ĐỜI MẶN ĐỜI SÁNG

Trong Mt 5:13-16 (≈ Mc 9:50 và Lc 14:34-35) Chúa Giêsu vừa khuyến cáo vừa truyền lệnh cho những ai theo Ngài rằng “phải trở nên MUỐI MẶN để ướp đời và ÁNH SÁNG để chiếu soi trần gian.”

Vừa xác định vừa phân tích, Chúa Giêsu nói: “Chính anh em là MUỐI cho đời. Nhưng muối mà nhạt đi thì lấy gì muối nó cho mặn lại? Nó đã thành vô dụng thì chỉ còn việc quăng ra ngoài cho người ta chà đạp thôi. Chính anh em là ÁNH SÁNG cho trần gian. Một thành xây trên núi không tài nào che giấu được. Cũng chẳng có ai thắp đèn rồi lại để dưới cái thùng, nhưng đặt trên đế, và đèn soi chiếu cho mọi người trong nhà.”

Chúa Giêsu luôn nói cụ thể, rạch ròi, đặc biệt là rất đơn giản để ai cũng có thể hiểu rõ ràng và đúng đắn. Cái gì thẳng thắn thì thường gây chói tai, nghe chói tai thì dễ tự ái, vì tự ái mà dễ nổi nóng. Nếu như vậy thì bất lợi cho chính mình, đúng như Dục Tử nói: “Biết đúng mà không theo là dại, biết sai mà không sửa là mê.”

Chúa Giêsu kết luận: “Ánh sáng của anh em PHẢI chiếu giãi trước mặt thiên hạ, để họ thấy những công việc tốt đẹp anh em làm, mà tôn vinh Cha của anh em, Đấng ngự trên trời.” Mệnh lệnh của Ngài rõ ràng, dứt khoát. Là mệnh lệnh thì không thể không thi hành, thi hành vì miễn cưỡng thì không có công trạng, thi hành vì yêu mến thì có phúc. Thiên Chúa cho chúng ta hoàn toàn tự do chứ Ngài không ép buộc ai.

Muối nào cũng mặn, không mặn không là muối, có mặn thì mới có thể ướp thứ khác. Ướp là ủ vật nọ lên vật kia cho thấm vào nhau, gồm hai yếu tố: chất ướp (chủ động) và chất được ướp (thụ động). Có nhiều dạng ướp: ướp hương liệu, ướp gia vị, ướp muối, ướp đường, ướp lạnh,… ướp thịt, ướp xác,… Sau khi ướp, các thứ hòa quyện vào nhau, không thể tách rời, giống như một dạng “nhuộm” để nên giống nhau. Về tâm linh, Thiên Chúa muốn các Kitô hữu phải là “chất ướp,” chủ động đối với thế gian, trở nên “gia vị tâm linh” để thấm vào đời. Ngài cũng muốn tín nhân phải là ánh sáng để soi đời.

Thiên Chúa đặt vấn đề với chúng ta rất rõ ràng và thực tế: “Chẳng phải là chia cơm cho người đói, rước vào nhà những người nghèo không nơi trú ngụ; thấy ai mình trần thì cho áo che thân, không ngoảnh mặt làm ngơ trước người anh em cốt nhục?” (Is 58:7) Bốn điều cụ thể, không hề mơ hồ. Đó là cách thức mà Thiên Chúa muốn chúng ta “ướp” thế gian này, và đó cũng là men yêu thương, men xót thương mà Thiên Chúa muốn chúng ta tận dụng suốt đời.

Điều đó có thực sự hữu hiệu? Chắc chắn kết quả rất cụ thể và kỳ diệu: “Bấy giờ ánh sáng ngươi sẽ bừng lên như rạng đông, vết thương ngươi sẽ mau lành. Đức công chính ngươi sẽ mở đường phía trước, vinh quang Đức Chúa bao bọc phía sau ngươi.” (Is 58:8) Có Thiên Chúa bao bọc mọi chiều thì an toàn tuyệt đối: “Ngài bao bọc con cả sau lẫn trước, bàn tay của Ngài, Ngài đặt lên con.” (Tv 139:5) Ngài là Mục Tử nhân lành, chúng ta “chẳng thiếu thốn gì” (Tv 23:1) vì có Ngài.

