béatitude qui doit susciter notre engagement tout particulier en cette Année Sainte. (APV 9,20b)
• Trên tất cả, chúng ta hãy lắng nghe những lời của Đức Giêsu, Đấng đã biến lòng thương xót thành một lý tưởng của cuộc sống và là một tiêu chuẩn cho sự khả tín của đức tin chúng ta: “Phúc cho ai xót thương người, vì họ sẽ được thương xót” (Mt 5,7): mối phúc chúng ta nên đặc biệt ao ước trong Năm Thánh này. (APV 9,20)

2. APV 9,21

• As we can see in Sacred Scripture, mercy is a key word that indicates God’s action towards us. (APV 9,21)
• Comme on peut le remarquer, la miséricorde est, dans l’Ecriture, le mot-clé pour indiquer l’agir de Dieu envers nous. (APV 9,21)
• Như chúng ta có thể thấy trong Thánh kinh, lòng thương xót là một từ khóa chỉ ra hành động của Thiên Chúa đối với chúng ta. (APV 9,21)

3. APV 9,25

• The mercy of God is his loving concern for each one of us. (APV 9,25)
• La miséricorde de Dieu est sa responsabilité envers nous. (APV 9,25)
• Lòng thương xót của Thiên Chúa là mối quan tâm từ ái của Ngài đối với mỗi người chúng ta. (APV 9,25)

4. APV 10,1

• Mercy is the very foundation of the Church’s life. (APV 10,1)
• La miséricorde est le pilier qui soutient la vie de l’Eglise. (APV 10,1)
• Lòng thương xót là nền tảng chính của đời sống Giáo hội. (APV 10,1)

Trong thực tế mục vụ

Trong cái nhìn mục vụ đương đại, những lời cầu chúc tuyệt diệu nhất là những lời cầu chúc tốt lành, với khả năng rất lớn sẽ được hiện thực hóa trong tình thương. Tình thương ấy, quen được gọi trong cuộc sống hiện nay, là tình yêu xót thương. Theo đó, bài “Bảy yêu xót thương” trong Kinh 14 Mối Thương Người không chỉ cố gắng hiện thực hóa mà còn cụ thể hóa những ước mơ bằng việc làm.[8]

PK1: Bảy yêu xót thương nhau xin hãy trọn ân tình

Một thương quyết trung trinh lấy lời lành khuyên người

Hai thương mến yêu đời mở dạy kẻ mê muội

Ba thương biết đơn côi yên ủi kẻ âu lo

Bốn thương chớ so đo… răn bảo kẻ có tội

Năm thương rõ bao lỗi tha cho kẻ dể ta

Sáu thương dẫu xót xa nhịn kẻ mất lòng mình

Bảy thương bao thân tình cho kẻ tử người sinh.

ĐK: Vì ai quyết hy sinh theo những mối thương người

Hồn thiêng sống vui tươi hướng cõi trời quang minh

Thương xác thân điêu linh xót thân xác suy tàn

Bởi Người muốn lòng nhân chứ đâu cần hy lễ

Bởi mọi sự như thế mới thật là yêu thương

Để lòng thôi bận vướng mà đậm chất xót thương.

PK2: Bảy yêu xót thương nhau xin hãy trọn ân tình

Một thương hãy quên mình mà cho kẻ đói ăn

Hai thương chớ băn khoăn hãy cho kẻ khát uống

Ba thương đừng nói suông cho kẻ rách áo mặc

Bốn thương mau tức khắc viếng kẻ liệt tù rạc

Năm thương không thoái thác mà cho khách đỗ nhà

Sáu thương yêu như ta mà chuộc kẻ làm tôi

Bảy thương ơn xá tội chôn xác kẻ qua đời.[9]

Để kết

Mục vụ gia đình đối với năm “chuẩn bị cho người trẻ bước vào đời sống hôn nhân” rất cần những lời cầu chúc tốt đẹp, nhưng chắc chắn còn cần nhiều hơn những hành động cụ thể: kiến tạo không gian bình an, mưu cầu sự ấm no, vun quén cho hạnh phúc, tình an vui, sự sống an lành, tràn trề niềm hy vọng… trong tình yêu xót thương, trong bảy yêu xót thương của Kinh 14 Mối Thương Người.

Vậy: (1) “Trên tất cả, chúng ta hãy lắng nghe những lời của Chúa Giê-su, Đấng đã biến lòng thương xót thành một lý tưởng của cuộc sống và là một tiêu chuẩn cho sự khả tín của đức tin chúng ta: “Phúc cho ai xót thương người, vì họ sẽ được thương xót” (Mt 5,7): mối phúc chúng ta nên đặc biệt ao ước trong Năm Thánh này” (APV 9,20); (2) “Như chúng ta có thể thấy trong Thánh kinh, lòng thương xót là một từ khóa chỉ ra hành động của Thiên Chúa đối với chúng ta” (APV 9,21); (3) “Lòng thương xót của Thiên Chúa là mối quan tâm từ ái của Ngài đối với mỗi người chúng ta” (APV 9,25); và (4) “Lòng thương xót là nền tảng chính của đời sống Giáo hội” (APV 10,1).

LM Giuse tạ Huy Hoàng

[1] Tòa Tổng Giám Mục Sài Gòn-TP. HCM, Nhịp sống Tin mừng (Hà Nội: Nxb. Tôn Giáo, 2017), 5.

[2] Thư Chung Hội Đồng Giám Mục Việt Nam gửi cộng đồng dân Chúa đề nghị những điểm nhấn cho từng năm: (1) Năm 2016-2017: Chuẩn bị cho người trẻ bước vào đời sống hôn nhân; (2) Năm 2017-2018: Đồng hành với các gia đình trẻ; (3) Năm 2018-2019: Đồng hành với những gia đình gặp khó khăn.

[3] Liên Hội Đồng Giám Mục Á Châu (FABC) cũng đã tiến hành vào cuối năm qua (2016) tại Colombo, Sri Lanka, một đại hội khoáng đại với chủ đề về niềm vui của Tin mừng và gia đình trong ánh sáng của “Thượng Hội đồng Giám Mục về Ơn Gọi và Sứ Mạng của Gia Đình trong thế giới ngày nay” (2015).

[4] APV 9,20.

[5] Mt 5,7.

[6] APV 9,25.

[7] APV 10,1.

[8] Ta, Cần có nhau: Spiritual Entertainment, tập I (TP. HCM: Nxb. Tôn Giáo, 2016), 26-7.

[9] Bạn Hữu MTCD, https://www.youtube.com/watch-DKAQ9…