Lòng Chúa thương xót Cộng đoàn LCTX TGP Sài Gòn
LTS: Theo yêu cầu của đông đảo anh chị em trong Cộng đoàn Lòng Chúa Thương Xót Tổng Giáo phận về việc tìm hiểu, học hỏi về Năm Thánh Lòng Thương Xót. Trong Tài liệu học tập tháng này, chúng tôi tiếp tục cung cấp một số tư liệu tiếp theo bài đã đăng trên Tài Liệu Học Tập tháng 9/2015.
Năm Thánh Lòng Thương Xót của Giáo hội Công giáo sẽ khai mạc vào ngày 8-12-2015, lễ Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội. Trong Thư mục vụ gửi Công đồng Dân Chúa ngày 17/9/2015, sau Hội nghị thường niên kỳ II/2015 họp tại Toà Giám mục Xuân Lộc, các giám mục Việt Nam nhắc lại rằng Năm Thánh Lòng Thương Xót này trùng với “Năm Tân Phúc-Âm-hóa đời sống xã hội” của Giáo hội tại Việt Nam (2016) và kêu gọi các tín hữu sốt sắng đón nhận lòng thương xót của Chúa qua bí tích Giao hoà, tha thứ cho nhau và làm hoà với nhau, đồng thời biết quan tâm giúp đỡ những người bị gạt ra bên lề xã hội và những ai đang đau khổ về tinh thần cũng như thể xác. Mỗi người Công giáo phải trở thành nhân tố tích cực trong việc xây đắp nền văn minh tình thương và văn hóa sự sống.
1. NHỮNG THÔNG TIN CẦN BIẾT:
Ngày 1-7-2015, Đức hồng y Rino Fisichella, Chủ tịch Hội đồng Tòa Thánh về Tân Phúc-Âm-hóa, đã gửi đến các Giáo hội địa phương tập sách hướng dẫn việc cử hành Năm Thánh. Chúng tôi xin lược tóm những thông tin cần biết để anh chị em giáo dân tham khảo.
Tông sắc Dung mạo lòng thương xót (Misericordiae Vultus)
Ngày 13-3-2015, nhân kỷ niệm hai năm được bầu làm Đấng kế vị Thánh Phêrô, Đức Giáo hoàng Phanxicô đã loan báo Năm Thánh ngoại thường. Ngày 11-4-2015, ngài ban hành tông sắc Dung mạo lòng thương xót, công bố Năm Thánh Lòng Thương Xót, kéo dài từ ngày 8-12-2015, lễ Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội, đến ngày 20-11-2016, lễ Chúa Kitô, Vua vũ trụ. Tông sắc thực sự là một tổng hợp thần học về lòng thương xót, đồng thời trình bày hướng đi của Năm Thánh. Lòng thương xót không phải là một từ ngữ trừu tượng, nhưng là từ ngữ diễn tả dung nhan Thiên Chúa cũng như đời sống và hành động của Chúa Giêsu, đồng thời là phương cách thể hiện tính khả tín của Giáo Hội.
Về việc tổ chức Năm Thánh, Đức Giáo hoàng nhấn mạnh rằng Năm Thánh cần được cử hành trước hết trong từng giáo phận như cơ hội thuận lợi để canh tân đời sống mục vụ. Phải quan tâm đặc biệt đến chiều kích thiêng liêng của Năm Thánh, cũng như sự nhất quán giữa việc loan báo Tin Mừng và đời sống của những người mang danh Kitô hữu.
Cửa Thương Xót
Trong Năm Thánh, Đức Giáo hoàng Phanxicô yêu cầu mỗi giáo phận mở Cửa Thương Xót, giúp các tín hữu cảm nghiệm được lòng thương xót của Cha trên trời. Ngài viết: “Vào Chúa nhật III Mùa Vọng, tôi tuyên bố rằng trong mọi Giáo hội địa phương, tại Nhà thờ chính tòa – nhà thờ mẹ của các tín hữu trong miền đó – hoặc, thay vào đó là nhà thờ đồng-chính-tòa hay một nhà thờ khác có ý nghĩa đặc biệt, Cửa Thương Xót sẽ được mở trong suốt Năm Thánh. Theo sự khôn ngoan của đấng bản quyền, cũng có thể mở một cửa như thế tại đền thánh nào có đông khách hành hương lui tới” (Tông sắc Dung mạo lòng thương xót, số 3).
Khẩu hiệu và logo Năm Thánh
Khẩu hiệu và logo Năm Thánh đi chung với nhau, cung cấp một tổng hợp nội dung Năm Thánh.