Biết chúng ta yếu đuối và đa nghi, cho nên Thiên Chúa hứa: “Bấy giờ, ngươi kêu lên, Đức Chúa sẽ nhận lời, ngươi cầu cứu, Người liền đáp lại: ‘Có Ta đây!’ Nếu ngươi loại khỏi nơi ngươi ở gông cùm, cử chỉ đe doạ và lời nói hại người, nếu ngươi nhường miếng ăn cho kẻ đói, làm thoả lòng người bị hạ nhục thì ánh sáng ngươi sẽ chiếu toả trong bóng tối, và tối tăm của ngươi chẳng khác nào chính ngọ.” (Is 58:9-10) Ai tin tưởng mà cứ sống theo Thánh Luật thì chắc chắn sẽ được Ngài gìn giữ, không phải thất vọng, và được hơn cả những gì mình mong ước, đồng thời trở nên ánh sáng chiếu soi những người ở xung quanh.

Thánh Vịnh gia đề cập loại ánh sáng rất đặc biệt: “Giữa tối tăm bừng lên một ánh sáng chiếu rọi kẻ ngay lành: đó là người từ bi nhân hậu và công chính.” (Tv 112:4) Người nào có loại ánh sáng đó là người diễm phúc. Có phúc này sẽ được phúc khác, đúng như Chúa Giêsu nói rằng “ai đã có thì được cho thêm và sẽ có dư thừa.” (Mt 25:29)

Thánh Vịnh gia nói: “Phúc thay người biết cảm thương và cho vay mượn, biết theo lẽ phải mà thu xếp công việc mình. Họ sẽ không bao giờ lay chuyển, thiên hạ muôn đời còn tưởng nhớ chính nhân.” (Tv 112:5-6) Có lương tâm ngay chính thì không lo sợ, vì họ tín thác vào Thiên Chúa, Đấng quan phòng và tiền định mọi sự: “Họ không lo phải nghe tin dữ, hằng an tâm và tin cậy Chúa, luôn vững lòng không sợ hãi chi và rốt cuộc coi khinh lũ địch thù. Kẻ túng nghèo, họ rộng tay làm phúc, đức công chính của họ tồn tại muôn đời, uy thế họ vươn cao rực rỡ.” (Tv 112:7-9)

Thế gian không hề đơn giản. Cuộc sống luôn phức tạp. Biết vậy không phải để bối rối hoặc bi quan, nhưng để biết mình bất túc, bất trác, và thậm chí là bất lực. Càng nhận biết mình bất lực thì càng tăng lòng tín thác vào Thiên Chúa. Chúng ta có làm được gì là nhờ Thiên Chúa, chứ tự sức chúng ta không thể làm gì cả. Thánh Phaolô bộc bạch: “Thưa anh em, khi tôi đến với anh em, tôi đã không dùng lời lẽ hùng hồn hoặc triết lý cao siêu mà loan báo mầu nhiệm của Thiên Chúa. Vì hồi còn ở giữa anh em, tôi đã không muốn biết đến chuyện gì khác ngoài Đức Giêsu Kitô, mà là Đức Giêsu Kitô chịu đóng đinh vào thập giá.” (1 Cr 2:1-2) Ước gì mỗi chúng ta cũng chỉ xin như vậy thôi. Có Chúa là có tất cả.

Thiên Chúa là Đấng toàn năng, có thể biến không thành có, biến có thành không. Một Saolê hung hãn đã trở thành một Phaolô hiền lành. Ông dẫn chứng cụ thể: “Khi đến với anh em, tôi thấy mình yếu kém, sợ sệt và run rẩy. Tôi nói, tôi giảng mà chẳng có dùng lời lẽ khôn khéo hấp dẫn, nhưng chỉ dựa vào bằng chứng xác thực của Thần Khí và quyền năng của Thiên Chúa. Có vậy, đức tin của anh em mới không dựa vào lẽ khôn ngoan người phàm, nhưng dựa vào quyền năng Thiên Chúa.” (1 Cr 2:3-5)

Đức tin quan trọng trong cả đời sống thường nhật và tâm linh. Thánh tiến sĩ Tôma Aquinô nói: “Có ba điều cần để con người được cứu độ: biết mình TIN gì, biết mình MUỐN gì, và biết mình LÀM gì.” Ba động từ đó như chiếc kiềng ba chân làm cho đời sống cân bằng, nhờ đó chúng ta có thể quy hướng về Thiên Chúa, Đấng duy nhất là cứu cánh và cùng đích của nhân loại.

Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, muối đời con không mặn bằng các loại muối khác, nhưng xin Ngài giúp con cố gắng ướp chính con và ướp đời bằng loại muối của con; xin giúp con cố gắng tỏa sáng bằng chính loại ánh sáng của con; xin ban thêm chất mặn và chất sáng để con có thể tôn vinh Ngài. Con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu, Đấng Cứu Độ duy nhất của nhân loại. Amen.

TRẦM THIÊN THU