fr.aleteia.org, Marie Le Goaziou, 2018-07-03

Tấm gương của Thánh Martinô là giá trị của sự chia sẻ và tầm vóc kính mến ngài mà từ lâu đã vượt ra ngoài biên giới nước Pháp.

Thánh Martinô là người rao giảng Phúc Âm lớn của Pháp, có hơn 500 cộng đoàn và 3700 giáo xứ mang tên ngài ở Pháp! Người mà sau này là giám mục giáo phận Tours đã luôn nổi tiếng vì hành vi bác ái đã làm cho ngài có tên là Martinô người thương xót. Nhưng vai trò chính của ngài trong lịch sử Giáo hội kitô vẫn là vai trò tiên phong của ngài trong việc xây dựng các đan viện đầu tiên, đặc biệt ở vùng Ligugé. 

Chia sẻ chiếc áo

Ngài là đội trưởng La Mã gốc vùng Pannonia, hiện nay là nước Hungaria, ngài được bổ nhiệm làm việc ở Amiens năm 334. Một buổi chiều mùa đông, ngài chia sẻ chiếc áo măng-tô với một người nghèo vì lúc đó ngài đã phân phát hết tiền của mình. Thật ra ngài rất thận trọng, ngài không cho chiếc áo của mình vì áo này là của quân đội nhưng vì mỗi người lính có thể may áo lót trong bằng vải hay bằng lông thú với tiền của mình, nên ngài cho phần áo này của ngài. Một ít thời gian sau, ngài rời quân đội, ngài nhận phép rửa tội và vào cộng đoàn Thánh Hilarô ở Poitiers.

Một thánh tích lịch sử

Một áo choàng ngắn (cape) của Thánh Martinô được gởi đến nhà nguyện Aix-la-Chapelle như một thánh tích. Chữ cape trong tiếng Pháp được xem là nguồn gốc của chữ “nhà nguyện, chapelle” có nghĩa là nơi giữ “áo choàng ngắn, c(h)ape” của Thánh Martinô.

Một tên riêng thành… tên chung cho mọi người…

Tên riêng Martinô mới đầu phổ biến ở các nước nói tiếng Pháp trước khi lan rộng khắp thế giới, nhất là ở nước Mỹ và nước Anh. Tên ít được dùng trong thế kỷ 20 nhưng kể từ năm 1990 thì người ta bắt đầu dùng lại. Năm 2015, tên được dùng 2124 lần.

Tên gia đình phổ biến của các gia đình Pháp

Martin là tên gia đình phổ biến nhất ở Pháp, trước cả tên họ Dupont đứng thứ 25…. Giải thích cho lý do này thì khá đơn giản, vào thế kỷ thứ 5, dân số tăng thêm rất nhiều nên người dân sợ lầm tên, họ có thói quen thêm vào tên đương sự một tên riêng có tính cách gia truyền. Tên riêng này có thể là một nét đặc biệt thể hình… hoặc thường thường là tên người cha. Vì tên Martinô đã rất phổ biến nên tên Martinô được nhân lên gấp bội.

Một ngày lễ của Âu châu

Ngày 11 tháng 11 là ngày được chọn để tưởng nhớ ngày chấm dứt Thế Chiến Thứ Nhất. Nhưng ngày này là ngày kính Thánh Martinô. Từ thời Trung cổ, 11 tháng 11 là ngày của rất nhiều truyền thống: ăn thịt ngỗng, nếm rượu mới, ngày hội bình dân và ăn mừng khắp Âu châu; chợ phiên Thánh Martinô, trẻ con rước đèn…

Mừng lễ Thánh Martinô là mừng tấm gương chia sẻ và chú tâm đến người khác của ngài.

Marta An Nguyễn dịch