Khẩu hiệu Thương xót như Chúa Cha (x. Lc 6, 36) là lời mời gọi sống lòng thương xót theo gương Cha trên trời, dạy chúng ta đừng xét đoán và kết án, nhưng hãy tha thứ và yêu thương vô giới hạn (x. Lc 6, 37-38).
Logo là công trình của linh mục dòng Tên, cha Marko I. Rupnik. Tự nó, logo là một tổng luận thần học về lòng thương xót. Thật vậy, logo trình bày một hình ảnh rất thân quen với Giáo Hội sơ khai, nghĩa là trình bày tình yêu của Chúa Kitô, Đấng đã đưa mầu nhiệm Nhập thể (hai bản tính, thiên tính và nhân tính) đến chỗ hoàn thành bằng ơn cứu chuộc (những dấu đinh trên hai tay và hai chân). Đấng chăn chiên lành đã chạm đến xác thịt nhân loại cách sâu xa và tràn đầy tình yêu đến nỗi mang lại sự thay đổi tận gốc. Người đã mang nhân loại trên vai Người với tất cả lòng thương xót, cặp mắt của Đấng chăn chiên lành và cặp mắt của Adam trở nên một, để Chúa Kitô nhìn mọi sự bằng cặp mắt của Adam và Adam nhìn mọi sự bằng cặp mắt của Chúa Kitô. Nơi Chúa Kitô, Adam mới, mọi người nam nữ đều khám phá nhân tính của chính mình và tương lai sẽ đến, khi chiêm ngắm tình yêu của Chúa Cha qua cặp mắt của Chúa Kitô.
Nền của hình ảnh trên là ba hình bầu dục đồng tâm, càng đi ra bên ngoài thì mầu sắc càng nhạt đi, diễn tả hành động của Chúa Kitô đưa nhân loại ra khỏi đêm tối của tội lỗi và sự chết. Ngược lại, khi nhìn từ ngoài vào, chiều sâu của mảng màu tối lại diễn tả tính khôn dò của tình yêu Thiên Chúa, Đấng tha thứ tất cả.
Khẩu hiệu trong tiếng Việt là: Thương xót như Chúa Cha.
2. NGHI THỨC KHAI MẠC NĂM THÁNH TẠI CÁC NHÀ THỜ VÀ ĐỀN THÁNH DO GIÁM MỤC GIÁO PHẬN CHỈ ĐỊNH
Tại các nhà thờ hoặc đền thánh được Đức Giám mục chỉ định để mở Cửa Lòng Thương Xót, vị Đại diện Giám mục, vào giờ đã định, sẽ chủ sự Thánh lễ Chúa nhật thứ III mùa Vọng. Khi bắt đầu nghi lễ, vị chủ sự tiến đến cửa chính nhà thờ hoặc đền thánh, sau khi ca đoàn hát ca nhập lễ, chủ sự làm dấu Thánh giá và chào cộng đoàn. Sau đó, chủ sự kêu gọi cộng đoàn chúc tụng và ngợi khen Chúa theo một trong những công thức ở số 20. Sau các lời cầu, chủ sự đọc lời nguyện kết:
Chúng ta hãy cầu nguyện :
Lạy Chúa là Cha chí thánh, chúng con chúc tụng Cha đã sai Con Một đến trần gian, Người đã đổ máu đào để làm cho toàn thể nhân loại, đã bị thương tích và tản mác vì tội lỗi, được quy tụ lại thành một thân thể. Cha đã đặt Người làm Mục tử và là Cửa đoàn chiên, để bất cứ ai gia nhập đoàn chiên này đều được cứu độ, và những ai vào ra qua cửa này sẽ tìm thấy đồng cỏ mang đến sự sống muôn đời. Lạy Cha, xin cho các tín hữu đi qua Cửa này, sẽ được đón vào diện kiến tôn nhan Cha, để cảm nghiệm được lòng xót thương dào dạt của Cha. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô Chúa chúng con.
Đáp: Amen
Sau khi kết thúc lời nguyện trên, chủ sự dẫn nhập nghi thức rảy nước thánh bằng những lời sau đây hoặc tương tự:
“Anh chị em thân mến, Đức Thánh Cha đã khai mạc Năm Thánh Lòng Thương Xót. Năm Thánh này mời gọi mỗi người chúng ta hãy cảm nghiệm thật sâu xa về ân sủng và ơn giao hòa. Nghi thức rảy nước thánh đây nhắc lại bí tích Rửa tội của chúng ta, giúp chúng ta nhớ đến lòng thương xót và ơn cứu độ chúng ta đã nhận được nhờ quyền năng phục sinh của Đức Kitô”.
Sau phần khai mạc, chủ sự cùng các thừa tác viên tiến lên bàn thờ, vừa đi vừa rảy trên cộng đoàn, nước thánh lấy từ giếng rửa tội hoặc bình lưu trữ nước đã làm phép. Trong khi đó, ca đoàn hát tiền xướng như đã ghi ở số 34, hoặc những bài thánh ca thích hợp. Nếu không có nước làm phép sẵn, trước khi tiến lên bàn thờ, phải làm phép nước theo công thức ghi ở số 33. Sau đó mới tiến lên bàn thờ vừa đi vừa rảy nước thánh như trên.
Sau khi cúi chào và hôn kính bàn thờ, chủ sự xông hương bàn thờ, rồi về ghế và đọc lời cầu như được ghi ở số 35.
Thánh lễ tiếp tục như thường lệ với lời nguyện Nhập lễ.
Cuối Thánh lễ, giải tán cộng đoàn theo nghi thức ghi ở số 39.
Sau phép lành, phó tế giải tán cộng đoàn như thường lệ. Nếu thuận tiện, phó tế có thể dùng công thức sau đây:
“Anh chị em hãy thương xót, như Chúa Cha trên trời là Đấng hay thương xót. Chúc anh chị em đi bình an”.
Cộng đoàn đáp: Tạ ơn Chúa.
Sau đó, cộng đoàn ra đi trong tâm tình ngợi khen và cảm tạ Thiên Chúa.
3. LỊCH TRÌNH CÁC BUỔI CỬ HÀNH NĂM LÒNG CHÚA THƯƠNG XÓT
Vào tháng 7 vừa qua Tòa Thánh đã công bố lịch trình các buổi cử hành Năm Thánh Lòng Chúa Thương Xót.
Mùng 8 tháng 12 năm 2015 ĐTC Phanxicô sẽ chủ sự lễ mở cửa Năm Thánh đền thờ thánh Phêrô. Ngày 13 tháng 12 lễ mở cửa Năm Thánh đền thờ thánh Gioan Laterano, đền thờ thánh Phaolô ngoại thành và các nhà thờ chính tòa trên toàn thế giới.
Tháng 1: Ngày mùng 1 tháng giêng năm 2016 lễ mở cửa Thánh đền thờ Đức Bà Cả ở Roma. Trong các ngày 19-21 tháng giêng là Năm Thánh của của các nhân viên làm việc trong lãnh vực hành hương. Ngày 25 tháng giêng lễ nghi đại kết trong đền thờ thánh Phaolô ngoại thành.
Tháng 2: Mùng 2 tháng 2 ngày cho những người sống đời thánh hiến và kết thúc Năm Đời Thánh Hiến. Mùng 10 tháng 2 lễ nghi gửi các Thừa Sai của Lòng Thương Xót trong đền thờ thánh Phêrô. Ngày 22 tháng 2 ngày của các nhân viên cơ quan trung ương Tòa Thánh, quốc gia thành Vaticăng và các cơ cấu liên hệ.
Tháng 3: Ngày mùng 4-5 tháng 3: “24 giờ cho Chúa” với lễ nghi sám hối tại đền thờ thánh Phêrô. Ngày 20 tháng 3 ngày giới trẻ giáo phận Roma.
Tháng 4: Mùng 3 tháng 4 dành cho những ai sống linh đạo Lòng Chúa Thương Xót. Ngày 24 tháng 4 dành cho các thanh thiếu niên tuổi từ 13-16: Tuyên xưng đức tin và xây dựng một nền văn hóa của lòng thương xót.
Tháng 5: Các ngày 27-29 tháng 5: ngày của các Phó Tế.
Tháng 6: Mùng 3 tháng 6: ngày của các Linh Mục. Ngày 12 tháng 6: dành cho các bệnh nhân và người tàn tật.
Tháng 7 : Các ngày 26-31 tháng 7: dành cho giới trẻ.
Tháng 9: Mùng 4 tháng 9 dành cho các người làm việc và các thiện nguyện viên Lòng Thương Xót. Ngày 25 tháng 9 dành cho các giáo lý viên.
Tháng 10: Các ngày 8-9 tháng 10 kính Đức Mẹ.
Tháng 11: Mùng 1 tháng 11 lễ cầu cho những người đã qua đời. Mùng 6 tháng 11 ngày cho các tù nhân.
Ngày 13 tháng 11 lễ đóng cửa Năm Thánh Lòng Thương Xót tại các đền thờ Roma và trong các giáo phận trên thế giới.
Ngày 20 tháng 11 lễ đóng cửa Năm Thánh tại đền thờ thánh Phêrô
Kết thúc Năm Thánh Lòng Thương Xót.
Fx Đỗ Công Minh
(Tổng hợp)
